Αν με πιάσεις, φέρ’ με πίσω και θα πάρεις χρυσό νόμισμα. Το πιο ταπεινωτικό σύστημα ταυτοποίησης στην Ιστορία

01:04 7/5/2025 - Πηγή: Sportime

Τον βρήκαν θαμμένο στην άκρη ενός ρωμαϊκού δρόμου, σε μια ταπεινή ταφή δίχως τιμές. Δεν ήταν ελεύθερος. Δεν ήταν καν άνθρωπος για τους άλλους. Είχε στο λαιμό του ένα σιδερένιο κολάρο, ακόμα φορεμένο, που έγραφε: «Έχω δραπετεύσει. Αν με επιστρέψεις στον κύριό μου, Ζονίνο, θα πάρεις ένα χρυσό νόμισμα». Δεν υπήρχε όνομα. Μόνο ο ιδιοκτήτης του είχε δικαίωμα σε αυτό.

Στη Ρώμη, η δουλεία ήταν καθεστώς. Οι σκλάβοι ήταν εργαλεία που μπορούσαν να μιλήσουν. Όταν κάποιος τολμούσε να δραπετεύσει, η τιμωρία δεν ήταν μόνο το μαστίγωμα ή η σταύρωση. Ήταν και η δημόσια εξευτέλιση. Το σιδερένιο κολάρο

δεν έφευγε ποτέ. Δεν το έβγαζες ούτε όταν κοιμόσουν. Ήταν μια αλυσίδα χωρίς κρίκους – γιατί δεν χρειαζόταν να σε δέσουν αν σε είχε ήδη δεμένο η ντροπή.

Τα κολάρα δεν ήταν σπάνια. Έχουν βρεθεί δεκάδες σε μουσεία, κυρίως στην Ιταλία και τη Γαλλία. Κάποια έχουν και σταυρούς, σημάδι ότι ο σκλάβος ήταν χριστιανός. Άλλα έχουν σκληρότερες επιγραφές: «Τρέχω γιατί φοβάμαι, αλλά δεν έχω πού να πάω». Ή: «Ανήκω στον κύριο μου, Αύγουστο. Μην τον κάνεις να θυμώσει. Φέρ’ με πίσω». Δεν ήταν για να ενημερώνουν. Ήταν για να ταπεινώνουν.

Η υπόσχεση για χρυσό λειτουργούσε σαν κυνικό δέλεαρ. Ο άνθρωπος γινόταν έπαθλο. Όποιος τον έβρισκε, δεν τον έβλεπε σαν συνάνθρωπο. Τον έβλεπε σαν εισιτήριο για ένα δηνάριο. Το σύστημα δεν ήταν απλώς σκληρό. Ήταν έξυπνα σαδιστικό. Σε έκανε να ελπίζεις πως κάποιος θα σε βοηθήσει, μόνο για να καταλήξεις πάλι αλυσοδεμένος – από ευγνωμοσύνη αυτή τη φορά.

Η αποκάλυψη αυτών των κολάρων συγκλόνισε τους ιστορικούς. Όχι μόνο για το περιεχόμενό τους, αλλά για το γεγονός ότι μερικά βρέθηκαν ακόμα πάνω στα κόκαλα των σκλάβων. Δεν πρόλαβαν να ελευθερωθούν ποτέ. Πέθαναν με τη σιωπηλή κραυγή της επιγραφής να τους σφίγγει τον λαιμό.

Σήμερα μπορεί να μιλάμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα. Όμως αυτά τα κολάρα μάς υπενθυμίζουν τι σημαίνει να μην έχεις καμία φωνή. Να σε ορίζουν άλλοι. Να είσαι ταμπελάκι και όχι ύπαρξη. Και κυρίως, μας θυμίζουν ότι το πιο ταπεινωτικό σύστημα ελέγχου δεν είναι αυτό που σε δένει. Είναι αυτό που σε εκθέτει δημόσια και σε αφήνει εκεί, να περιμένεις τον πρώτο που θα σε προδώσει.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords