Τους σταύρωσαν έναν-έναν σε όλο το δρόμο για να βλέπει η Ρώμη τι παθαίνουν οι σκλάβοι που εξεγείρονται

22:24 1/5/2025 - Πηγή: Sportime

Στην καρδιά της πιο δοξασμένης αυτοκρατορίας της αρχαιότητας, η ελευθερία ήταν προνόμιο λίγων. Οι υπόλοιποι, χιλιάδες, εκατομμύρια, ήταν περιουσία. Αντικείμενα. Ζωντανά εργαλεία. Και όταν τόλμησαν να εξεγερθούν, η απάντηση ήταν εμβληματική: έξι χιλιάδες σταυροί, ο ένας μετά τον άλλο, κατά μήκος της Αππίας Οδού. Όποιος πλησίαζε τη Ρώμη, περνούσε πρώτα ανάμεσα από το δάσος του τρόμου.

Οι Ρωμαίοι δεν χρειάζονταν επιχειρηματολογία για να δικαιολογήσουν τη δουλεία. Οι νικημένοι των πολέμων δεν ήταν απλώς

αιχμάλωτοι. Ήταν μετρητά, ιδιοκτησία, εργασία χωρίς μισθό. Ένας μηχανισμός που γεννούσε πλούτο. Με κάθε στρατιωτική νίκη, καραβιές ανθρώπων φορτώνονταν για να πωληθούν σε σκλαβοπάζαρα. Από τη Γαλατία, τη Θράκη, την Ελλάδα, τη Συρία. Όπου πατούσε λεγεώνα, φύτρωναν αλυσίδες.

Η δουλεία δεν ήταν μόνο το κάτεργο. Ήταν και το σπίτι του πλούσιου Ρωμαίου. Οι Έλληνες μορφωμένοι αιχμάλωτοι δούλευαν ως δάσκαλοι, γραμματείς, λογιστές. Στα κτήματα και στα ορυχεία όμως, δεν υπήρχαν καλοί τρόποι. Εκεί η ζωή ήταν λάσπη, ιδρώτας και σπασμένα κορμιά. Οι Ρωμαίοι νόμοι δεν αναγνώριζαν τους σκλάβους ως ανθρώπους. Μπορούσες να τους σκοτώσεις όπως θα έσπαγες ένα πήλινο δοχείο.

Οι αποδράσεις τιμωρούνταν με φωτιά. Οι φυγάδες μαρκάρονταν με πυρωμένα σίδερα στο μέτωπο: «FUR» – κλέφτης. Κάποιοι φορούσαν μεταλλικά κολάρα με επιγραφή: “Κράτα με, αν φύγω, είμαι του τάδε”. Σώματα χαραγμένα, καρφωμένα στη μνήμη του ιδιοκτήτη. Ζωντανές αποδείξεις ιδιοκτησίας.

Όμως οι σκλάβοι δεν έμειναν σιωπηλοί. Το 135 π.Χ. και το 104 π.Χ., στη Σικελία, ξεσπούν οι πρώτες Μεγάλες Εξεγέρσεις. Στην καρδιά των αγροτικών περιοχών της αυτοκρατορίας, δεκάδες χιλιάδες σκλάβοι σηκώνουν κεφάλι. Οργανώνονται, πολεμούν, κρατούν για χρόνια. Το 73 π.Χ. έρχεται η μεγαλύτερη φωτιά. Από ένα σχολείο μονομάχων στην Καπουα, ο Σπάρτακος ανάβει την σπίθα.

Ξεκίνησαν λίγοι. Έγιναν 120.000. Ένας λαός χωρίς πολιτεία, με μόνο κίνητρο τη δίψα για ελευθερία. Νικούσαν ρωμαϊκές λεγεώνες, σάρωναν τη νότια Ιταλία, σκόρπιζαν τον τρόμο στους πατρικίους της Ρώμης. Οι σκλάβοι δεν ήταν πια βουβοί. Είχαν φωνή. Και ξίφος.

Η Ρώμη απάντησε με ατσάλι και εκδίκηση. Ο Κράσσος, ο στρατηγός των εκατομμυρίων, πήρε εντολή να σβήσει τη φωτιά. Και όταν τελείωσε, το έκανε με τρόπο που δεν ξεχνιέται. Έξι χιλιάδες σώματα σταυρώθηκαν στην Αππία Οδό. Κάθε λίγα μέτρα, ένας άνθρωπος καρφωμένος ξανά στην υποταγή. Για να δουν οι επόμενοι. Για να σκεφτούν οι υπόλοιποι.

Η Ρώμη δεν αντιμετώπισε ξανά εξέγερση τέτοιας κλίμακας. Όχι γιατί δεν υπήρχε πια ο πόνος. Αλλά γιατί είχε πια εμπεδωθεί ο τρόμος. Κι όμως, κάτι άρχισε να αλλάζει. Μετά τον Σπάρτακο, οι πλούσιοι αρχίζουν να μειώνουν τους αγροτικούς σκλάβους. Οι φτωχοί πολίτες, που είχαν μείνει άνεργοι, ξαναμπαίνουν στα κτήματα ως μεροκαματιάρηδες. Η δουλεία, αργά, παίρνει νέα μορφή.

Οι πρώτοι αυτοκράτορες, για λόγους όχι πάντα ηθικούς, αρχίζουν να θεσπίζουν νόμους. Ο Κλαύδιος τιμωρεί με θάνατο όποιον σκοτώνει γέρο ή άρρωστο δούλο. Αν τον παρατήσεις, γίνεται ελεύθερος. Ο Αντωνίνος Πίος θεσπίζει μηχανισμούς προστασίας και επιβάλλει πώληση δούλων που κακοποιούνται. Για πρώτη φορά, σκλάβοι μπορούν να απευθυνθούν σε αρχή.

Η δουλεία δεν τελείωσε. Αλλά η Ρώμη αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι ο τρόμος έχει όρια. Ότι ακόμα και ο πιο σιωπηλός άνθρωπος μπορεί να φωνάξει, όταν πνίγεται αρκετά.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords
Αναζητήσεις
tous-stavrosan-enan-enan-se-olo-to-dromo-gia-na-vlepei-i-romi-ti-pathainoun-oi-sklavoi-pou-exegeirontai.htm
Τυχαία Θέματα