Πλωτά αιολικά: Επενδύσεις 6 δισ. ευρώ ως το 2030 – Έρχεται το θεσμικό πλαίσιο

Το θεσμικό πλαίσιο για τα πλωτά αιολικά που αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση αυτό το μήνα, αναμένουν έλληνες και ξένοι επενδυτές που θα διαγωνιστούν για να αναλάβουν επενδύσεις 6 δισ. ευρώ  ως το 2030 στα πλωτά αιολικά.

Η περιοχή του Αιγαίου, εκτιμάται ότι μπορεί να φιλοξενήσει κυρίως πλωτά αιολικά συνολικής ισχύος 35 – 40 GW. Ως ιδανικές περιοχές έχουν εντοπιστεί θαλάσσια ύδατα στις Κυκλάδες, στο Βόρειο Αιγαίο (μεταξύ Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου),

Έλληνες και ξένοι«παίκτες», οι οποίοι βρίσκονται σε αναμονή για πάνω από έναν χρόνο, προετοιμάζουν τις κοινοπραξίες τους για να διεκδικήσουν παραχωρήσεις και να επενδύσουν, στα πλωτά αιολικά, τον «game changer» στην αγορά των ΑΠΕ.  Ο όμιλος Κοπελούζου και η RF Energy (συμφερόντων Φειδάκη και Ρέστη) με όχημα μια νέα κοινή εταιρεία, την «Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα Αιγαίου Α.Ε.», σχεδιάζουν να αναπτύξουν θαλάσσια πάρκα 850 MW, η νορβηγική Equinor, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (σε σύμπραξη με την Ocean Winds των EDP και Engie), η Mytlineos με τη δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, τα ΕΛΠΕ που είναι σε συζητήσεις με διεθνή όμιλο, η Motor Oil με την Masdar, η ΔΕΗ με κάποιον από τους διεθνείς εταίρους που συζητά, η αμερικανική Quantum Energy Partners, η οποία αναπτύσσει ήδη έργα με την ΕΝΤΕΚΑ είναι μεταξύ των ενδιαφερομένων να επενδύσουν.

Το έργο που βρίσκεται σε προχωρημένη αδειοδοτική διαδικασία είναι των ομίλων Κοπελούζου και της RF Energy , οι οποίοι έχουν συμμαχήσει δημιουργώντας την εταιρεία «Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα Αιγαίου Α.Ε.» η οποία διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της:

1) την άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από θαλάσσιο αιολικό πάρκο, η οποία εκδόθηκε την 14.6.2012, με διάρκεια 25 έτη, συνολικής ισχύος 498,15 MW στην θέση Πλάκα της δημοτικής ενότητας Μούδρου στη Λήμνο, και

2) την άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από θαλάσσιο αιολικό πάρκο, η οποία εκδόθηκε την 19.9.2012, με διάρκεια 25 έτη, για την ανάπτυξη θαλάσσιου αιολικού πάρκου συνολικής ισχύος 216 MW, στην θαλάσσια περιοχή νοτίως της Αλεξανδρούπολης.

Στις νέες αφίξεις και ο σουηδικός ενεργειακός όμιλος Hexicon που ανακοίνωσε ότι συνέστησε κοινοπραξία με την ελληνική εταιρεία ΕΑΜΑΑ ως πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Η ΕΑΜΑΑ συστάθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2022, με έδρα στην Κηφισιά και με δραστηριότητα την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και διαχείρισης. Ως μοναδική μέτοχος, σύμβουλος και διαχειριστής της εταιρείας εμφανίζεται η κα Αννίκα Νομικού-Παπαντωνίου, της γνωστής ισχυρής εφοπλιστικής οικογένειας. Η Hexicon ιδρύθηκε το 2009 και έχει την έδρα της στη Στοκχόλμη. Αναπτύσσει πλωτά υπεράκτια αιολικά πάρκα και είναι η εταιρεία που έχει σχεδιάσει και πατεντάρει τις πλωτές πλατφόρμες διπλής τουρμπίνας TwinWind.

Η συγκεκριμένη τεχνολογία προσφέρεται για τοποθέτηση σε βαθύτερες θάλασσες, -όπως στην περίπτωση της Ελλάδας-, ενώ επιτρέπει στην πλατφόρμα να ευθυγραμμιστεί με την κατεύθυνση του ανέμου και να μεγιστοποιήσει την απόδοση, μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Στην Ευρώπη σήμερα λειτουργούν πάνω από 122 offshore αιολικά πάρκα, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος άνω των 28 GW. Αθροίζουν συνολικά 5.785 τουρμπίνες και βρίσκονται συνολικά σε 12 χώρες, με πρώτη την Μ.Βρετανία (12,7 GW), δεύτερη τη Γερμανία (7,7 GW), τρίτη την Ολλανδία (2,98 GW) και ακολουθούν η Δανία (2,3 GW), το Βέλγιο (2,26 GW), η Σουηδία (192 MW) και η Φινλανδία (71 MW).

Σε διεθνές επίπεδο ο κλάδος των πλωτών γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη. Το ναυλομεσιτικό οίκο Clarksons, το 2022 προβλέπεται ότι θα αναπτυχθεί υπεράκτια αιολική ισχύς 9,5 GW από 1.400 ανεμογεννήτριες, ανεβάζοντας το συνολικό παγκόσμιο σύνολο που έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία σε 60 GW. Οι πιο μακροπρόθεσμες προβλέψεις μας, σημειώνει ο Steve Gordon, Managing Director, Clarksons Research, αναφέρουν ότι ο παγκόσμιος υπεράκτιος αιολικός τομέας μπορεί να φτάσει τα 712 θαλάσσια αιολικά πάρκα που περιλαμβάνουν περισσότερες από 29.000 ανεμογεννήτριες και 235 GW ισχύος έως το 2030, έναντι της τρέχουσας δυναμικότητάς που είναι 250 αιολικά πάρκα με 10.800 ανεμογεννήτριες, 50,5 GW.

Σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Clarksons Research, το 2021 ήταν άλλη μια χρονιά – ρεκόρ για την υπεράκτια αιολική βιομηχανία, με τις νεοφυείς επιχειρήσεις να αυξάνουν την παγκόσμια ενεργό δυναμικότητα κατά 58% στο ιστορικό υψηλό των 50,5 GW. Το 2021 προστέθηκαν 84 αιολικά πάρκα, ισχύος 18,5 GW με 3.400 ανεμογεννήτριες.

Μέσα στον Ιούνιο αναμένεται τα τεθεί σε διαβούλευση το νέο θεσμικό πλαίσιο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η τελική εκδοχή του, προβλέπει ότι η παραχώρηση  των θαλάσσιων περιοχών  με διαγωνισμό θα περιλαμβάνει τόσο το «οικόπεδο», όσο και την ταρίφα για το έργο που πρόκειται να αναπτύξει.

Οι διαγωνισμοί, αναφέρουν πληροφορίες, θα προκηρύσσονται από την ΕΔΕΥ. Ειδικότερα, θα ανακοινωθούν οι θαλάσσιες περιοχές προς παραχώρηση για τις οποίες οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλουν σχετική αίτηση  για τη μελέτη τους. Αφού η ΕΔΕΥ διαπιστώνει ότι εταιρεία πληροί τα κριτήρια οικονομικής φερεγγυότητας,  θα επιτρέπει  την πραγματοποίηση ανεμολογικών μετρήσεων στις περιοχές που θα εκδηλώνεται ενδιαφέρον. Μετά την πάροδο της περιόδου που απαιτείται για τις μελέτες οι ενδιαφερόμενοι θα καταθέτουν τις προσφορές τους στο μειοδοτικό διαγωνισμό.

Σημειώνεται ότι ο εθνικός στόχος που θα συμπεριληφθεί στο υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) αναφέρει  2 GW από υπεράκτια πάρκα έως το 2030, τα οποία «μεταφράζονται» σε επενδύσεις 6 δισ. ευρώ.
Για την ενίσχυση των επενδύσεων σε θαλάσσια αιολικά, πληροφορίες αναφέρουν ότι  υπάρχει πρόβλεψη στη λίστα με τις ενεργειακές υποδομές που θα υποβάλει στην Κομισιόν η ελληνική κυβέρνηση προς χρηματοδότηση, μέσω του ευρωπαϊκού σχεδίου REPowerEU. Πιθανότατα το πρώτο πάρκο που λάβει χρηματοδότηση να είναι ένα από τα δύο ώριμα έργα που έχουν ήδη εξασφαλισμένη αδειοδότηση.

Επένδυση για την κατασκευή πλωτών ανεμογεννητριών προετοιμάζει στον Αλμυρό του Βόλου η Βιοχάλκο, ενώ για την εκκίνησή της αναμένεται η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου.  Πρόκειται για επένδυση ύψους 70 με 100 εκατ. ευρώ της Cenergy Holdings, που θα «παντρέψει» την τεχνογνωσία της «Ελληνικά Καλώδια» και της «Σωληνουργεία Κορίνθου» για να δημιουργήσει την πρώτη βιομηχανοποιημένη παραγωγή πλωτών ανεμογεννητριών στον κόσμο. Σε μια έκταση 1.000 στρεμμάτων γύρω από τις εγκαταστάσεις της χαλυβουργίας Sovel θα κατασκευαστούν πανύψηλα κτίρια με προδιαγραφές που να μπορούν να στεγάσουν τεράστιους πυλώνες, στους οποίους εσωτερικά θα τοποθετούνται καλώδια παραγωγής της έταιρης θυγατρικής «Ελληνικά Καλώδια».

Οι πυλώνες, οι οποίοι σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αντιπροσωπεύουν το 60% του συνολικού κόστους ενός πλωτού αιολικού, θα «κουμπώνουν» στους πλωτήρες που θα κατασκευάζονται επίσης στη νέα μονάδα και το έργο ενοποιημένο θα μεταφέρεται μέσω του λιμανιού του Αλμυρού, το οποίο θα αναβαθμιστεί στο πλαίσιο της νέας επένδυσης, στον θαλάσσιο χώρο που έχει προβλεφθεί να εγκατασταθεί. Το μοναδικό κομμάτι του πλωτού αιολικού πάρκου που δεν θα παράγεται στον Αλμυρό θα είναι τα πτερύγια των ανεμογεννητριών. Η επένδυση προβλέπει και την αξιοποίηση συνεργειών με μικρές βιομηχανικές μονάδες της περιοχής, ώστε να δημιουργηθεί ένα cluster γύρω από την παραγωγή πλωτών ανεμογεννητριών, κατά τα πρότυπα του νορβηγικού μοντέλου. Στελέχη της Cenergy εξάλλου είχαν συναντήσεις τον Δεκέμβριο του 2021 με εκπροσώπους του Norwegian Offshore Wind Cluster (NOWC), του εθνικού cluster που έχει συστήσει η Νορβηγία για την προώθηση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας στον κλάδο της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας, που αριθμεί περισσότερες από 300 εταιρείες – μέλη.