Ο κίνδυνος να χάσουμε δύο μισθούς από ακρίβεια και επιτόκια – Πώς θα τον περιορίσουμε

Οι διοικήσεις των τραπεζών ξιφουλκούν με το υπουργείο Οικονομικών για τις επιβαρύνσεις στα στεγαστικά δάνεια, ενώ ο… λογαριασμός στους δανειολήπτες έχει ήδη φτάσει και μάλιστα τους επόμενους μήνες θα φουσκώσει ακόμη περισσότερο.

Όταν για ένα δάνειο 100.000 ευρώ, ο δανειολήπτης θα βρεθεί αντιμέτωπος με μηνιαίες επιβαρύνσεις της τάξεως των 150 ευρώ τον μήνα (μιλάμε για περίπου το 10-15% ενός μέσου μισθού στην Ελλάδα) ο κίνδυνος ο δανειολήπτης να μην μπορέσει να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του -όταν μάλιστα

ο προϋπολογισμός του πιέζεται και από το μέτωπο της ενέργειας και από το μέτωπο των τροφίμων- αυξάνεται γεωμετρικά.

Το ζητούμενο πλέον είναι να βρεθούν τρόποι αποκλιμάκωσης αυτών των επιβαρύνσεων ειδικά για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά που υφίστανται ήδη τις συνέπειες διαδοχικών κρίσεων. Τράπεζες και υπουργείο Οικονομικών ανανέωσαν το ραντεβού τους για τις επόμενες δύο εβδομάδες ώστε να καταλήξουν σε λύσεις. Όμως, εύκολη διέξοδος από το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν υπάρχει ειδικά από τη στιγμή που το οικονομικό επιτελείο κατέστησε σαφές ότι δεν θα διαθέσει δημοσιονομικό χώρο -δηλαδή χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού- για τη στήριξη των δανειοληπτών.

Για να γίνει κατανοητή η έκταση που μπορεί να λάβει το πρόβλημα, αρκούν τα ακόλουθα παραδείγματα τα οποία στηρίζονται στην εξής παραδοχή: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα έχει ανεβάσει τα επιτόκια κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες μέχρι τον Μάρτιο του 2023,με τις δύο μονάδες να έχουν ήδη περάσει στην αγορά.Έτσι ένα δάνειο 100.000 ευρώ:

1. Θα επιβαρυνθεί με 145 ευρώ τον μήνα (από 626 στα 771 ευρώ) αν υπάρχουν ακόμη 15 χρόνια για την αποπληρωμή του.

2. Στα 10 χρόνια, η μηνιαία επιβάρυνση διαμορφώνεται στα 139 ευρώ

3. Στα 20 χρόνια, η επιβάρυνση είναι 151 ευρώ.

Όπως και να έχει δηλαδή, μιλάμε για απώλεια εισοδήματος που ξεπερνά τον έναν μισθό. Αν ληφθεί υπόψη και η απώλεια ακόμη ενός μισθού από την ακρίβεια (αυτό ουσιαστικά σημαίνει πληθωρισμός 10%) μιλάμε για δύο χαμένους μισθούς σε έναν χρόνο.

Τι είναι το ζητούμενο στις συζητήσεις τραπεζών και υπουργείου Οικονομικών; Να μην σταματήσουν τα νοικοκυριά να πληρώνουν τις δόσεις, διότι τότε θα μιλάμε για νέα γενιά κόκκινων δανείων.

Για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, στην πανδημία εφαρμόστηκαν τα προγράμματα “ΓΕΦΥΡΑ” που ουσιαστικά επιδότησαν τις δόσεις των δανείων κύριας κατοικίας. Τώρα, το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πόροι για επανάληψη αυτού του προγράμματος. Έτσι, ζητείται από τις τράπεζες να… βάλουν πλάτη.

Τα σενάρια είναι πολύ συγκεκριμένα:

Να περιοριστεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (και μόνο για τους ευάλωτους δανειολήπτες) το spread, δηλαδή το τμήμα του επιτοκίου που συνιστά το κέρδος των τραπεζών.Να γίνουν ρυθμίσεις ώστε οι δανειολήπτες να καταβάλλουν λιγότερο “κεφάλαιο” όσο διαρκούν τα υψηλά επιτόκια. Αυτό θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση της μηνιαίας δόσης.Να αυξηθεί η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου κάτι που επίσης οδηγεί σε μείωση της μηνιαίας δόσης.

Τέτοιες συνταγές δεν δημιουργούν δημοσιονομικό κόστος και χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον μέσα στην 10ετή μνημονιακή περίοδο από τους δανειολήπτες. Βεβαίως, υπάρχουν και περιπτώσεις ευάλωτων νοικοκυριών που έχουν ήδη εξαντλήσει τα περιθώρια ρυθμίσεων και τώρα έρχονται οι αυξήσεις επιτοκίων για να δημιουργήσουν μια πολύ δύσκολη κατάσταση.

Μεγάλο ζήτημα αποτελούν και τα δάνεια που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ. Εκεί, οι δανειολήπτες, ανέλαβαν συγκεκριμένες υποχρεώσεις: Να πληρώνουν τις δόσεις και να μην κάνουν ρύθμιση για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την λήξη της περιόδου επιδότησης. Η ποινή σε περίπτωση παραβίασης του προγράμματος (το οποίο μάλιστα χρηματοδοτήθηκε με κοινοτικούς πόρους) είναι η επιστροφή των επιδοτήσεων. Επειδή η αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής συνιστά ρύθμιση, θα πρέπει να βρεθεί λύση και γι’ αυτά τα δάνεια που ανέρχονται σε 10άδες χιλιάδες.

Πηγή: The Toc