Έγραφε ενώ έβηχε αίμα. Δεν άκουγε τίποτα. Κι όμως, έγραψε το πιο παράτολμο φινάλε στην ιστορία της μουσικής

14:39 8/6/2025 - Πηγή: Sportime

Ήταν 1826. Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, εξουθενωμένος, σχεδόν πεθαμένος, δεν μπορούσε να ακούσει ούτε το μουρμουρητό του ανέμου. Κι όμως, οι παρτιτούρες έτρεχαν από τα χέρια του σαν κραυγές. Έβηχε αίμα, πονούσε, είχε τσακωθεί με φίλους, συγγενείς και γιατρούς. Το ήπαρ του τον πρόδιδε. Η Ευρώπη τον είχε ξεχάσει. Αλλά ο Μπετόβεν ετοίμαζε κάτι που δεν έμοιαζε με τίποτα απ’ όσα είχε γράψει.

Το έργο του 130. Ένα κουαρτέτο εγχόρδων. Τίποτα περίεργο ― μέχρι που έφτασες στο τέλος. Η Grosse Fuge. Η “Μεγάλη Φούγκα”. Μια σύνθεση που ακόμα και

σήμερα κάνει μαέστρους να ιδρώνουν. Δεν ήταν ένα ήρεμο αντίο, δεν ήταν καν θρήνος. Ήταν κραυγή. Ήταν το μουσικό ισοδύναμο ενός ανθρώπου που φτύνει αίμα και συνεχίζει να παλεύει με τις σκιές του.

Οι φίλοι του τού ζητούσαν να το αλλάξει. Ο εκδότης του τον παρακαλούσε. Το κοινό δεν ήταν έτοιμο. Ο Μπετόβεν απάντησε γράφοντας ένα νέο φινάλε – αλλά δεν αφαίρεσε ποτέ την Grosse Fuge από την ψυχή του. Είχε πει ό,τι είχε να πει.

Η μουσική ήταν σαν να μην ήξερε πού να πάει. Διαφωνίες, παραφωνίες, πολυρυθμία, ανατροπές. Μια μάχη ανάμεσα σε τέσσερα όργανα, σαν να μαλώνουν σε δωμάτιο χωρίς πόρτες. Και πίσω απ’ όλα αυτά, ένας άνθρωπος που δεν άκουγε τίποτα. Ένας συνθέτης που ζούσε αποκλειστικά μέσα στο κεφάλι του.

Όταν πέθανε, λίγους μήνες μετά, ήταν μόνος, φτωχός και γερασμένος. Όχι όμως σιωπηλός. Είχε αφήσει πίσω του το πιο θορυβώδες, το πιο τολμηρό, το πιο ανεξήγητο έργο της καριέρας του. Ένα φινάλε που έμοιαζε με επίθεση, όχι με αποχαιρετισμό. Που ακούγεται σαν να φτιάχτηκε για τον επόμενο αιώνα, όχι για τον δικό του.

Κανείς δεν ξέρει αν δάκρυσε. Ξέρουμε μόνο ότι, όσο όλα έσβηναν γύρω του, εκείνος έγραψε το πιο άγριο αντίο που έχει ακουστεί ποτέ στη μουσική.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords