Ντύθηκε κορίτσι για να μην πάει στον πόλεμο. Τον ανακάλυψαν όταν του έφεραν όπλα και τα άρπαξε πρώτος. Ήταν ο Αχιλλέας.

Ήταν γραφτό να πεθάνει στον Τρωικό Πόλεμο. Το ήξερε η μητέρα του. Το ήξεραν και οι θεοί. Κι όταν μια προφητεία προαναγγέλλει τον θάνατο ενός παιδιού, καμία μάνα δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Η Θέτις, νύμφη της θάλασσας και μητέρα του Αχιλλέα, αποφασίζει να τον κρύψει. Όχι στο βουνό. Όχι σε σπηλιά. Αλλά ντυμένο σαν κορίτσι, στο παλάτι του βασιλιά της Σκύρου.

Η ιστορία δεν υπάρχει στην Ιλιάδα. Την κατέγραψε πρώτος με λεπτομέρεια ο ρωμαίος ποιητής Στάτιος, και από τότε πέρασε σε τραγωδίες, όπερες, τοιχογραφίες, ακόμα και κόμικ. Το βασικό της στοιχείο όμως δεν άλλαξε ποτέ: Ο Αχιλλέας ζούσε ανάμεσα στις κόρες του Λυκομήδη σαν μία απ’ αυτές, με το όνομα Πυρρά – δηλαδή η κοκκινομάλλα. Ήταν ψηλός, δυνατός, με φλογερό βλέμμα. Μα κανείς δεν υποπτευόταν τίποτα. Έπαιζε λύρα, χόρευε, έπλεκε. Κι όλα αυτά για να ξεγελάσει τη μοίρα.

Όμως ο χρόνος δεν κάνει χατίρια. Οι Έλληνες δεν μπορούσαν να πάρουν την Τροία χωρίς τον Αχιλλέα, λέει η προφητεία. Έτσι, ο Οδυσσέας οργανώνει ένα σχέδιο. Πηγαίνει στη Σκύρο με δώρα για τις κόρες του βασιλιά: κοσμήματα, υφάσματα, καθρέφτες. Κι ανάμεσά τους, ένα σπαθί.

Όταν το σπαθί το άγγιξε ο Αχιλλέας, άστραψε το πρόσωπό του. Δεν ήταν θηλυκή περιέργεια αυτό που ένιωσε. Ήταν η φλόγα του ήρωα που φλέγεται όσο δεν πολεμά. Ο Οδυσσέας τότε έκανε τον τελευταίο ελιγμό. Έβαλε έναν στρατιώτη να σαλπίσει ξαφνικά, σαν να γίνεται επίθεση. Και ο πρώτος που έπεσε στα γόνατα, τράβηξε το όπλο και στάθηκε έτοιμος, ήταν ο Αχιλλέας.

Η αποκάλυψη ήταν αναπόφευκτη. Η μεταμφίεση έπεσε. Ο Αχιλλέας αποκαλύφθηκε μπροστά σε όλους, κι έτσι άρχισε η πορεία του προς την Αχίλλειο δόξα. Μα η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Γιατί στη Σκύρο είχε ερωτευτεί τη βασιλοπούλα Δηιδάμεια. Από τον έρωτά τους γεννήθηκε ο Νεοπτόλεμος. Κι όταν ήρθε η ώρα να φύγει, ο Αχιλλέας της υποσχέθηκε ότι θα επιστρέψει.

Αλλά όλοι ξέρουμε πώς τελειώνει ο μύθος.

Αυτό το επεισόδιο δεν είναι καταγεγραμμένο στον Όμηρο, αλλά θεωρείται παραδοσιακός κρίκος της ευρύτερης Τρωικής αφήγησης. Είναι ένα από τα πιο αλληγορικά και δραματικά στιγμιότυπα της ελληνικής μυθολογίας: ένας ανίκητος πολεμιστής, κρυμμένος σε γυναικεία ρούχα, ανάμεσα σε κορίτσια, προσπαθεί να ξεγελάσει μια μοίρα που ήδη τον περιμένει.

Η ιστορία του Αχιλλέα στη Σκύρο δεν αφορά μόνο τη μεταμφίεση. Αφορά την ανθρώπινη προσπάθεια να ξεφύγεις απ’ αυτό που είσαι φτιαγμένος να κάνεις. Και τελικά, το τίμημα που πληρώνεις όταν το αρνείσαι.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords