Γιατί δεν είχαν ανέβει οι Αρχαίοι Έλληνες στην κορυφή του Ολύμπου;

13:44 9/4/2025 - Πηγή: Sportime

Ο Όλυμπος δεν ήταν απλώς ένα βουνό για τους αρχαίους Έλληνες. Ήταν ο ίδιος ο ουρανός. Ήταν η κορυφή του κόσμου, το παλάτι των θεών, ο αόρατος θρόνος του Δία. Κανένας θνητός δεν είχε το δικαίωμα να τον καταπατήσει. Και αν τολμούσε, η ίδια η φύση θα τον τιμωρούσε: με ομίχλες, καταιγίδες και πτώση στο κενό.

Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε η λέξη «ορειβασία». Οι άνθρωποι δεν ανέβαιναν τα βουνά για πρόκληση, άθληση ή ανακάλυψη. Τα βουνά είχαν ψυχή, και τα ψηλότερα θεωρούνταν κατοικίες των αθανάτων. Ο Όλυμπος ήταν το ιερότερο όλων. Ο Μύτικας, η σημερινή υψηλότερη κορυφή του, παρέμενε σκεπασμένος

με σύννεφα και μυστήριο. Ονομαζόταν «Πάνθεον», γιατί εκεί λέγεται πως συγκεντρώνονταν οι δώδεκα θεοί.

Δεν υπάρχει κανένα αρχαίο κείμενο που να περιγράφει άνθρωπο να ανεβαίνει στην κορυφή. Ούτε ο Παυσανίας, ούτε ο Ηρόδοτος, ούτε ο Στράβων, ούτε καν οι ποιητές που ύμνησαν τον Όλυμπο, δεν αναφέρουν απόπειρα ανάβασης. Αντίθετα, οι τελετές και οι θυσίες γίνονταν χαμηλότερα, στα υψηλά οροπέδια και τα περάσματα, όπως το Λιβαδάκι και το Προφήτης Ηλίας.

Οι Θεσσαλοί, που ζούσαν στους πρόποδες, πίστευαν πως όταν αστραποβολούσε η κορυφή, ο Δίας ήταν θυμωμένος. Και κανείς δεν ήθελε να προκαλέσει τον πατέρα των θεών. Ίσως γι’ αυτό ο Όλυμπος δεν είχε ιερά στην κορυφή του, όπως άλλα βουνά, αλλά λάτρευαν τους θεούς του από απόσταση. Ακόμα και ο ναός του Ολυμπίου Διός δεν χτίστηκε εκεί, αλλά στην πεδιάδα.

Η πρώτη φορά που γνωρίζουμε ανθρώπους να πατούν στην κορυφή ήταν μόλις το 1913. Δύο ξένοι, ο Frédéric Boissonnas και ο Daniel Baud-Bovy, με οδηγό τον Χρήστο Κάκκαλο από το Λιτόχωρο, κατέγραψαν την πρώτη επιβεβαιωμένη ανάβαση στον Μύτικα. Ο Κάκκαλος, που ξεπερνούσε σε τόλμη και γνώση του βουνού όλους τους συγχρόνους του, έγινε ο επίσημος οδηγός του Ολύμπου μέχρι το τέλος της ζωής του.

Το πιο ενδιαφέρον; Στο ταξίδι αυτό, αναφέρουν πως πολλοί ντόπιοι τους αποθάρρυναν να ανέβουν. Ο φόβος του βουνού υπήρχε ακόμη, σαν να είχε περάσει μέσα στους αιώνες. Η ιδέα ότι κάποιος μπορεί να ενοχλήσει θεούς που δεν υπάρχουν πια, συνέχιζε να ζει σε μορφή δέους και δισταγμού.

Το Πάνθεον ήταν ίσως ο τελευταίος άβατος τόπος στην Ελλάδα. Όχι από αδυναμία, αλλά από σεβασμό. Όταν κοιτάζεις την κορυφή του Ολύμπου να χάνεται στα σύννεφα, ίσως καταλαβαίνεις γιατί. Δεν ήταν ο φόβος της ανάβασης. Ήταν η ιερότητα του απαγορευμένου.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords