Ήταν καταπράσινη, με δάση και δεινόσαυρους. Τώρα είναι ο πιο νεκρός τόπος στη Γη

12:29 23/4/2025 - Πηγή: Sportime

Κάποτε η Ανταρκτική δεν είχε ούτε πάγο, ούτε πολικό ψύχος. Είχε ποτάμια, δάση, και γιγάντια φυτά που άντεχαν σε υγρά, εύκρατα κλίματα. Ήταν ένα απέραντο πράσινο τοπίο, με ζωή παρόμοια με αυτή που συναντά κανείς σήμερα στη Νέα Ζηλανδία ή τη Νότια Αμερική. Σε κάποιες εποχές, άνθιζαν εκεί φτέρες, γκίνγκο και κυπαρίσσια. Και κυριαρχούσαν δεινόσαυροι.

Κατά την περίοδο του Κρητιδικού, περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια πριν, θερμοκρασίες 20 βαθμών Κελσίου επέτρεπαν την ανάπτυξη τροπικών δασών, ακόμα και κοντά στον

Νότιο Πόλο. Το φως του ήλιου ήταν λιγοστό τον χειμώνα, αλλά η βλάστηση είχε μάθει να προσαρμόζεται. Ολόκληρα οικοσυστήματα υπήρχαν σε περιοχές που σήμερα θεωρούνται εντελώς αφιλόξενες.

Οι παλαιοντολόγοι έχουν ανακαλύψει απολιθώματα δέντρων με ύψος πάνω από 20 μέτρα θαμμένα κάτω από τους πάγους. Έχουν βρει ρίζες, κορμούς, ακόμα και φύλλα σε κατάσταση τέτοια που υποδεικνύει όχι μόνο την παρουσία, αλλά και τη συνεχή αναγέννηση δασών. Κοντά στο Mount Kirkpatrick ανακαλύφθηκαν απολιθώματα ενός σαρκοφάγου δεινόσαυρου με περίεργο, καμπυλωτό κρανίο. Ονόμασαν το είδος Cryolophosaurus – το πρώτο και μοναδικό δεινόσαυρο που βρέθηκε τόσο νότια.

Η γεωλογική ιστορία της ηπείρου δείχνει ότι για εκατομμύρια χρόνια ήταν συνδεδεμένη με την Αφρική, την Αυστραλία και τη Νότια Αμερική, ως μέρος του υπερ-ηπειρωτικού συμπλέγματος Γκοντβάνα. Όταν οι ήπειροι άρχισαν να απομακρύνονται, η Ανταρκτική απομονώθηκε και άρχισε σταδιακά να ψύχεται. Καθοριστική ήταν η δημιουργία του Ρεύματος της Ανταρκτικής Περιδίνησης, που απομόνωσε θερμικά το νότιο άκρο της Γης.

Από δάση γεμάτα ήχους πουλιών και δεινοσαύρων, πέρασε σε έναν παγωμένο, σιωπηλό θάνατο. Χιλιετίες ολόκληρες κύλησαν χωρίς να βρέξει, με θερμοκρασίες που αγγίζουν τους −90 °C. Κανένα μεγάλο ζώο δεν μπορεί να ζήσει στην ενδοχώρα. Μόνο αόρατοι μικροοργανισμοί, μερικοί λειχήνες και λίγοι πιγκουίνοι κοντά στις ακτές τολμούν να υπάρχουν εκεί.

Όμως ο πάγος δεν ξεχνά. Μέσα του κρύβει ίχνη μιας ζωής που υπήρξε. Και κάθε χρόνο, η επιστήμη ξεθάβει λίγο από αυτό το πράσινο παρελθόν, σπάζοντας την πιο παγωμένη σιωπή του πλανήτη.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords