Γιατί η σαπουνόπερα λέγεται σαπουνόπερα, τι σχέση έχει με το σαπούνι;
Η λέξη «σαπουνόπερα» μπορεί να φέρνει στο μυαλό σκηνές με ερωτικά δράματα, ανατροπές και υπερβολές, αλλά η καταγωγή της έχει πολύ πιο… σαπουνάτη ιστορία απ’ ό,τι φανταζόμαστε. Η ονομασία δεν είναι καθόλου μεταφορική. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της δεκαετίας του 1930, όταν οι πρώτες ραδιοφωνικές δραματικές σειρές έκαναν την εμφάνισή τους, χρηματοδοτούνταν σχεδόν αποκλειστικά από μεγάλες εταιρείες παραγωγής σαπουνιών και απορρυπαντικών. Οι εταιρείες αυτές, όπως η Procter & Gamble, η Colgate-Palmolive και η Lever Brothers, έβλεπαν στις νοικοκυρές της εποχής τον πιο σταθερό και αφοσιωμένο πελάτη τους.
Η ιδέα ήταν απλή και μεγαλοφυής. Τα ραδιοφωνικά δράματα προβάλλονταν σε ώρες που οι άνδρες έλειπαν στη δουλειά και οι γυναίκες ασχολούνταν με τις δουλειές του σπιτιού. Τι καλύτερο, λοιπόν, από το να «ντύσεις» μια ιστορία έρωτα, ίντριγκας και οικογενειακής τραγωδίας με διαφημίσεις για σαπούνια, απορρυπαντικά, αποσμητικά και οδοντόκρεμες; Οι χορηγοί ουσιαστικά δημιουργούσαν το πρόγραμμα για να πλασάρουν τα προϊόντα τους μέσα από έναν ψυχαγωγικό, αλλά ταυτόχρονα και «ήπιο» τρόπο.
Η πρώτη σαπουνόπερα ήταν το “Painted Dreams”, που μεταδόθηκε το 1930 από τον σταθμό WGN στο Σικάγο. Η δημιουργός της, Irna Phillips, ήταν η μητέρα του είδους και υπεύθυνη για πολλές ακόμη παραγωγές που καθιέρωσαν τον όρο. Στην αρχή, οι εκπομπές είχαν διάρκεια μόλις 15 λεπτών και παιζόντουσαν καθημερινά. Το μοντέλο αυτό αποδείχθηκε τόσο επιτυχημένο, ώστε γρήγορα εξαπλώθηκε και στην τηλεόραση. Εκεί, οι σειρές μεγάλωσαν σε διάρκεια, αλλά διατήρησαν όλα τα βασικά χαρακτηριστικά: καθημερινή προβολή, συνεχείς ανατροπές, συναισθηματική υπερβολή και εστίαση σε οικογενειακά και κοινωνικά δράματα.
Αυτό που ξεκίνησε ως μια έξυπνη στρατηγική μάρκετινγκ εξελίχθηκε σε πολιτιστικό φαινόμενο. Ακόμα και όταν οι εταιρείες σαπουνιών σταμάτησαν να είναι οι κύριοι χορηγοί, η λέξη «soap opera» είχε ήδη καθιερωθεί ως αναπόσπαστο στοιχείο του λεξιλογίου της τηλεόρασης και της λαϊκής κουλτούρας. Η γλωσσική αυτή παρακαταθήκη παρέμεινε και πέρασε και σε άλλες γλώσσες, όπως και στα ελληνικά, διατηρώντας την κυριολεκτική της ρίζα. Έτσι, κάθε φορά που μιλάμε για σαπουνόπερα, αναφερόμαστε άθελά μας και σε ένα κομμάτι της ιστορίας της διαφήμισης.
Το σαπούνι, τελικά, δεν καθάριζε μόνο ρούχα και πρόσωπα. Καθάριζε και τον δρόμο για μια νέα εποχή στην ψυχαγωγία, όπου τα συναισθήματα γίνονταν εργαλείο πώλησης και η καθημερινότητα μετατρεπόταν σε έπος. Η ονομασία «σαπουνόπερα» είναι ένας από τους λίγους όρους που διατηρούν τη διαφημιστική τους προέλευση μέχρι σήμερα, θυμίζοντας μας ότι πίσω από κάθε τηλεοπτικό δράμα κρύβεται μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική marketing με στόχο τη μπάρα σαπουνιού στο ράφι του σούπερ μάρκετ.
Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Αθλητικά
- Εξέλιξη-σοκ για Ματίνα Παγώνη και Νέα Δημοκρατία!
- Προανήγγειλε το «μπαμ» με Τάκερ η ΑΕΚ
- Υπάρχει κι άλλο πρόβλημα με Ελ Κααμπί - Δεν είναι μόνο η θλάση
- Μίκαελ Σουμάχερ: «Πολύ θλιβερή η κατάστασή του» - Αποκαλύψεις για την υγεία του Γερμανού θρύλου
- Ολυμπιακός: Τι συνέβη με Κάρμο – Πάλμα και Μπρούνο
- Συγκλονίζει η σύζυγος του Μαρκίνιος: "Το μωρό μου έγινε ένας μικρός άγγελος"
- Ολυμπιακός: Το πρόγραμμα της «ερυθρόλευκης» αποστολής στη Νέα Υόρκη
- Γιατί οι Τούρκοι φτιάχνουν πλοία σαν… τρελοί – Φτιάχνουν και τάνκερ και πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
- Miami Open: “Πέταξε” για τελικό η Σαμπαλένκα (vids)
- Ισπανία: Νέα νίκη και προημιτελικός για Παρασκευοπούλου
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Sportime
- Ολυμπιακός: Τι συνέβη με Κάρμο – Πάλμα και Μπρούνο
- Γιατί οι Τούρκοι φτιάχνουν πλοία σαν… τρελοί – Φτιάχνουν και τάνκερ και πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
- Ο Μεντιλίμπαρ το έκανε πάλι με τους μικρούς
- Ολυμπιακός: ΣΟΚ, κατεβαίνει με 11
- Το κακόμοιρο το μυρμηγκάκι δε φαίνεται και τόσο κακόμοιρο αν το δεις στο μικροσκόπιο
- ΠΑΟΚ: Η Bundesliga στα πόδια του Κωνσταντέλια
- Ολυμπιακός: Ανησυχία για Ελ Κααμπί
- Σοβαρό τροχαίο στο Ζεφύρι
- Ο τιμωρός επόμενα επεισόδια: Η αλήθεια που ο Μάρκος δεν περίμενε να ακούσει
- Η γη της ελιάς επόμενα επεισόδια: Αυτός σώζει την Κούλα από την φυλακή

- Τελευταία Νέα Sportime
- Γιατί η σαπουνόπερα λέγεται σαπουνόπερα, τι σχέση έχει με το σαπούνι;
- Όταν Βρετανοί πεζοναύτες μπούκαραν στην Ισπανία κατά λάθος, τώρα πρόσφατα
- Super League νέα (27/3): Η σιγουριά του Μπέου και η επιστροφή στην Athens Kallithea – Τεστ στον Πανσερραϊκό
- Το κακόμοιρο το μυρμηγκάκι δε φαίνεται και τόσο κακόμοιρο αν το δεις στο μικροσκόπιο
- Η γη της ελιάς επόμενα επεισόδια: Αυτός σώζει την Κούλα από την φυλακή
- Σοβαρό τροχαίο στο Ζεφύρι
- Ο τιμωρός επόμενα επεισόδια: Η αλήθεια που ο Μάρκος δεν περίμενε να ακούσει
- Γιατί οι Τούρκοι φτιάχνουν πλοία σαν… τρελοί – Φτιάχνουν και τάνκερ και πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
- ΠΑΟΚ: Η Bundesliga στα πόδια του Κωνσταντέλια
- Ο Μεντιλίμπαρ το έκανε πάλι με τους μικρούς
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Αθλητικά
- Ζαγκλής: "Δεν θέλουμε η νέα λίγκα να γίνει σε βάρος κανενός από τους υπάρχοντες "stakeholders" του ευρωπαϊκού μπάσκετ"
- Βιλερμπάν - Ζάλγκιρις 88-79: Έκαναν το 2/2 με ηγέτη τον Μαλεντόν
- Μαραντόνα: Οι γιατροί... αγνόησαν σοκαριστικά συμπτώματα
- Μίκαελ Σουμάχερ: «Πολύ θλιβερή η κατάστασή του» - Αποκαλύψεις για την υγεία του Γερμανού θρύλου
- Μπλεξίματα στη Ρεάλ - Κίνδυνος μεγάλης “καμπάνας” εν όψει Άρσεναλ!
- ΠΑΟΚ: «Είμαστε μια γροθιά!» (video)
- Λιβάι Γκαρσία: “Αν επέστρεφα στο μέλλον στην Ελλάδα θα ήταν για την ΑΕΚ”
- Λιβάι Γκαρσία: «Μόνο για την ΑΕΚ θα επέστρεφα στην Ελλάδα, είναι η ομάδα μου» (vid)
- Αποθέωση για τον Μιλουτίνοφ