Οι «κλουβίτες» της κατοχής! Μελλοθάνατοι ζωσμένοι με εκρηκτικά

Στην κατοχή ένα θέαμα που αντίκριζαν συχνά οι Έλληνες ήταν φρικιαστικό!

Πατριώτες ανεβασμένοι σε ένα ανοικτό σιδηροδρομικό βαγόνι η ένα φορτηγό αυτοκίνητο, περιφραγμένοι από αγκαθωτό σύρμα και ζωσμένοι με εκρηκτικά περίμεναν καρτερικά τον θάνατο, αν οι αντιστασιακές οργανώσεις επιχειρούσαν να χτυπήσουν μια αμαξοστοιχία η ένα κομβόι στρατιωτικών οχημάτων.

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Ήταν όμηροι των ναζί και η ανθρώπινη ασπίδα τους σε περίπτωση δολιοφθοράς από οποιαδήποτε εχθρική απειλή.

Μια μέθοδος απάνθρωπη, τρομακτική σε σύλληψη,

Για τους ιστορικούς ήταν η ντροπή και το αίσχος της Βερμαχτ!

Η ΚΛΟΥΒΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Η «κλούβα» ήταν μια σατανική ναζιστική επινόηση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής, με στόχο να κυκλοφορούν ανενόχλητα τα στρατιωτικά τρένα και να αποτρέπουν μ’ αυτή την ανθρώπινη ασπίδα, τα σαμποτάζ και τις επιθέσεις της Αντίστασης. 

Ήταν ένα φορτηγό βαγόνι ανοιχτό που κλείνονταν από γύρω και από πάνω με σιδεριές και πυκνό αγκαθωτό συρματόπλεγμα. 

Στο πάτωμα του βαγονιού τοποθετούνταν εκρηκτικές ύλες που συνδέονταν με ηλεκτρικό καλώδιο με έναν πυροκροτητή, στα χέρια ενός Γερμανού λοχία, υπεύθυνου για την ανατίναξη της κλούβας.

Το βαγόνι του θανάτου το φόρτωναν με κρατούμενους – μελλοθάνατους, συλληφθέντες αγωνιστές  που συγκέντρωναν από τις φυλακές και τα στρατόπεδα αιχμαλώτων ή απλούς κατοίκους, συνήθως από τα χωριά από τα οποία περνούσε το τρένο, το τοποθετούσαν μπροστά από την ατμομηχανή, ώστε  αν το τρένο πέσει σε νάρκη να ανατιναχτεί η κλούβα με τους κρατούμενους και να γλιτώσει η μηχανή και τα υπόλοιπα βαγόνια. 

Το ίδιο συνέβαινε στην περίπτωση που η αμαξοστοιχία δεχόταν επίθεση από τους αντάρτες. 

Ο Γερμανός λοχίας πυροδοτούσε τα εκρηκτικά και ανατίναζε τη κλούβα με τους ομήρους.

Τέτοιες κλούβες με κρατούμενους κυκλοφορούσαν σε όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου και σε εκείνο της Αθήνας – Θεσσαλονίκης.

Η άνανδρη πρακτική της κλούβας δεν κατάφερε να σταματήσει την αντιστασιακή δράση, τις επιθέσεις και τα σαμποτάζ στα στρατιωτικά τρένα των καταχτητών. 

Πολλές φορές οι ίδιοι οι κλουβίτες, με κραυγές και συνθήματα, παρακινούσαν τους αντάρτες να μην ματαιώσουν τις επιχειρήσεις τους και να επιτεθούν, αψηφώντας την ύπαρξη τους.

Γύρω από τις Κλούβες δραστηριοποιήθηκαν έντονα η Εθνικής Αλληλεγγύη, διάφορες άλλες φιλανθρωπικές οργανώσεις και ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός, κάτω από την κάλυψη του οποίου αρκετές φορές δρούσε το ΕΑΜ.

 Σε σταθμούς όπου έκανε στάση η αμαξοστοιχία έτρεχαν οι οργανώσεις με κάθε τρόπο να προσφέρουν στους κλουβίτες λίγο νερό, τρόφιμα, κανένα τσιγάρο, λόγια παρηγοριάς και πληροφορίες.

Ο ΕΛΑΣ στις επιχειρήσεις του έπαιρνε υπόψη του τις κλούβες και προσπαθούσε να έχουν τις λιγότερες απώλειες. 

Αρκετές φορές επιχειρήθηκαν επιθέσεις με στόχο την απελευθέρωση των κλουβιτών.

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

Ο αειθαλής αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, κλουβίτης στα χρόνια της κατοχής,  Παρασκευάς Βελισσάρης, είχε περιγράψει εκείνες τις τραγικές στιγμές που έζησε.

«To  καλοκαίρι του 1944, ενώ ήμουν κρατούμενος στις φυλακές της Τρίπολης στα υπόγεια του Δικαστικού μεγάρου, με πήραν μαζί με άλλους φυλακισμένους ΕΑΜίτες και μας έκλεισαν στην  «κλούβα» που έκανε δρομολόγιο Τρίπολη – Κόρινθο.

 Η κλούβα ήταν ένα ξεσκέπαστο βαγόνι  του τραίνου, φραγμένο με πολλά παλούκια και αγκαθωτά σύρματα γύρω -γύρω  και από  πάνω, το οποίο  προπορευόταν των αμαξοστοιχιών για την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών των Γερμανών. 

Στη μέση της κλούβας υπήρχε  νάρκη συνδεδεμένη με καλώδια   και στο ίδιο βαγόνι ήμασταν κι εμείς, 25-30 άνδρες, στριμωγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο, έτοιμοι ανά πάσα ώρα να ανατιναχτούμε στον αέρα αν δεχόταν επίθεση το τραίνο. Μαζί με μένα στην κλούβα ήταν και δυο άλλοι Βλαχοκερασιώτες, ο Γρηγόρης  Κοντογιάννης και ο Παναγιώτης Κοπίτας, καθώς κι ένας Αλεποχωρίτης.

 Ήταν κι ένας Λάκωνας από την Αμερική που εγκλωβίστηκε με τον πόλεμο στην Ελλάδα και δεν μπόρεσε να φύγει, λόγιος άνθρωπος.

 Καθόταν απέναντί μου και εξοικονομούσαμε το χώρο να σταθούμε.

Οι συνθήκες  στην «κλούβα» ήταν τραγικές. 

Κάναμε νύχτα μέρα το δρομολόγιο Τρίπολη – Κόρινθος κάτω από το καυτερό λιοπύρι σαν ετοιμοθάνατοι. 

Διψούσαμε και όταν μας δίνανε νερό μας έδιναν από αυτό που ρίχνανε στις ατμομηχανές.

 Ήμασταν και γεμάτοι ψείρες. 

Αποπατούσαμε στην άκρη της κλούβας που υπήρχε μια τρύπα. 

Μπορούσες να τρελαθείς εκεί μέσα.

Στο δρόμο συναντούσαμε κι άλλες κλούβες.

 Ερχόταν κλούβα από Αθήνα –Τρίπολη, Πάτρα –Τρίπολη, Καλαμάτα –Τρίπολη σε αυτήν μέσα πηγαινοερχόταν  μελλοθάνατος  κι ο βλαχοκερασιώτης «Ψαήλας» (Γεώργιος Μάνδρος). 

Θυμάμαι μια φορά στο σταθμό του Άργους ήταν εκεί και μια άλλη κλούβα και στην αμαξοστοιχία οι Γερμανοί μετέφεραν πόρνες.

 Μου έκανε εντύπωση που μας χαιρετούσαν οι πόρνες και προσπαθούσαν να μας  δώσουν θάρρος: «τα βάσανά σας γρήγορα θα τελειώσουν, κουράγιο», μας έλεγαν. 

Πολλές από αυτές θα ήταν εξαναγκασμένες από τους Γερμανούς να τους ακολουθούν… 

Θυμάμαι και κάποια άλλα περιστατικά. Από την κλούβα Αθήνας –Κορίνθου δραπέτευσαν κάποια μέρα 12-15  έγκλειστοι, που έκοψαν το συρματόπλεγμα χωρίς να τους πάρουν είδηση οι φρουροί κι πήδηξαν ένας- ένας  έξω στο χαντάκι, γιατί τα τρένα πήγαιναν σιγά- σιγά, καίγανε ξύλα και κάρβουνα. Έτσι τη γλίτωσαν. 

Αντικαταστάθηκαν βέβαια από άλλους.

 Έγινε χαμός τότε από τους Γερμανούς…

Άλλη φορά σε κλούβα  στο  δρομολόγιο Αθήνας –Πάτρας  έξω από το Αίγιο, που μετέφερε πολεμικό υλικό έστησε ενέδρα ο ΕΛΑΣ για να απελευθερώσει τους κρατούμενους κλουβίτες. 

Δεν τα κατάφερε, σκοτώθηκαν 5-6 Ελασίτες, εξερράγη η  νάρκη και γλίτωσε από τους κλουβίτες μόνο ένας από τα Βούρβουρα. 

Είχε τύχη. 

Τα αέρια της νάρκης που εξερράγη τον πέταξαν έξω στη γράνα, μισολιπόθυμο, αργότερα συνήλθε και σώθηκε.

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΟΜΗΡΩΝ

Μια από τις επιχειρήσεις του ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση κλουβιτών ήταν και η επίθεση στο σιδηροδρομικό σταθμό του Αιτωλικού.

 Ήταν 22 Ιουνίου του 1944, όταν τμήματα του 36ου εφεδρικού Συντάγματος του ΕΛΑΣ επιτέθηκαν στο σταθμό.

 Η επιχείρηση αυτή ήταν μέρος σχεδίου αντιπερισπασμού και ταυτόχρονα αποσκοπούσε στην απελευθέρωση των πατριωτών που μεταφέρονταν με τη κλούβα μπροστά από την ατμομηχανή, σαν προστατευτική ασπίδα των Γερμανών.

Η αμαξοστοιχία ξεκίνησε από το Μεσολόγγι φορτωμένη με πολεμοφόδια και με επιβάτες 50 Γερμανούς, Πολωνούς στρατιώτες και Έλληνες χωροφύλακες. Την ώρα που έμπαινε στον Σταθμό του Αιτωλικού και αφού προσπέρασε η κλούβα και η ατμομηχανή, έγιναν αλλεπάλληλες ανατινάξεις. 

Ακολούθησε μάχη με τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους.

Στις 8 Σεπτέμβρη 1944 η γερμανική στρατιωτική αμαξοστοιχία 18 βαγονιών που μετέφερε καύσιμα και πυρομαχικά, σταμάτησε στον Ψαθόπυργο.

 Μπροστά ήταν η Κλούβα με 22 ομήρους κλουβίτες. 

Πέντε γυναίκες πλησίασαν τη κλούβα με πρόσχημα να προσφέρουν σε κλουβίτες και φρουρούς φαγώσιμα και νερό.

 Η κύρια αποστολή τους ήταν να ειδοποιήσουν τους κρατούμενους – με σημειώματα μέσα σε κούφια αυγά – για την επικείμενη επιχείρηση και τους ζητήθηκε να αποσυνδέσουν το καλώδιο πυροδότησης από τα εκρηκτικά, πράγμα που έγινε.

Στο μεταξύ λίγη ώρα πριν ένα συνεργείο αντιστασιακών σιδηροδρομικών είχε ξηλώσει τη σιδηροδρομική γραμμή σε ένα σημείο ανάμεσα στον Ψαθόπυργο και την Παναγοπούλα Αχαΐας.

Όταν η αμαξοστοιχία έφτασε στο προβλεπόμενο σημείο δέχτηκε καταιγιστικά πυρά τους ΕΛΑΣ και σταμάτησε.

 Ο αιφνιδιασμός ήταν απόλυτα πετυχημένος.

 Οι Γερμανοί δεν μπόρεσαν να απαντήσουν αμέσως στα δραστικά πυρά του ΕΛΑΣ, ούτε και να ανατινάξουν την κλούβα με τους 22 ομήρους πατριώτες, αφού οι κλουβίτες είχαν αποσυνδέσει το καλώδιο πυροδότησης. 

Οι όλμοι των ΕΛΑΣιτών έπληξαν τα βαγόνια που μετέφεραν βενζίνη και μέσα σε λίγα λεπτά ολόκληρη η αμαξοστοιχία έγινε παρανάλωμα τους πυρός.

Από τους 22 κλουβίτες απελευθερώθηκαν και σώθηκαν οι είκοσι.

Πληροφορίες

Ημεροδρομος

«Φωνή της Βλαχοκερασιάς»

The post Οι «κλουβίτες» της κατοχής! Μελλοθάνατοι ζωσμένοι με εκρηκτικά appeared first on Militaire.gr.