Ο δημογραφικός εθνικισμός της Ανατολικής Ευρώπης

Ένας νέος διχασμός εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέρα από τον παραδοσιακό διχασμό Κέντρου και Περιφέρειας καθώς και Βορρά και Νότου, στο δεύτερο σκέλος του οποίου συνωστίζονται οι ευρωμεσογειακές χώρες με όλες τις παθογένειες τους, αναδείχθηκε τελευταία κι ένας τρίτος διχασμός, ο οποίος είναι στην ουσία απόρροια του Β' Π. Πολέμου. Εκείνος μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης. Οι έντεκα χώρες της Ανατολικής και Νοτιανατολικής Ευρώπης, που εισήλθαν στην Ε.Ε. μετά το 2004, παρά τις όποιες προσπάθειες και μεταρρυθμίσεις έχουν κάνει τα

πρώτα χρόνια για να συγκλίνουν με τον “πυρήνα” της Ε.Ε., παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια μια σειρά από αποκλίσεις.

Η μεγάλη απόκλιση της Ανατολικής Ευρώπης

Με εξαίρεση ίσως τον οικονομικό τομέα, όπου παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτη πρόοδο αν και, εκτός από τη Σλοβενία, οι χώρες αυτές χαρακτηρίζονται ακόμη ως “μεσαίου βιοτικού επιπέδου”, σε μια σειρά από άλλους καθοριστικής σημασίας τομείς εμφανίζεται πλέον απόκλιση. Καταρχάς στον πολιτικό τομέα επικρατούν σε αυτές τις χώρες εθνολαϊκιστικές κυβερνήσεις, που αποδομούν τους όποιους δημοκρατικούς θεσμούς και το Κράτος Δικαίου των χωρών τους, ενώ εμφανίζονται ευρωσκεπτικιστικές και χωρίς ουσιαστική διάθεση αλληλεγγύης, όπως έδειξε και η στάση τους στο προσφυγικό ζήτημα.
Κατά βάθος υπάρχει μια αξιακή, αν όχι πολιτισμική απόκλιση, με αυτές τις χώρες, που έζησαν σχεδόν μισό αιώνα υπό σοβιετικό έλεγχο, να μην αγγίζονται από τον αξιακό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια σειρά από τομείς όπως η Ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, η Ελευθερία του Τύπου, τα ανθρώπινα, ατομικά και μειονοτικά δικαιώματα, ακόμη και σε σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών (π.χ. απαγόρευση των αμβλώσεων στην Πολωνία).

Η δημογραφική κρίση και το “υπαρξιακό άγχος”

Υπάρχει τέλος και μια τρίτη, εξίσου σοβαρή απόκλιση, η οποία λαμβάνει χώρα στο δημογραφικό τομέα. Σε αντίθεση με τη Δυτική και βόρεια Ευρώπη, που έχει πετύχει την πληθυσμιακή σταθεροποίηση και αύξηση, εξαιτίας ενός συνδυασμού Κράτους Πρόνοιας και εισδοχής μεταναστών, σχεδόν όλες οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν πληθυσμούς γηρασμένους, που συρρικνώνονται δημογραφικά, ενώ οι όλο και λιγότεροι νέοι τους συνεχίζουν να μεταναστεύουν, γεγονός που επιτείνει την αγωνία τους για την “επιβίωση του έθνους”. Οι εκτιμήσεις του ΟΗΕ συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. Ο πληθυσμός της Πολωνίας, της μεγαλύτερης χώρας της περιοχής, αναμένεται να μειωθεί σε περίπου 32 εκατομμύρια μέχρι το 2050 από περίπου 38 εκατομμύρια σήμερα. Ο πληθυσμός της Ουγγαρίας προβλέπεται να μειωθεί κάτω από οκτώ εκατομμύρια μέχρι το 2050 από 9,8 εκατομμύρια σήμερα. Η Βουλγαρία από τα σημερινά 6,9 εκατομμύρια θα κατρακυλήσει στα 5,5 εκατομμύρια κατοίκους. Στη Λιθουανία ο πληθυσμός θα μειωθεί κατά 23% και στη Λετονία κατά 22% μέχρι το 2050.

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr