Ποιος Παπαδόπουλος; Το επίθετο που έχει το 40% ενός ολόκληρου έθνους

Αν στην Ελλάδα έχεις βαρεθεί να ακούς Παπαδόπουλους, Παπακωνσταντίνου και Παπαδάκηδες, περίμενε μέχρι να πατήσεις το πόδι σου στο Βιετνάμ. Εκεί δεν είναι ότι το πιο κοινό επίθετο είναι δημοφιλές. Είναι ότι ολόκληρη η χώρα μοιάζει να λέγεται το ίδιο. Περίπου το 40% των Βιετναμέζων φέρει το επίθετο Nguyen. Και όχι, δεν είναι όλοι συγγενείς.

Το φαινόμενο δεν είναι απλό. Δεν μιλάμε για κάτι σαν το ελληνικό «Γεωργίου» που το έχει ο θείος σου κι άλλοι δέκα στο καφενείο. Το Nguyen είναι σχεδόν εθνικό αποτύπωμα. Σε μια χώρα

100 εκατομμυρίων, σημαίνει ότι κάθε τρίτος ή τέταρτος άνθρωπος που συναντάς λέγεται έτσι. Το βλέπεις παντού: σε πινακίδες, επαγγελματικές κάρτες, τηλεοπτικούς τίτλους, δελτία ειδήσεων. Αν ανοίξεις τηλεφωνικό κατάλογο, θα νομίσεις ότι κόλλησε στη σελίδα «Ν».

Η εξήγηση είναι εντυπωσιακή όσο και ιστορικά φορτισμένη. Το επίθετο «Nguyen» ξεκίνησε να διαδίδεται ευρέως από την εποχή των αυτοκρατορικών δυναστειών, ειδικά της Δυναστείας Nguyễn (1802–1945). Ήταν συνήθεια οι υπήκοοι ή οι ηττημένοι να υιοθετούν το επώνυμο της κυρίαρχης δυναστείας, είτε για προστασία, είτε από σεβασμό, είτε επειδή απλώς δεν είχαν άλλη επιλογή. Οι αλλαγές επιθέτων ήταν πολιτικό εργαλείο. Ονοματολογία ίσον επιβίωση.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο κάθε Nguyen σχετίζεται με βασιλικό αίμα. Αντιθέτως, σημαίνει ότι η Ιστορία άφησε το αποτύπωμά της σε εκατομμύρια ανώνυμους ανθρώπους, και το κουβαλάνε κάθε μέρα στο χαρτί της ταυτότητάς τους. Για την ακρίβεια, το Nguyen έγινε τόσο κοινό, που στατιστικά είναι το πιο διαδεδομένο επίθετο στον πλανήτη – όχι σε απόλυτο αριθμό, αλλά κατά ποσοστό πληθυσμού μιας χώρας.

Για να καταλάβεις τη διαφορά, στην Αμερική το πιο κοινό επώνυμο είναι το Smith, και το έχει μόλις το 0,8% του πληθυσμού. Στην Ελλάδα, τα πιο διαδεδομένα επώνυμα (Παπαδόπουλος, Γεωργίου, Δημητρίου) δεν ξεπερνούν το 1%-2%. Το να φτάνει ένα επίθετο το 40% είναι φαινόμενο χωρίς προηγούμενο.

Κι αν νομίζεις ότι υπάρχει σύγχυση, έχεις δίκιο. Στην καθημερινή ζωή στο Βιετνάμ, το όνομα που χρησιμοποιείται για να σε ξεχωρίσουν δεν είναι το επίθετο, αλλά το μεσαίο ή το μικρό όνομα. Το επώνυμο υπάρχει απλώς γιατί πρέπει να υπάρχει. Όλοι το έχουν, κανείς δεν βασίζεται σε αυτό.

Οπότε την επόμενη φορά που θα πεις ειρωνικά «καλά, κι αυτός Παπαδόπουλος;», σκέψου ότι σε μια χώρα στην άλλη άκρη του κόσμου, η ερώτηση θα ήταν “Nguyen ποιος;” – και το μπέρδεμα θα ήταν πολύ χειρότερο.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα