Το πιο ακριβό μέταλλο που κάποτε το πέταγαν γιατί νόμιζαν ότι ήταν άχρηστο. Σήμερα το βάζουν από κοσμήματα μέχρι πυραύλους.

23:53 5/6/2025 - Πηγή: Sportime

Οι Ισπανοί κονκισταδόρες, όταν βρήκαν κομμάτια πλατίνας μαζί με τον χρυσό στα ποτάμια της Νέας Γρανάδας, πίστεψαν ότι ήταν ένα άχρηστο παραπροϊόν. Την ονόμασαν “platina”, δηλαδή «μικρό ασήμι», και την πέταγαν για να μη νοθεύσει τον χρυσό. Αγνοούσαν πως κρατούσαν στα χέρια τους ένα από τα πιο δυσεύρετα και πολύτιμα μέταλλα του πλανήτη.

Η πλατίνα δεν ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες ούτε στους Ρωμαίους. Δεν λιώνει εύκολα, δεν αντιδρά με οξέα, δεν οξειδώνεται. Είναι ένα μέταλλο σχεδόν “τέλειο”. Όταν η επιστήμη των χημικών στοιχείων ωρίμασε, συνειδητοποίησαν ότι είχαν απέναντί τους ένα χημικό θαύμα με υψηλό σημείο τήξης, καταπληκτική αγωγιμότητα και μηδενική φθορά στον χρόνο.

Σήμερα, δεν χρησιμοποιείται μόνο για κοσμήματα πολυτελείας. Ο λευκόχρυσος μπαίνει στους καταλύτες των αυτοκινήτων, στα εμφυτεύματα της ιατρικής, στους σκληρούς δίσκους, ακόμα και στα εξαρτήματα των διαστημικών πυραύλων. Είναι από τα λίγα μέταλλα που αντέχουν τις ακραίες συνθήκες του διαστήματος χωρίς να διαβρώνονται.

Αξιοσημείωτο είναι πως πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο στοιχείο. Όλη η ποσότητα πλατίνας που έχει εξορυχθεί στην ιστορία χωράει άνετα σε ένα σαλόνι. Οι μεγαλύτερες ποσότητες βρίσκονται μόνο σε συγκεκριμένα μέρη του πλανήτη, όπως η Νότια Αφρική, ο Καναδάς και η Ρωσία, γεγονός που κάνει το μέταλλο ακόμα πιο πολύτιμο και στρατηγικά κρίσιμο.

Οι πρώτες σοβαρές χρήσεις του ξεκίνησαν στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν άρχισε να εκτιμάται για τη χημική του σταθερότητα. Από τότε, η τιμή του εκτοξεύτηκε. Πέρασε ακόμα και τον χρυσό σε αξία ανά γραμμάριο. Ειδικά σε εποχές τεχνολογικής ανασφάλειας, η πλατίνα γίνεται αντικείμενο επενδύσεων, όχι μόνο για τη λάμψη της, αλλά και για την αξιοπιστία της.

Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι το πρώτο διεθνές πρότυπο μέτρησης του κιλού, το περίφημο «πρωτότυπο κιλό» που κατασκευάστηκε στο Παρίσι το 1879, ήταν φτιαγμένο από κράμα πλατίνας και ιριδίου. Δεν επηρεαζόταν από τη θερμοκρασία, την πίεση ή την υγρασία. Τόσο πολύτιμη ήταν η σταθερότητά του.

Και όμως, όλο αυτό ξεκίνησε με μερικούς Ισπανούς που το πετούσαν στους θάμνους για να μην τους χαλάσει τον χρυσό.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords