Το παλάτι στην Τουρκία που έχτιζαν επί 99 χρόνια και μετά το έκαναν φυλακή με μπουντρούμια

12:30 13/6/2025 - Πηγή: Sportime

Στην άκρη της ανατολικής Τουρκίας, εκεί που το βλέμμα ακουμπά στα σύνορα με το Ιράν και ο Δρόμος του Μεταξιού γίνεται βουνό και σιωπή, χτίστηκε ένα παλάτι που δεν έμοιαζε με κανένα άλλο. Το έλεγαν Παλάτι Ισάκ Πασά. Δεν χτίστηκε σε μια βασιλεία. Ούτε σε μία γενιά. Χρειάστηκαν σχεδόν εκατό χρόνια, δυο πασάδες, δεκάδες τεχνίτες από την Αχαλκάλικη, και πάρα πολλές θυσίες.

Η πρώτη πέτρα μπήκε το 1685 από τον Τσολάκ Αμπντί Πασά, που έφερε μαζί του ό,τι πιο πολύτιμο είχε: πέτρες από τα υψίπεδα, αρχιτέκτονες από τη Γεωργία και την Αρμενία, και ένα όραμα για μια κατοικία που θα χλεύαζε τις αυλές

της Πόλης. Όμως το έργο έμεινε ημιτελές. Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν εκατό χρόνια ώσπου να έρθει ο Ισάκ Πασά, ο τελευταίος του οίκου, και να δώσει το όνομά του στο κτίσμα. Το 1784, το χαρέμι ολοκληρώθηκε. Η επιγραφή υπάρχει ακόμα.

Το παλάτι αυτό δεν είναι ούτε καθαρά οθωμανικό, ούτε καν μουσουλμανικό. Είναι μια τερατώδης ομορφιά με επιρροές από το Ιράν, τον Καύκασο, τη Βόρεια Μεσοποταμία, το μπαρόκ και το ροκοκό. Έχει πύλες σκαλισμένες με πάνω από εκατό διαφορετικά σύμβολα, λιοντάρια και αμπέλια, δέντρα με καρπούς από άγνωστα φυτά και μυστηριώδεις φτερωτούς φύλακες. Λένε ότι σχεδιάστηκε για να διώχνει το «κακό μάτι».

Κάποτε, υπήρχε εδώ ζωντάνια. Τραπεζαρίες, κουζίνες, θερμαινόμενα πατώματα, λουτρά, βιβλιοθήκες, ακόμη και θολωτά μπουντρούμια. Ναι, είχε και φυλακές. Κάτω από τα πατώματα του παλατιού υπήρχαν κελιά δίχως παράθυρα, με αλυσίδες ακόμα στους τοίχους. Χρησιμοποιήθηκαν για αιχμαλώτους και επαναστάτες, όταν το παλάτι σταμάτησε να είναι κατοικία και έγινε στρατιωτικό φρούριο.

Το 1840, ένας τρομερός σεισμός το τραυμάτισε. Το 1877 το αποτελείωσαν οι ρωσικοί όλμοι στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο. Στο τέλος, το πήραν οι Ρώσοι, έβαλαν φρουρές, έσπασαν τις πύλες και χρησιμοποίησαν τις πέτρες για να χτίσουν δικά τους καταλύματα. Αργότερα, επί Οθωμανών ξανά, έγινε διοικητήριο. Κι ύστερα, ήρθε το πιο σκοτεινό του κεφάλαιο.

Το 1937, το παλάτι του Ισάκ Πασά μετατράπηκε επίσημα σε φυλακή. Μπουντρούμια, τροχίσκοι, αλυσίδες και σκοτεινοί διάδρομοι έγιναν καθημερινότητα. Μέχρι που εγκαταλείφθηκε εντελώς. Οι ντόπιοι πήραν πέτρες από τους τοίχους του για να φτιάξουν σπίτια. Μερικοί λένε ότι οι σκιές που είδαν μέσα τους ήταν από τις παλιές βασιλικές συνοδείες. Άλλοι λένε ότι ήταν από βασανισμένους.

Και όμως, στέκει ακόμα. Το 2000 μπήκε στη λίστα της UNESCO. Το ξαναστέγασαν με ξύλο και γυαλί, και του έδωσαν μια δεύτερη ζωή. Σήμερα, το επισκέπτονται πάνω από 200.000 άνθρωποι τον χρόνο. Κανείς τους δεν βλέπει πια τις φυλακές. Όλοι κοιτάζουν προς τα ψηλά – τα φτερωτά αγγελούδια στα πέτρινα δέντρα. Και προσπερνούν τα κελιά.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords