Πόσο κόστιζε ένα βιβλίο στην Αρχαία Ελλάδα; Υπήρχαν βιβλιοπωλεία;

Ο κόσμος φαντάζεται την Αρχαία Ελλάδα γεμάτη σοφούς, αλλά ξεχνά ότι για να κυκλοφορούν οι ιδέες, κάποιος έπρεπε να τις αντιγράφει και κάποιος να τις πουλά. Κι όμως, στην Αθήνα του 4ου π.Χ. αιώνα υπήρχαν ήδη βιβλιοπωλεία. Οι κάτοικοι μπορούσαν να αγοράσουν έργα του Ομήρου, του Ησιόδου ή φιλοσόφων, εφόσον είχαν την οικονομική δυνατότητα.

Η διαδικασία δεν ήταν εύκολη. Τα βιβλία δεν ήταν τυπωμένα αλλά αντιγραμμένα με το χέρι πάνω σε πάπυρο ή περγαμηνή. Αυτό

σήμαινε ότι κάθε αντίτυπο ήταν μοναδικό και έπαιρνε χρόνο και κόπο να παραχθεί. Οι γραφείς — είτε ιδιώτες είτε οργανωμένοι σε εργαστήρια — αντέγραφαν έργα κατ’ απαίτηση ή για πώληση σε βιβλιοπώλες της εποχής.

Στην Αθήνα, υπήρχαν βιβλιοπώλες γύρω από την Αγορά, ενώ και ο Ισοκράτης έχει αναφερθεί στη διακίνηση βιβλίων. Οι σοφοί που δίδασκαν δημόσια έδιναν στους μαθητές τους αντίγραφα ή σημειώσεις, και οι πιο εύποροι μπορούσαν να αποκτήσουν ολόκληρα συγγράμματα.

Το κόστος ποίκιλε. Ένα μικρό έργο μπορούσε να κοστίζει όσο ένας καθημερινός μισθός εργάτη — γύρω στα 2–3 αττικά δηνάρια. Ένα πλήρες φιλοσοφικό σύγγραμμα, όμως, μπορούσε να φτάσει ποσά δεκαπλάσια. Στην Αλεξάνδρεια, όπου υπήρχε η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου, πολλοί αντιγραφείς εργάζονταν αποκλειστικά για να καλύψουν τις ανάγκες του κράτους και της αγοράς.

Η αγάπη για το βιβλίο δεν ήταν μόνο ακαδημαϊκή. Οι εύποροι πολίτες ήθελαν να έχουν ιδιωτικές συλλογές. Το βιβλίο, όπως και σήμερα, ήταν δείγμα κύρους. Μπορεί να μην υπήρχαν εξώφυλλα ή εκδοτικοί οίκοι, αλλά υπήρχε αγορά, προσφορά και ζήτηση. Και αυτό, στον αρχαίο κόσμο, είναι επαναστατικό.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα