Τουρισμός: Η ανάγκη για ένα νέο μοντέλο

Την τελευταία δεκαετία τόσο ο υπερτουρισμός όσο και η τουριστοφοβία έχουν χαρακτηριστεί ως δύο πολύ επικίνδυνες τάσεις, καθώς μπορούν να στρέψουν την κοινή γνώμη ενάντια στον τουρισμό. Αυτό μπορεί να συμβεί ειδικά σε περιοχές που θεωρούνται τουριστικοί προορισμοί και απαιτεί εντατική προσοχή από πλευράς των τοπικών αρχών και όλων των εμπλεκόμενων ομάδων, ώστε να εφαρμόσουν τις αντίστοιχες πολιτικές για τη διαχείριση του τουρισμού με όρους βιώσιμης ανάπτυξης σε αστικό περιβάλλον.

Υπερτουρισμός και τουριστοφοβία

Ο όρος υπερτουρισμός είναι αρκετά πρόσφατος και αναφέρεται στην έντονα αρνητική επίδραση του τουρισμού ενός προορισμού ή επιμέρους περιοχές αυτού αρνητική στην αντιλαμβανόμενη ποιότητα της ζωής των κατοίκων και/ή στην ποιότητα των εμπειριών των επισκεπτών. Η Βαρκελώνη βρίσκεται στο επίκεντρο των αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με την ταχεία ανάπτυξη του τουρισμού στις πόλεις, ιδίως κατά τις περιόδους αιχμής. Εκτιμάται ότι το 2017 υπήρχαν 30 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις από τουρίστες στην πόλη, ενώ ο συνολικός πληθυσμός φτάνει τους 1.625.137 κατοίκους. Αυτός είναι και ο λόγος που σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη αυξάνονται οι διαδηλώσεις και τα κοινωνικά κινήματα, που δίνουν μάχη κατά του υπερτουρισμού και του αντίκτυπου που έχει στους κατοίκους της περιοχής.

Την ώρα που πολλοί τουρίστες θέλουν να «ζουν σαν ντόπιοι» και να έχουν μια αυθεντική εμπειρία κατά την επίσκεψή τους, οι κάτοικοι πολλών προορισμών που εξαρτώνται από τον τουρισμό βλέπουν τον τόπο τους να «εξαφανίζεται» μέσα στα καταστήματα με τα σουβενίρ, τα πλήθη, τα μπαρ και τις καφετέριες. Υποφέρουν επίσης από τις τεράστιες πιέσεις των τοπικών εγκαταστάσεων και των υποδομών.

Πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Άλλοι προορισμοί όπου το ζήτημα του υπερτουρισμού έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις είναι η Μαγιόρκα, το Παρίσι, το Ντουμπρόβνικ, το Κιότο, το Βερολίνο, το Μπαλί και το Ρέικιαβικ. Πρόσφατα, οι αρχές της Ταϊλάνδης αναγκάστηκαν να πάρουν δραστικά μέτρα, όταν ο αριθμός των τουριστών που επισκέπτονταν τον κόλπο Maya, την παραλία που έγινε γνωστή από την ταινία «The Beach» του Danny Boyle, δημιούργησε σοβαρές περιβαλλοντικές ζημίες.