Οι Αλβανικές φυλακές με ορυχείο που βασάνιζαν και εξαντλούσαν τους κρατούμενους με ελάχιστο νερόβραστο φαγητό

15:12 9/4/2025 - Πηγή: Sportime

Σε μια απομονωμένη ορεινή περιοχή της βόρειας Αλβανίας, κρυμμένες ανάμεσα σε βράχια και σιωπή, λειτούργησαν για δεκαετίες οι φυλακές Σπατς. Δεν ήταν μια απλή φυλακή. Ήταν ένα οργανωμένο στρατόπεδο εξόντωσης, ένα κομμάτι της μηχανής τρόμου του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα. Οι τοίχοι της δεν κρατούσαν μόνο ανθρώπους, αλλά και σιωπηλές κραυγές που ακόμα στοιχειώνουν την Ιστορία.

Οι κρατούμενοι εκεί δεν καταδικάζονταν μόνο σε εγκλεισμό, αλλά σε εξάντληση, πείνα και καταναγκαστική εργασία. Αναγκάζονταν να δουλεύουν σε βαθιά, σκοτεινά ορυχεία χαλκού και πυρίτη, σε τούνελ χωρίς επαρκή εξαερισμό, με αφόρητη ζέστη το καλοκαίρι και παγωνιά τον χειμώνα. Δεν είχαν προστασία, δεν υπήρχαν ιατροί, δεν υπήρχε διαφυγή.

Το φαγητό τους ήταν ένα νερόβραστο χωρίς θερμιδική αξία, χωρίς πρωτεΐνες, χωρίς τίποτα. Πολλοί μαρτυρούν ότι ζούσαν με λιγότερες από 800 θερμίδες τη μέρα, ενώ έσκαβαν για ώρες στα έγκατα της γης. Δεν υπήρχαν βιταμίνες, ούτε καθαρό νερό. Η κόπωση, η αναιμία και η ασφυξία ήταν η καθημερινότητά τους.

Η φυλακή είχε φτιαχτεί για 400 άτομα, αλλά μέσα της στοίβαξαν πάνω από 1.400. Δεν υπήρχε ατομικός χώρος. Τα κελιά ήταν ασφυκτικά. Οι πιο απείθαρχοι οδηγούνταν σε απομόνωση. Οι φρουροί χτυπούσαν, απειλούσαν, βασάνιζαν. Όποιος ζητούσε βοήθεια, έπαιρνε περισσότερη καταπίεση. Όποιος μιλούσε για ελευθερία, κατηγορούνταν για προδοσία.

Το 1973, οι κρατούμενοι εξεγέρθηκαν. Σήκωσαν σημαία χωρίς κομμουνιστικό αστέρι. Το μήνυμα ήταν καθαρό: όχι άλλο ψέμα, όχι άλλη βαρβαρότητα. Η απάντηση του καθεστώτος ήταν άμεση. Ειδικές δυνάμεις μπήκαν στη φυλακή. Τέσσερις εκτελέστηκαν. Πάνω από 100 καταδικάστηκαν ξανά, σε νέες, μακρύτερες ποινές. Η αλβανική Σταζι, η διαβόητη Sigurimi, ανέλαβε την υπόλοιπη «δουλειά».

Το 1985, έγινε νέα εξέγερση. Αυτή τη φορά, η τιμωρία ήταν πιο σκληρή. Θάνατοι από ξυλοδαρμό. Καταδίκες σε θάνατο. Φυλακίσεις χωρίς επιστροφή. Και όλα αυτά, γιατί κάποιοι δεν άντεχαν άλλο να σκάβουν για ένα σύστημα που είχε ήδη θάψει τις ψυχές τους.

Το 1991, η φυλακή Σπατς έκλεισε. Όχι γιατί άλλαξε κάτι. Απλώς επειδή το σύστημα κατέρρευσε. Το κτίριο εγκαταλείφθηκε. Ο σίδηρος πουλήθηκε για παλιοσίδερα. Σήμερα, υπάρχουν μόνο τα απομεινάρια μιας εποχής που προσπάθησε να εξαφανίσει τη φωνή της διαφωνίας με φτυάρι και πείνα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords