Fake news για χρυσάφι στην Αλάσκα. 100.000 άνθρωποι ξεπούλησαν τα πάντα για να πάνε και πήραν σχοινί για να κρεμαστούν αν αποτύχουν

01:17 22/5/2025 - Πηγή: Sportime

Το 1897, η Αμερική είχε μόλις περάσει δύο πανικούς, το 1893 και το 1896. Άνθρωποι είχαν χάσει δουλειές, σπίτια, ελπίδες. Και τότε κυκλοφόρησε η είδηση πως δύο πλοία κατέφθασαν από την Αλάσκα μεταφέροντας πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια σε χρυσό. Δεν ήταν ψέμα — αλλά αυτό που ακολούθησε ήταν μια από τις μεγαλύτερες μαζικές ψευδαισθήσεις στην ανθρώπινη Ιστορία.

Από στόμα σε στόμα, από εφημερίδα σε εφημερίδα, η φήμη γιγαντώθηκε. Στην πραγματικότητα, μόλις λίγες δεκάδες άνδρες είχαν πράγματι βρει σημαντικές ποσότητες χρυσού. Μα το αφήγημα που επικράτησε ήταν άλλο: ότι στα ποτάμια της Αλάσκας και του Γιούκον, η γη έβγαζε καθαρό χρυσάφι με το φτυάρι. Μέσα σε εβδομάδες, 100.000 άνθρωποι έκαναν κάτι που σήμερα μοιάζει αδιανόητο: ξεπούλησαν σπίτια, αγροκτήματα, επιχειρήσεις, οικογενειακά κειμήλια και φόρεσαν μπότες εξόρμησης για να πάνε στον βορρά.

Το τραγικό ήταν πως πολλοί από αυτούς δεν ήταν έμπειροι χρυσοθήρες αλλά υπάλληλοι, εργάτες, ακόμα και γιατροί ή φαρμακοποιοί. Δεν ήξεραν τι θα συναντήσουν. Έπρεπε να κουβαλήσουν πάνω από έναν τόνο προμηθειών για να τους αφήσουν οι καναδικές αρχές να περάσουν. Η θερμοκρασία έπεφτε στους -50°C, και το μόνο μονοπάτι περνούσε από τα χιονισμένα βουνά του Τσίλκουτ.

Στα καταστήματα του Σηάτλ, οι έμποροι έβλεπαν την ευκαιρία: πουλούσαν σχοινιά στους υποψήφιους χρυσοθήρες, όχι για να δέσουν πράγματα, αλλά για να κρεμαστούν αν αποτύχουν. Ήταν κοινό μυστικό ότι οι περισσότεροι δεν θα έβρισκαν ούτε κόκκο χρυσού. Κι όμως, κανείς δεν σταματούσε. Οι εφημερίδες είχαν χτίσει έναν μύθο που δεν ήθελε κανείς να ελέγξει.

Από τους 100.000, μόλις 30.000 κατάφεραν να φτάσουν στην Κλοντάικ. Οι περισσότεροι τα παράτησαν στην πορεία. Κάποιοι πέθαναν από το κρύο, την πείνα, την εξάντληση. Από αυτούς που έφτασαν, λιγότεροι από 4.000 βρήκαν κάποια ποσότητα χρυσού. Και μόνο μερικές εκατοντάδες έγιναν πραγματικά πλούσιοι.

Η Ντάουσον Σίτι, που ιδρύθηκε πάνω στον πυρετό του χρυσού, γέμισε από ψεύτικες υποσχέσεις, τζόγο και μπουρδέλα. Εκείνοι που τα κατάφερναν ξόδευαν τις περιουσίες τους σε σαμπάνιες, αυγά και χορεύτριες. Εκείνοι που δεν έβρισκαν τίποτα κοιμόντουσαν σε λάσπη, έτρωγαν ποντίκια ή αυτοκτονούσαν.

Το fake news για χρυσάφι στην Αλάσκα κατέστρεψε ζωές. Έχτισε μύθους. Έγινε ποίηση, λογοτεχνία, σινεμά. Αλλά για τους περισσότερους από εκείνους που πείστηκαν, ήταν απλώς το τέλος.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords