Ράφτρα του ονείρου

«Η τυχαία συνάντηση σε ένα τραπέζι ανατομίας μιας ραπτομηχανής και μιας ομπρέλας», ένας στίχος του Ιζιντόρ Ντυκάς - γνωστού ως Λωτρεαμόν ή κόμη του Λωτρεαμόν, προγόνου του υπερρεαλισμού και «πατέρα της αμφισβήτησης» - στάθηκε η αφορμή για την ποιητική συλλογή «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα» της Καναδέζας Μπεατρίζ Χάουσνερ.

Οι εκδόσεις «Βακχικόν» μας γνωρίζουν την ποιήτρια αυτή που γεννήθηκε στη Χιλή, αλλά ζει στο Τορόντο και το έργο της έχει μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Βιβλιοθηκονόμος έως τη συνταξιοδότησή της στη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Τορόντο, έλαβε ειδίκευση

στην ιστορία του βιβλίου, θέμα για το οποίο έχει γράψει πολλά δοκίμια. Ασχολείται επίσης με την επιμέλεια εκδόσεων, μεταφράζει και φυσικά συγγράφει.
Η ποιητική συλλογή «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα» περιλαμβάνει πρόλογο του Μικαέλ Λεβί, ποιήματα από τις δύο πιο πρόσφατες συλλογές της Χάουσνερ (σε δύο ενότητες: Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα και Μπαίνει το ρακούν), παράρτημα με πληροφορίες για τα πρόσωπα στα ποιήματα και σημειώσεις στο τέλος. Η μετάφραση έγινε από τη Χριστίνα Λιναρδάκη.

Η Μπεατρίζ Χάουσνερ ράβει τις εικόνες της καθισμένη στην υπερρεαλιστική της ραπτομηχανή. Αραδιάζει τα υλικά της στο τραπέζι και σπρώχνει τη βελόνα σπάζοντας την τάξη του λόγου και φέρνοντας στην επιφάνεια τις δυνάμεις της επιθυμίας όπως βγαίνουν από το υποσυνείδητο. Χρησιμοποιώντας την αυτόματη γραφή των υπερρεαλιστών, που δεν υπακούει σε ορθολογικές, ηθικές ή αισθητικές επιταγές, μας δίνει το δικό της νόημα του κόσμου. Η γραφή είναι συνειρμική, όμως ο λόγος δεν χάνει τη γλωσσική δομή και το νόημά του. Περνάμε έτσι στο ατομικό ασυνείδητο του Φρόυντ και το όνειρο, μέσο αντιμετώπισης των θεμελιωδών προβλημάτων της ζωής για τους υπερρεαλιστές.

Το κίνημα του υπερρεαλισμού διακηρύχθηκε ως πράξη επαναστατική· μια ζώσα ύλη από ελεύθερες αναλογίες και αντιστοιχίες που «δεν επιδέχεται ούτε όρια ούτε σύνορα, παρά μόνον γέφυρες επικοινωνίας και συγκοινωνούντα δοχεία», έγραφε ο Αντρέ Μπρετόν. Η Μπεατρίζ Χάουσνερ, ακολουθώντας τη θεωρία των συγκοινωνούντων δοχείων των υπερρεαλιστών, συρράβει με αξιοθαύμαστη δεξιοτεχνία στην ποιητική της ραπτομηχανή τα πνευματικά κινήματα της πρωτοπορίας (avant garde) στη Λατινική Αμερική με τους λογοτέχνες της Ευρώπης· την προσωκρατική φιλοσοφία και τους αρχαίους ελληνικούς μύθους με τη μεσαιωνική φιλολογία· ατάκες από ταινίες με ποίηση και πρωτοποριακά μουσικά κινήματα.

Οι συνειρμοί είναι διαρκείς, μια πλούσια πολυπολιτισμική διαδρομή, ένα ευχάριστο δίκτυο λογοτεχνικών επαφών παγκόσμιο, σαν τους δρόμους του αρχαίους μεταξιού μέσω των οποίων μεταφέρονταν προϊόντα, πολιτισμοί, τεχνολογίες, αρρώστιες. Η Μπεατρίζ Χάουσνερ ανοίγει τους παγκόσμιους λογοτεχνικούς δρόμους με κανονική παρέλαση ονομάτων συγγραφέων, αλλά και ηρώων του καναδικού έθνους. Μια φαντασμαγορική συνάντηση με τα παρευρισκόμενα μέλη μας να γίνονται πιο άγρια καθώς φαντάσματα ζωντανών και νεκρών τραγουδιστών συνωθούνται στις αισθήσεις μας.

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr