Τι θα γίνει στις 19 Ιανουαρίου 2038 με τους υπολογιστές, τα router και τα GPS;

01:13 1/5/2025 - Πηγή: Sportime

Την Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2038, στις 03:14 και 7 δευτερόλεπτα το πρωί ώρα UTC, ένας υπολογιστής που μετράει τον χρόνο με βάση το Unix Time μπορεί να νομίσει ότι ξαφνικά βρισκόμαστε στο 1901. Κυριολεκτικά. Γιατί εκείνη τη στιγμή, οι 32-bit signed υπολογισμοί του χρόνου θα ξεπεράσουν το μέγιστο όριο που μπορούν να αποθηκεύσουν, και θα “γυρίσουν” απότομα σε έναν αριθμό που δείχνει όχι το μέλλον, αλλά έναν αιώνα πίσω.

Το πρόβλημα είναι τεχνικό, αλλά οι επιπτώσεις μπορεί

να είναι πολύ πραγματικές. Η τεχνολογία Unix time μετρά τα δευτερόλεπτα από την 1η Ιανουαρίου 1970 και τα αποθηκεύει σε μια μορφή 32-bit signed integer – δηλαδή αριθμούς που φτάνουν μέχρι 2.147.483.647. Όταν περάσει αυτό το νούμερο – ακριβώς στις 03:14:08 στις 19 Ιανουαρίου 2038 – ο επόμενος αριθμός που θα «γράψει» το σύστημα είναι -2.147.483.648, δηλαδή σαν να πήγε πίσω στον χρόνο, στις 13 Δεκεμβρίου 1901.

Οι υπολογιστές δεν το κάνουν αυτό για πλάκα. Το θεωρούν λογικό. Και γι’ αυτό κινδυνεύουν να κάνουν λάθη σε κρίσιμες λειτουργίες, από καταγραφές ασφαλείας μέχρι κρατήσεις σε τρένα ή συντονισμό πτήσεων, ακόμα και GPS οδηγίες ή λειτουργία ρούτερ. Οι συσκευές που δεν έχουν ενημερωθεί, ή είναι παλιές και βασίζονται ακόμα σε 32-bit επεξεργασία χρόνου, είναι οι πιο ευάλωτες. Δεν μιλάμε μόνο για υπολογιστές γραφείου – αλλά για embedded συστήματα, για routers, δορυφορικά δίκτυα, κάμερες, server, ακόμη και κάποια αυτοκίνητα ή εργοστασιακές γραμμές παραγωγής.

Το πρόβλημα θυμίζει έντονα το γνωστό Y2K, το λεγόμενο «πρόβλημα του 2000». Μόνο που εκείνο είχε να κάνει με τον τρόπο που γράφονταν οι ημερομηνίες (π.χ. ‘99’ αντί για ‘1999’), ενώ το 2038 έχει να κάνει με την ίδια τη δομή της αποθήκευσης χρόνου σε binary μορφή. Δηλαδή, είναι αριθμητικό και όχι ημερολογιακό πρόβλημα – και άρα ακόμα πιο ύπουλο.

Η λύση υπάρχει και είναι απλή για όσους προνοήσουν: να μεταβούν σε 64-bit signed integers για τη μέτρηση του χρόνου. Αυτό δίνει τόσο τεράστιο περιθώριο, που η επόμενη υπερχείλιση δεν θα έρθει πριν από 292 δισεκατομμύρια χρόνια. Όμως οι συσκευές που δεν μπορούν να αναβαθμιστούν – όπως παλιά GPS, βιομηχανικά συστήματα ή φθηνά router – θα πρέπει είτε να αντικατασταθούν, είτε να δεχτούν ειδικές ενημερώσεις firmware.

Οι μεγάλες εταιρείες, όπως οι κατασκευαστές λειτουργικών συστημάτων και server, έχουν ήδη προχωρήσει σε αλλαγές εδώ και χρόνια. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι έχει λυθεί το πρόβλημα παντού. Σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα με παλιές υποδομές ή φθηνό εξοπλισμό που δεν συντηρείται, το 2038 ίσως φέρει απρόσμενες διακοπές, σφάλματα και απώλειες δεδομένων.

Αν σου φαίνεται νωρίς για να ανησυχείς, σκέψου αυτό: κάποιες εφαρμογές που κάνουν προγραμματισμούς για πολλά χρόνια μπροστά έχουν ήδη αρχίσει να βλέπουν τα πρώτα προβλήματα. Γιατί ακόμα κι αν το 2038 είναι 13 χρόνια μακριά, ο υπολογιστής που σου βγάζει ημερομηνία παράδοσης για ένα έργο ή συντονίζει μια κίνηση σε βάθος χρόνου, μπορεί να έχει αρχίσει ήδη να «βλέπει» το τέλος.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords