Κορονοϊός: Συμπτώματα και μέτρα προστασίας

Ο κορονοϊός έχει προκαλέσει συναγερμό σε ολόκληρη την Ευρώπη ειδικά μετά τη νέα μεγάλη εστία στην Ιταλία. Οι οδηγίες για την Ελλάδα και τα συμπτώματα.

Ο κορονοϊός έχει προκαλέσει συναγερμό σε ολόκληρη την Ευρώπη ειδικά μετά τη νέα

μεγάλη εστία στην Ιταλία, όπου ακόμη αναζητούν τον «ασθενή μηδέν», ενώ λαμβάνονται έκτακτα μέτρα.

Μέτρα λαμβάνονται και στην Ελλάδα, κυρίως για την ενημέρωση του κοινού. 

Ο κορονοϊός ανήκει σε μία μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν νόσο τόσο στα ζώα όσο και στον άνθρωπο. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορονοϊούς.

Ο νέος κοροναϊός ονομάζεται 2019–nCoV και αποτελεί ένα καινούργιο στέλεχος κοροναϊού, που δεν είχε ανιχνευθεί πριν από την πρόσφατη επιδημία στην περιοχή Wuhan στην Κίνα, το Δεκέμβριο του 2019. Ο 2019–nCoV ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών όπως ο ιός που προκαλεί Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS-nCoV), αλλά δεν είναι ο ίδιος ιός.

Κορονοϊός: Συμπτώματα

Εάν ένα άτομο μολυνθεί από τον ιό, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα τα οποία ποικίλλουν από ήπια, όπως αυτά του κοινού κρυολογήματος, έως και πολύ σοβαρά. Όπως και με τις άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, η λοίμωξη από τον νέο κορονοϊό 2019–nCoV μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα, όπως:

- Καταρροή

- Πονόλαιμο

- Πυρετό

- Βήχα

Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν σοβαρές εκδηλώσεις, όπως:

- Πνευμονία

- Δυσκολία στην αναπνοή.

Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Ηλικιωμένοι και άτομα με υποκείμενα νοσήματα (όπως σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα) είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση σοβαρής νόσου.

Ο κορονοϊός προκαλεί αναπνευστική νόσο η οποία μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνήθως κατόπιν στενής επαφής με ασθενή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας.

Ο 2019–nCoV μεταδίδεται κυρίως μέσω της επαφής με ασθενή, μέσω σταγονιδίων τα οποία παράγονται όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται ή μέσω σταγονιδίων από τη σίελο ή από τη ρινική κοιλότητα. Για την αποφυγή μετάδοσης είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής.

Για παράδειγμα, καλύψτε το στόμα σας και τη μύτη σας με ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι σας ή τον λυγισμένο αγκώνα σας όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Πετάξτε αμέσως το μαντήλι σε κλειστό κάδο. Πλένετε τακτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή με αλκοολούχο διάλυμα.

Κορονοϊός: Μέτρα προστασίας

Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, αποφύγετε την άμεση επαφή με ζωντανά ζώα ή με επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με ζώα.

Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων ζωικών προϊόντων. Κατά την διαχείριση ωμού κρέατος, γάλακτος και ζωικών εντοσθίων, θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως ορίζονται από τους κανόνες ασφαλούς διαχείρισης τροφίμων, προκειμένου να αποφεύγεται η επιμόλυνση.

- Τακτικό πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή νερό και σαπούνι. Το πλύσιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα ή με νερό και σαπούνι, σκοτώνει τον ιό εάν βρίσκεται στα χέρια μας.

- Διατηρήστε αποστάσεις, τουλάχιστον 1 μέτρου, από εσάς και τους άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα από ανθρώπους που βήχουν, φτερνίζονται ή έχουν πυρετό. Όταν κάποιος νοσεί από λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως 2019–nCoV, βήχει ή φτερνίζεται και παράγει μικροσταγονίδια τα οποία περιέχουν τον ιό. Εάν είστε πολύ κοντά, μπορεί να εισπνεύσετε τον ιό.

- Αποφύγετε να αγγίζετε τη μύτη, το στόμα και τα μάτια σας. Τα χέρια αγγίζουν πολλές επιφάνειες που μπορεί να είναι μολυσμένες με τον ιό. Εάν αγγίξετε τα μάτια, το στόμα ή τη μύτη σας, μπορεί να μεταφέρετε τον ιό από την επιφάνεια στον εαυτό σας.

- Εάν έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.

- Ενημερώστε τον θεράποντα ιατρό σας εάν έχετε ταξιδέψει στη Κίνα ή εάν έχετε έρθει σε επαφή με άτομα από την Κίνα ή με άτομα που έχουν επιστρέψει από πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα, τα οποία παρουσιάζουν αναπνευστικά συμπτώματα.

- Όποτε έχετε πυρετό, βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό, καθώς μπορεί να πάσχετε από αναπνευστική λοίμωξη ή πιο σοβαρή νόσο. Η εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων μαζί με πυρετό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες και, αναλόγως του ιστορικού ταξιδιού σας και των συνθηκών, ο 2019 –nCoVμπορεί να είναι μία από αυτές.

- Εάν έχετε ήπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης και δεν έχετε ταξιδέψει στην Κίνα, μείνετε σπίτι μέχρι την ανάρρωση σας, τηρώντας όλους τους κανόνες προσωπικής υγιεινής.

Μέτρα προστασίας από τον ΠΙΣ

Αυξημένη εγρήγορση αλλά και απόλυτη ψυχραιμία, συνιστά ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) στους ιατρούς όλης της χώρας, τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα που παρέχουν υπηρεσίες υγείας, σχετικά με την εξάπλωση του κορονοϊού.

Δεδομένου ότι ο ιός COVID-19 έχει διασπαρεί και στη γειτονική Ιταλία, όπου και καταγράφονται ήδη δεκάδες κρούσματα αλλά και θάνατοι, ο ΠΙΣ εφιστά την προσοχή του ιατρικού κόσμου της χώρας, προκειμένου να τηρεί απαρέγκλιτα τα μέτρα προστασίας για τον περιορισμό μετάδοσης του κορωνοϊού.

Στο πλαίσιο αυτό ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος επικαιροποιεί όλες τις οδηγίες, βάσει των νέων επιδημιολογικών κριτηρίων και σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές, ενώ υπενθυμίζει τα όσα πρέπει να τηρούν οι ιατροί όλης της χώρας στην περίπτωση που διαχειριστούν πιθανό κρούσμα κορωνοϊού.

Οι αναλυτικές οδηγίες για τον έλεγχο και την πρόληψη διασποράς του κορωνοϊού σε χώρους παροχής υπηρεσιών Υγείας, έχουν ως εξής:

Κατά τη διάρκεια νοσηλείας ή διαχείρισης ασθενών με πιθανή ή επιβεβαιωμένη λοίμωξη με τον ιό COVID-19, θα πρέπει να λαμβάνονται οι βασικές προφυλάξεις, καθώς και προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων.

Πρωτίστως όμως οι γιατροί θα πρέπει να λαμβάνουν το ιστορικό των ασθενών με σχολαστικό τρόπο και σύμφωνα με το παραπεμπτικό που έχουν λάβει. Σε περιπτώσεις ύποπτων περιστατικών, θα πρέπει αμέσως να επικοινωνούν με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για περαιτέρω οδηγίες στο τηλέφωνο τηλ. 210-5212000.

Σε ότι αφορά στους ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα κρυολογήματος, δυσκολίας στην αναπνοή και πυρετό, θα πρέπει να επικοινωνούν με το γιατρό τους και να παραμένουν στο σπίτι τους. Επίσης δεν θα πρέπει να πηγαίνουν στο νοσοκομείο, να μην λαμβάνουν αντιβιοτικά και αντιικά φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού και να τηρούν σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής.

Σε ότι αφορά στη διαχείριση των πιθανών κρουσμάτων από τους γιατρούς σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ:

Σε περίπτωση εμφάνισης περιστατικού ιογενούς πνευμονίας με ιστορικό πρόσφατου ταξιδιού στην Κίνα, συστήνονται τα παρακάτω:

-χορήγηση απλής χειρουργικής μάσκας στον ασθενή

-εξέταση και νοσηλεία του ασθενή σε ξεχωριστό θάλαμο

-εφαρμογή βασικών προφυλάξεων, προφυλάξεων επαφής και προφυλάξεων

σταγονιδίων από το προσωπικό που εμπλέκεται στη διαχείριση του ασθενή

-άμεση ενημέρωση της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων

-άμεση δήλωση του περιστατικού στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας

Μέτρα πρόληψης και ελέγχου διασποράς της λοίμωξης από τον ιό COVID-19

Βασικές προφυλάξεις

Οι βασικές προφυλάξεις περιλαμβάνουν την υγιεινή των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή, τη χρήση εξοπλισμού ατομικής προστασίας ανάλογα με τον εκτιμώμενο κίνδυνο, την ορθή διαχείριση αιχμηρών αντικειμένων, την αποκομιδή μολυσματικών υλικών, την καθαριότητα και την απολύμανση επιφανειών καθώς και την αποστείρωση του ιατρικού εξοπλισμού και του ιματισμού που χρησιμοποιείται στον ασθενή.

Η εφαρμογή των ακόλουθων μέτρων αναπνευστικής υγιεινής κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική:

-χορήγηση απλής χειρουργικής μάσκας στον ασθενή.

-κάλυψη μύτης και στόματος κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος με χαρτομάντιλο.

-εφαρμογή υγιεινής χεριών μετά την επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις.

Σημειώνεται ότι η ορθή και συστηματική χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού ατομικής προστασίας και η εφαρμογή της υγιεινής των χεριών είναι κρίσιμης σημασίας για τη μείωση της διασποράς των παθογόνων μικροοργανισμών.

Επίσης, ο καθαρισμός και η απολύμανση των επιφανειών με απορρυπαντικό και νερό καθώς και η χρήση των κοινών απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου) είναι επαρκής. Η διαχείριση του ιματισμού, των σκευών εστίασης και των μολυσματικών απορριμμάτων θα γίνεται σύμφωνα με τις συνήθεις και προκαθορισμένες διαδικασίες ασφαλείας.

Επιπρόσθετες προφυλάξεις για τη διαχείριση περιστατικού με πιθανή λοίμωξη από τον ιό

Προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων

Όλα τα άτομα που έρχονται σε επαφή με τον ασθενή (μέλη του οικογενειακού περιβάλλοντος, επισκέπτες και προσωπικό υπηρεσιών υγείας), θα πρέπει να εφαρμόζουν εκτός των βασικών προφυλάξεων και τις προφυλάξεις επαφής και σταγονιδίων.

-Οι ασθενείς νοσηλεύονται σε επαρκώς αεριζόμενο μονόκλινο θάλαμο και εάν αυτό δεν είναι δυνατό συν-νοσηλεύονται με άλλον ασθενή με πιθανή λοίμωξη από τον ιό COVID-19.

-Τήρηση απόστασης τουλάχιστον 1 μέτρου μεταξύ των κλινών στους θαλάμους νοσηλείας.

-Ορισμός συγκεκριμένων επαγγελματιών υγείας που θα εμπλακούν αποκλειστικά στη

νοσηλεία των ασθενών.

Όλα τα άτομα που έρχονται σε στενή επαφή με τον ασθενή θα πρέπει να εφαρμόζουν:

-Μάσκα FFP2

-Οφθαλμική προστασία/προστασία προσώπου (ασπίδα προσώπου ή

προστατευτικά γυαλιά ευρέως πεδίου)

-Καθαρή μη αποστειρωμένη αδιάβροχη ρόμπα με μακριά μανίκια

-Γάντια μιας χρήσεως (αποστειρωμένα όταν η διαδικασία το απαιτεί)

-Υγιεινή των χεριών

-Αποφυγή επαφής ματιών, μύτης ή στόματος με δυνητικά μολυσμένα χέρια

–Ιατρικός εξοπλισμός (στηθοσκόπια, θερμόμετρα, πιεσόμετρα) αποκλειστικής χρήσης για τον συγκεκριμένο ασθενή. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό ο ιατρικός

εξοπλισμός καθαρίζεται και απολυμαίνεται από τον ένα ασθενή στον άλλο.

-Περιορισμός των μετακινήσεων του ασθενή στις απόλυτα αναγκαίες για ιατρικούς λόγους και χρήση της μικρότερης δυνατής διαδρομής

-Ενημέρωση του τμήματος υποδοχής του ασθενή για την εφαρμογή των μέτρων ελέγχου και πρόληψης της διασποράς

-Το προσωπικό που μεταφέρει τον ασθενή πρέπει να εφαρμόζει τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας και την υγιεινή των χεριών

-Χρήση αποκλειστικού φορητού ακτινολογικού ή άλλου διαγνωστικού εξοπλισμού

-Καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών με τις οποίες ήρθε σε επαφή ο ασθενής

-Περιορισμός του αριθμού των μελών της οικογένειας και των επισκεπτών στο ελάχιστο δυνατό

-Καταγραφή όλων των ατόμων που εισέρχονται στο θάλαμο του ασθενή

συμπεριλαμβανομένων του προσωπικού και των επισκεπτών.

Αερογενείς προφυλάξεις

Χειρισμοί που μπορεί να προκαλέσουν αερόλυμα (π.χ. ενδοτραχειακή διασωλήνωση, μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός, τραχειοτομή, καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, βρογχοσκόπηση, χρήσηAMBU) σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης κοροναϊών.

Οι επαγγελματίες υγείας που διενεργούν χειρισμούς με κίνδυνο πρόκλησης αερολύματος θα πρέπει να εφαρμόζουν:

-Μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP3)

-Οφθαλμική προστασία/προστασία προσώπου (ασπίδα προσώπου ή προστατευτικά

γυαλιά ευρέως πεδίου)

-Καθαρή μη αποστειρωμένη αδιάβροχη ρόμπα με μακριά μανίκια και εάν δεν είναι

διαθέσιμη, αδιάβροχη ποδιά για προστασία από ενδεχόμενη διαβροχή της ρόμπας

από μεγάλη ποσότητα βιολογικών υγρών.

-Γάντια μιας χρήσεως (αποστειρωμένα όταν η διαδικασία το απαιτεί)

-Υγιεινή των χεριών

Οι χειρισμοί αυτοί θα πρέπει να διενεργούνται σε επαρκώς αεριζόμενο θάλαμο ή σε θάλαμο αρνητικής πίεσης εάν είναι εφικτό. Ο αριθμός των επαγγελματιών υγείας στο θάλαμο, θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο.

Διάρκεια εφαρμογής των μέτρων ελέγχου και πρόληψης της διασποράς

Οι βασικές προφυλάξεις πρέπει να εφαρμόζονται συστηματικά και σε κάθε περίπτωση. Τα πρόσθετα μέτρα των προφυλάξεων επαφής και σταγονιδίων θα πρέπει να εφαρμόζονται όλο το διάστημα που ο ασθενής είναι συμπτωματικός.