Ο Ελύτης, ένα Νόμπελ και ο Γκάλης (video)

Ηταν 2 Δεκεμβρίου του 1979 και ήταν το παιχνίδι του Αρη με τον Ηρακλή στο “Αλεξάνδρειο Μέλαθρο”. Πρεμιέρα Πρωταθλήματος. Σαν σήμερα πριν από 38 χρόνια. Ο Νίκος Γκάλης πατούσε, εκείνο το τερέν, για πρώτη φορά σε επίσημο παιχνίδι χωρίς φυσικά να ξέρει το 22χρονο (τότε) Ελληνόπουλο της ξενιτιάς ότι μετά από χρόνια, αυτή η σάλα θα έπαιρνε το όνομά του και θα ονομαζόταν “Nick Galis Hall”. Και χωρίς να ξέρει (πέραν της εμπιστοσύνης που είχε στις δυνατότητές του) ότι τα όσα θα έκανε στην Ελλάδα από εκείνη τη μέρα του Δεκέμβρη και μετά, θα ήταν -μετά από 38 χρόνια- το εισιτήριό του για να μπει στο “Hall of Fame” του μπάσκετ. Δεν ήξερε τίποτα για όλα αυτά όταν ερχόταν στην πατρίδα και όταν (πρωτο)φορούσε τη φανέλα με το Νο7, μέχρι (μετά από δύο χρόνια) να βάλει το δικό του, Νο6.

Ο Γκάλης με τον τότε προπονητή του Άρη, τον Αμερικανό Φρεντ Ντέβελι.

Παρεμπιπτόντως, ο Γκάλης ήρθε στην Ελλάδα στις 19 Οκτωβρίου του 1979, μία μέρα μετά την επίσημη ανακοίνωση (στις 18/10 εκείνου του έτους) ότι ο Οδυσσέας Ελύτης έπαιρνε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Για την ποίησή του… Χωρίς καμία διάθεση να συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα αλλά (ας επιτραπεί καλλιτεχνική, εν γένει, αδεία) η Ελλάδα θα μάθαινε ότι τότε (της) ερχόταν και ένα άλλο… Νόμπελ. Μπασκετικό. Για μια άλλη ποίηση, εντός του γηπέδου.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι σε εκείνο το πρώτο ματς κόντρα στον Ηρακλή ο… ποιητής δυσκολεύτηκε να δώσει να καταλάβει τι ήθελε να πει. Προσέξτε: ο Αρης νικά με έναν πόντο (79-78), ο Γκάλης είναι πρώτος του σκόρερ, αλλά: Πάμε στον Τύπο της εποχής. Γράφει η εφημερίδα “Θεσσαλονίκη”: “Ο Γκάλης το πρόσωπο της ημέρας έκανε χθες κατάχρηση προσπαθειών σε σημείο στο δεύτερο ημίχρονο να παίζει μόνος του και έχοντας και αστοχία στα σουτ έφερε σε πολύ δύσκολη θέση τον Αρη. Στο τελευταίο δίλεπτο πέτυχε τρία κρίσιμα καλάθια που οπωσδήποτε μέτρησαν στην τελική επικράτηση. Δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι ένας πολύ καλός παίκτης αλλά χθες έπαιξε λάθος”.

Γράφει ο “Ελληνικός Βορράς”: “Ο Αρης ήταν μέτριος αν και είχε στη σύνθεσή του τον πολυσυζητημένο, Γκάλη ο οποίος στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει τα χρήματα που διετέθησαν για την απόκτησή του “μονοπώλησε” τις επιθετικές ενέργειες των “κίτρινων” και έκανε πολλά και σοβαρά λάθη”.

Και πέντε μέρες μετά από εκείνο το παιχνίδι, η “Θεσσαλονίκη” φιλοξενεί συνέντευξη του Γκάλη για το (περαιτέρω) “to know us better”. Το δημοσίευμα στις 7 Δεκεμβρίου 1979 έχει τίτλο: “Οι φίλαθλοι του Αρεως ας έχουν λίγη υπομονή. Τους δίνω το λόγο μου ότι θα παίξω μεγάλο μπάσκετ”.

Και μέσα, υπάρχει μεταξύ άλλων, η εξής απάντηση: “Τη δουλειά αυτή την κάνω από 13 χρόνων και πιστεύω ότι την κάνω καλά. Για αυτό όλοι αυτοί που βιάστηκαν να βγάλουν τα συμπεράσματά τους ας κρατήσουν τη γνώμη τους σχετικά με το άτομό μου για τον εαυτό τους. Εχω μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνατότητές μου μια και στην Αμερική είχα την τύχη να παίξω μπάσκετ δίπλα στους καλύτερους παίκτες του κόσμου”. Ηταν τότε που ο αείμνηστος, Ανέστης Πεταλίδης, ο “πατριάρχης” φώναζε και προειδοποιούσε τους επικριτές: "Προσέξτε,όμως, γιατί μια μέρα θα γλείφετε εκεί όπου τώρα φτύνετε”.

Αναμνήσεις… Ο Γιώργος Προεστός (ο προπονητής της Εθνικής Εφήβων όταν το 1995 κατέκτησε τον Παγκόσμιο τίτλο) ήταν ο ένας από τους δύο διαιτητές σε εκείνο το παιχνίδι. Μιλώντας στα κανάλια Novasports, θυμήθηκε ότι… “όταν ήρθε ο Γκάλης, ο Ανέστης Πεταλίδης τον είχε φέρει στο παλιό γήπεδο της ΧΑΝΘ. Η πρώτη του ερώτηση ήταν, εδώ θα παίζουμε; Θορυβήθηκε μήπως παίζουμε στο ανοιχτό γήπεδο”. Πρόσθεσε: “Υπάρχουν ημερομηνίες που στιγματίζουν τη ζωή μας και το μπάσκετ. Μια τέτοια είναι εκείνο το πρώτο του παιχνίδι που είχα την τύχη να παίζω διαιτητής. Σε εκείνο το παιχνίδι λίγο δυσανασχετούσε στα βήματα που του σφυρίζαμε. Ηταν συνηθισμένος διαφορετικά από την Αμερική”.

Συμπαίκτης του στον Αρη τότε και με πολύ μεγάλη εκτίμηση προς το πρόσωπό του, ο Διονύσης Ανανιάδης. “Είχαμε κι εμείς αγωνία πώς θα σταθεί στο γήπεδο ο νέος μας συμπαίκτης. Ξέραμε ότι ήταν κάτι διαφορετικό, το είχε δείξει στην προπόνηση όπου έκανε μια κίνηση και “τσουπ” τον έχανες αλλά δεν ξέραμε πώς θα σταθεί σε επίσημο παιχνίδι. Και βέβαια επειδή αντίπαλος ήταν η καλή ομάδα του Ηρακλή, εκτός από το τι θα κάνει ο Γκάλης, είχε ενδιαφέρον και το πώς θα πάει το παιχνίδι κι αυτό φαίνεται από το τελικό σκορ που κερδίσαμε με έναν πόντο. Σε εκείνο το πρώτο παιχνίδι ο Γκάλης ήταν δραστήριος αλλά ατομιστής. Στο μπάσκετ π.χ. υπάρχει ένας άγραφος κανόνας όταν είσαι 3 με 2 στην επίθεση ή 3 με 1, το σίγουρο είναι ότι αυτός που έχει την μπάλα να δώσει σε κάποιον στο πλάι. Ο Γκάλης σούταιρνε μόνος του”. Είπε επίσης: “Το τι λέμε σήμερα για τον Γκάλη σε εκείνο το παιχνίδι δεν έχει σημασία διότι τα χρόνια τα μετέπειτα τον καθιέρωσαν ως ίνδαλμα και καμάρι για όλους τους Ελληνες”.

Στα κανάλια Novasports μίλησε και ο Σωτήρης Σακελλαρίου, ο παίκτης του Ηρακλή: “Χάσαμε με έναν πόντο, ο Νίκος στο τελευταίο σουτ το δικό μου, αλλοίωσε το σουτ. Πράγματι από το πρώτο παιχνίδι έδειξε πολύ καλά στοιχεία. Είδαμε ότι πρόκειται για έναν καλά γυμνασμένο μπασκετμπολίστα οποίος είχε αλτικότητα, στεκόταν από το πρώτο ματς στον αέρα και είχε μια κίνηση ότι θα πάει από τη μια πλευρά και πήγαινε από την άλλη το οποίο το έκανε πάντα. Σε εκείνο το παιχνίδι έπαιζε άμυνα σε μένα. Του είχαν πει από την άλλη πλευρά ότι ο Σακελλαρίου είναι καλός παίκτης. Πράγματι έγινε ένα πολύ καλό ματς, χάσαμε έναν πόντο. Ημουν τυχερός και που ήμουν σε εκείνο το πρώτο ματς και στη συνέχεια που παίζαμε αντίπαλοι αλλά και στην Εθνική που παίξαμε μαζί για αρκετά χρόνια”.

Για την ιστορία στοιχεία από το φύλλο αγώνα.
ΑΡΗΣ – ΗΡΑΚΛΗΣ 79-78 (ημίχρονο 44-37)
ΑΡΗΣ (Ντέβελι): Αλεξανδρής 10, Παπαγεωργίου 20, Παραμανίδης 8, Σπάρταλης, Γκάλης 30, Σκόνδρας 5, Καλαντίδης 2, Ανανιάδης, Βαμβακούδης, Στυλιανού 4.
ΗΡΑΚΛΗΣ (Πυριτίδης): Πιλαφίδης 13, Τζάμος, Καρατζουλίδης 16, Καράογλου, Σακελλαρίου 19, Μάντης 12, Τσομπανάκης 6, Βαγιακάκος 2, Τσουμής 10, Ναλμπάντης.
Διαιτητές: Γιώργος Προεστός, Παναγιώτης Οικονομίδης
Αντιπρόσωπος ΕΟΚ: Κωστίνος. Χρονομέτρης: Παπαδόπουλος. Σημειωτής: Δρομπουλιανούδης. Χρονομέτρης 30’’: Μπέλτζου.