Γιατί στη Eurovision δεν έχουμε 9 βαθμούς και 11 και πάμε μετά το 8 στο 10 και στο 12;

11:45 26/3/2025 - Πηγή: Sportime

Κάθε χρόνο, εκατομμύρια θεατές από όλο τον κόσμο περιμένουν με κομμένη την ανάσα τη φάση της ψηφοφορίας στη Eurovision. Και κάθε χρόνο, η ίδια ακολουθία βαθμών ακούγεται ξανά και ξανά: one point, two points… eight points, ten points… and finally, twelve points. Η λογική συνέχεια θα ήταν εννιά και έντεκα. Όμως, αυτά τα δύο νούμερα λείπουν εντελώς από το σύστημα βαθμολογίας. Γιατί; Η απάντηση δεν είναι απλώς τεχνική – είναι ιστορική, ψυχολογική και γεμάτη από αποφάσεις που καθόρισαν το τηλεοπτικό σασπένς.

Το

1975 ήταν η χρονιά-σταθμός για τη Eurovision, καθώς τότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το σύστημα βαθμολογίας που γνωρίζουμε σήμερα: κάθε χώρα δίνει 12 βαθμούς στο αγαπημένο της τραγούδι, 10 στο δεύτερο και 8 έως 1 στους υπόλοιπους οκτώ. Η επιλογή των αριθμών δεν ήταν καθόλου τυχαία. Οι διοργανωτές ήθελαν να δημιουργήσουν ένα format που να είναι εύκολο στην κατανόηση, με σαφή διαβάθμιση στις προτιμήσεις και ταυτόχρονα να προσφέρει στιγμές δραματικής κορύφωσης. Το 12 βαθμοί αντί για 10 δίνει μεγαλύτερη έμφαση στον απόλυτο νικητή της καρδιάς κάθε χώρας, και το 10 ως δεύτερο καλύτερο κρατά επίσης υψηλή αξία. Το 11 και το 9 απλώς… δεν είχαν θέση στην τηλεοπτική δραματοποίηση.

Το σύστημα αυτό είναι χτισμένο για τηλεόραση, όχι για απόλυτη μαθηματική ισοδυναμία. Το “twelve points” έγινε σχεδόν ιεροτελεστία. Ηχητικά, το «twelve points» ή «douze points» στα γαλλικά έχει μια μουσικότητα και μια βαρύτητα που δεν έχουν τα «eleven» ή «nine». Οι υπεύθυνοι ήξεραν καλά ότι στη σκηνή της Eurovision δεν βαθμολογούνται μόνο τραγούδια – σκηνοθετείται ένα παγκόσμιο show. Το 12 ήταν το ιδανικό ανώτατο όριο για να δημιουργεί εκρήξεις ενθουσιασμού. Το 10 ακολουθεί με κύρος, ενώ το 8 σηματοδοτεί το τέλος των “μεγάλων” βαθμών, πριν αρχίσουν οι μικρότεροι.

Η ψυχολογία του αριθμού έπαιξε επίσης τον ρόλο της. Το 12 είναι ένας αριθμός με πολιτισμική σημασία σε πολλές κοινωνίες: 12 μήνες, 12 ώρες στο ρολόι, 12 θεοί του Ολύμπου, 12 Απόστολοι. Έχει έναν αίσθημα πληρότητας και τελειότητας. Το 11, αν και αριθμητικά ανώτερο από το 10, θεωρείται συχνά «μεταβατικός» αριθμός χωρίς ιδιαίτερη ταυτότητα. Το 9 μοιάζει να χάνεται ανάμεσα στο 8 και στο 10, χωρίς να προσφέρει καμία ένταση στο σενάριο της ψηφοφορίας. Το 12, από την άλλη, δηλώνει το απόλυτο, την κορυφή.

Εκτός από τα ψυχολογικά και τηλεοπτικά στοιχεία, υπάρχει και ένας πρακτικός λόγος για την παράλειψη των 9 και 11. Αν δινόταν σε 10 τραγούδια οι βαθμοί από το 1 έως το 10, το άθροισμα θα ήταν 55 πόντοι. Με την τρέχουσα κατανομή (1–8, 10 και 12), το άθροισμα είναι 58 πόντοι – κάτι που επιτρέπει μικρές διαφορές αλλά πιο δραματικές ανατροπές, ειδικά όταν προστεθούν και οι ψήφοι του κοινού. Η Eurovision έχει σχεδιαστεί για να είναι ένα παιχνίδι με «ξεκάθαρα φαβορί και αουτσάιντερ», κι όχι μια ισορροπημένη κατανομή που θα καθιστούσε τη βαθμολογία αδιάφορη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα βαθμολόγησης έχει δεχτεί κατά καιρούς κριτική και αλλαγές, ειδικά με την προσθήκη του televoting και τον διαχωρισμό του από τις ψήφους των κριτικών επιτροπών. Ωστόσο, η ιερή τριάδα 8–10–12 έμεινε άθικτη. Κανείς δεν τόλμησε να προτείνει επιστροφή στους αριθμούς 9 ή 11, όχι γιατί δεν έχουν αξία, αλλά γιατί απλώς… δεν χωρούν στο δράμα της Eurovision.

Την επόμενη φορά που θα δείτε τις κάρτες να γεμίζουν, και την παρουσίαση να φτάνει στους “twelve points go to…”, να θυμάστε: αυτή η απουσία του 9 και του 11 δεν είναι κενό. Είναι χώρος σασπένς, είναι τηλεοπτική γεωμετρία, είναι μέρος μιας παράδοσης που έχει μάθει να γράφει συναισθήματα με αριθμούς, αλλά να διαγράφει όσους δεν εξυπηρετούν το θέαμα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords