Έθαψε γυναίκα και παιδί, τα ’βαλε με βασιλιάδες και δίδαξε στον κόσμο πώς να μην πεθαίνει από βρωμιά

15:31 5/6/2025 - Πηγή: Sportime

Ο Johann Peter Frank γεννήθηκε το 1745 στη Ρηνανία και βίωσε από νωρίς τον θάνατο. Η πρώτη του γυναίκα πέθανε από επιλόχειο πυρετό. Το παιδί τους, αδύναμο και απροστάτευτο, ακολούθησε λίγους μήνες μετά. Ο ίδιος ήταν τότε απλός γιατρός της υπαίθρου. Μα αυτός ο διπλός θρήνος τον μετέτρεψε σε κάτι άλλο: στον άνθρωπο που αποφάσισε να αναμετρηθεί όχι με τη νόσο, αλλά με τις ρίζες της. Τη βρωμιά, τη φτώχεια, την εγκατάλειψη.

Το 1779, ο Frank άρχισε να γράφει ένα έργο που έμοιαζε ακατανόητο για την εποχή του: System einer vollständigen medizinischen Polizey – ένα σχέδιο για το πώς ένα κράτος ολόκληρο μπορεί να φροντίζει την υγεία του λαού του. Μέσα σε έξι τόμους και σαράντα χρόνια, έγραψε για καθαριότητα στους δρόμους, για δημόσια τουαλέτα, για μαιευτικές σχολές, για χλωριωμένο νερό. Ζητούσε φωτισμένα νοσοκομεία, δέντρα στις αυλές, διαλείμματα στην εργασία, γυμναστική στα σχολεία. Σήμερα, όλα αυτά τα θεωρούμε απλά λογικά. Τότε, ήταν επανάσταση.

Τον φώναζαν στη Ρωσία, στη Λομβαρδία, στην Αυστρία. Ήταν καθηγητής σε Πάβια, Βιέννη, Βίλνιους, Παρίσι, και γιατρος του ίδιου του Τσάρου Αλέξανδρου Α’. Όμως όταν έβλεπε στρατώνες χωρίς φως, νοσοκομεία χωρίς εξαερισμό, χειρουργεία χωρίς νερό, δεν σιωπούσε. Δεν τον ένοιαζε ποιον είχε απέναντί του: έστελνε υπομνήματα σε βασιλείς, με απαιτήσεις. Όχι για τον εαυτό του – για τις πόλεις, τα παιδιά, τις μαίες, τους αρρώστους.

Τον φοβούνταν, αλλά τον άκουγαν. Και ο Humboldt, που τον γνώρισε, είπε απλώς: «Σπάνια με εντυπωσίασε τόσο πολύ άνθρωπος». Ο Frank είχε καταλάβει κάτι πριν απ’ όλους: ότι η υγεία δεν είναι ατομική υπόθεση. Είναι το πιο πολιτικό πράγμα του κόσμου.

Όταν πέθανε, το 1821 στη Βιέννη, τάφηκε με τιμές. Στον τάφο του γράφτηκε πως ήταν γιατρός. Μα δεν ήταν απλώς γιατρός. Ήταν ο πρώτος που φώναξε πως η αρρώστια δεν είναι μόνο στο σώμα. Είναι και στους δρόμους, στις αυλές, στο πιάτο, στο εργοστάσιο, στο σχολείο. Και πως δεν θα γίνουμε άνθρωποι αν δεν γίνουμε πρώτα καθαροί.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords