«Επιδημία» τα εργατικά δυστυχήματα: 15 νεκροί μέσα στον Ιανουάριο - Έρευνα του iEidiseis

Βαρύς είναι ο φόρος αίματος που πληρώνει η χώρα εξαιτίας των εργατικών δυστυχημάτων, τα οποία ανέρχονται σε εκατοντάδες την τελευταία τριετία.

Σε μάστιγα φαίνεται πως αναδεικνύονται για ακόμη μια χρονιά τα εργατικά δυστυχήματα στη χώρα. Τελευταίο περιστατικό: 56χρονος έχασε τη ζωή του έπειτα από σοβαρό εργατικό ατύχημα που σημειώθηκε τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου σε επιχείρηση στο Ηράκλειο. Η είδηση ότι η οικογένειά του πήρε την απόφαση να δωρίσει τα όργανά του προκάλεσε συγκίνηση, εντούτοις το περιστατικό υπενθυμίζει τις

μόνιμες και αθεράπευτες αιτίες που έχουν οδηγήσει σε εκατοντάδες θανάτους τα τελευταία χρόνια.

«Σχεδόν ένα εργατικό δυστύχημα ανά δύο ημέρες»

Σύμφωνα με όσα σχολίασε στο iEidiseis.gr ο Ανδρέας Στοϊμενίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζόμενων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ), αντιπρόεδρος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) και γραμματέας Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (ΥΑΕ) της ΓΣΕΕ, «βάσει επιστημονικής έρευνας από την ΟΣΕΤΕΕ, μόνο από την αρχή του 2025, έχουν χάσει τη ζωή τους ήδη 15 εργαζόμενοι. Αντίστοιχα, τον Ιανουάριο του 2023, πέθαναν στη δουλειά 11 άνθρωποι, ενώ το 2022, τέσσερις άνθρωποι».

Άλλωστε, σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη, τα τελευταία χρόνια, «υπάρχει σταθεροποίηση στην κλιμάκωση των εργατικών δυστυχημάτων. Το 2022 καταγράφηκαν 104 εργατικά δυστυχήματα, το 2023 καταγράφηκαν 179 εργατικά δυστυχήματα και το 2024 καταγράφηκαν περίπου 150 εργατικά δυστυχήματα. Σημειώνεται σχεδόν ένα δυστύχημα ανά δύο ημέρες. Πρόκειται για υπέρβαση κάθε ορίου και λογικής».

Αντίστοιχη είναι η πραγματικότητα και σε ότι αφορά τους τραυματίες από εργατικά ατυχήματα, καθώς βάσει όσων εξήγησε ο κ. Στοϊμενίδης, «το 2022 οι σοβαρά τραυματίες από εργατικά ατυχήματα ανήλθαν σε 140, το 2023 σε 287 και το 2024 σε περίπου 250».

Τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα σημειώνονται σύμφωνα με τον ίδιο κυρίως «στον αγροτικό και τον κατασκευαστικό κλάδο, στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, σε οδηγούς φορτηγών και αυτοκινήτων και σε ναυτικά επαγγέλματα». Είναι ενδεικτικό, ότι σύμφωνα με στοιχεία της ΟΣΕΤΕΕ, το 2023 καταγράφηκαν μεταξύ άλλων 60 εργατικά δυστυχήματα εργατών και μισθωτών, 44 εργατικά δυστυχήματα στον αγροτικό κλάδο, 31 εργατικά δυστυχήματα στον κατασκευαστικό τομέα, 21 εργατικά δυστυχήματα στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας και συνολικά 16 εργατικά δυστυχήματα οδηγών και διανομέων.

«Μόλις ένα στα τέσσερα εργατικά δυστυχήματα δημοσιοποιούνται»

Ένα ιδιαιτέρως κρίσιμο ζήτημα σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη, είναι ότι υπάρχει «ελλιπής καταγραφή των εργατικών δυστυχημάτων. Τα στοιχεία δίνονται από το ΣΕΠΕ και το υπουργείο Εργασίας στην ΕΛΣΤΑΤ, η οποία στη συνέχεια τα αποστέλλει στην Eurostat. Τα τελευταία χρόνια, ο επίσημος αριθμός των εργατικών δυστυχημάτων που δημοσιοποιείται, είναι σχεδόν το ένα τέταρτο από τον αριθμό που καταγράφει η ΟΣΕΤΕΕ».

Αιτία αυτού του φαινομένου σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη, είναι μεταξύ άλλων ότι «τα αγροτικά δυστυχήματα προσμετρώνται ως τροχαία, ενώ δεν συμπεριλαμβάνονται όσα σημειώνονται στις Ένοπλες Δυνάμεις, στη θάλασσα και όσα αφορούν ανθρώπους που εργάζονται με μπλοκάκι».

«2.500 Έλληνες πεθαίνουν ετησίως από επαγγελματικές ασθένειες»

Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση σε ότι αφορά τις επαγγελματικές ασθένειες. Κι αυτό επειδή, όπως εξήγησε ο ίδιος, «οι επίσημες στατικές δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχει πεθάνει ούτε ένας άνθρωπος στην Ελλάδα από ασθένειες που άπτονται του επαγγελματικού περιβάλλοντος. Σύμφωνα όμως με διαρκή έρευνα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, σε συνεργασία με την Ένωση Επιθεωρητών Εργασίας Ευρώπης κι άλλους κορυφαίους επιστημονικούς φορείς στην Ευρώπη, προκύπτει ότι περίπου 2.500 Έλληνες πεθαίνουν ετησίως εξαιτίας κάποιας επαγγελματικής ασθένειας».

Πάντως, το αυξημένο ποσοστό των εργατικών δυστυχημάτων που σημειώνονται στη χώρα, έχει προκαλέσει σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη, «αυξημένο ενδιαφέρον από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Έχουμε πληροφορίες ότι κλιμάκιο της Eurostat ήρθε στην Ελλάδα για να ερευνήσει το φαινόμενο των αυξημένων εργατικών δυστυχημάτων στη χώρα. Αναμένουμε στην επόμενη συνεδρίαση της συμβουλευτικής επιτροπής για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία της Κομισιόν, να μας δοθεί μια απάντηση από την Eurostat αναφορικά με το συγκεκριμένο ζήτημα».

Είναι ενδεικτικό ότι όπως σχολίασε ο κ. Στοϊμενίδης, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Πυλώνα που έχει ενσωματωθεί από την χώρα μας, «οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας θα πρέπει να καλύπτουν το 80% των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα κυμαίνονται περίπου στο 30%. Όταν όμως μιλάμε για συλλογικές συμβάσεις εργασίας, δεν εννοούμε μόνο μισθολογικά ζητήματα, αλλά και συνθήκες εργασίας, όπως είναι η ασφάλεια στην εργασία».

«Οι ελεγκτικές αρχές έχουν μεγάλη αδυναμία να λειτουργήσουν»

Μέρος του προβλήματος αποτελεί όπως δήλωσε ο ίδιος, ότι «τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα από όταν η Επιθεώρηση Εργασίας έγινε ανεξάρτητη αρχή. Το δείχνουν και οι αριθμοί. Είναι υποστελεχωμένη, τεχνολογικά ανεπαρκής και πλήρως απομονωμένη από τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ ελέγχεται μόνο από μια κοινοβουλευτική επιτροπή».

Όταν λοιπόν, «οι ελεγκτικές αρχές έχουν μεγάλη αδυναμία να λειτουργήσουν, δεν υπάρχει πολιτική προτεραιοποίηση για μείωση των δυστυχημάτων και το εργατικό δίκαιο πιέζει τους εργαζόμενους κατά 15 χρόνια, τότε, καταλήγουμε να είμαστε η χώρα με τη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη και τους περισσότερους θανάτους στην Ευρώπη».

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχει και «ανισότητα στην απονομή της δικαιοσύνης. Οι δίκες καθυστερούν εξαιτίας διαρκών αναβολών. Είναι εφιαλτική η πορεία της δικαίωσης για τις οικογένειες των ανθρώπων που χάθηκαν, οι οποίες συνήθως είναι φτωχοί άνθρωποι και απέναντί τους έχουν επιχειρηματίες που μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά σε αυτή την πραγματικότητα».

Αυτό που θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη προκειμένου να μεταβληθεί αυτή η δυστοπική πραγματικότητα, είναι «να αντιμετωπιστεί σε υψηλό πολιτικό επίπεδο. Θα πρέπει να υπάρξει ένας ουσιαστικός διάλογος σε ισότιμη βάση, μεταξύ της κυβέρνησης, των εργοδοτών και των εργαζόμενων, όπως συμβαίνει σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παράλληλα, είναι αναγκαία η ίδρυση Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου και Επαγγελματικών Ασθενειών, όπου οι εργοδότες θα καταβάλλουν ασφάλιστρα, ανάλογα με την επικινδυνότητα της δραστηριότητάς τους και την τήρηση των θεμάτων ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Με αυτόν τον τρόπο, οι εργοδότες θα έχουν κίνητρο να βελτιώσουν τις συνθήκες, ώστε να μην πληρώνει ο απλός πολίτης το κόστος των ευθυνών τους».