Ο Γάλλος διπλωμάτης που έπνιξε την Μήλο στο αίμα για να αρπάξει το Άγαλμα της Αφροδίτης

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Το όνομα του είναι   Vicomte de Marcellus.

Γάλλος διπλωμάτης. 

Εντελώς άγνωστο στην ιστορία!…

Όπως και των συνεργών του πολιτικών και στρατιωτικών, Olivier Voutier, Louis Brest,  Charles-François de Riffardeau , Dumont d’Urville.

Συνδέθηκαν όμως (όπως θα δούμε στην συνέχεια), με μια αποτρόπαια πολιτιστική πράξη, εις βάρος της Ελλάδας και είναι ηθικοί αυτουργοί για τον θάνατο τουλάχιστον 200 φτωχών και ανυπεράσπιστων ανθρώπων, που υπερασπίστηκαν με την ζωή

τους ένα πολύτιμο κειμήλιο, αν και δεν γνώριζαν την ανυπολόγιστη αξία του.

Το άγαλμα της Αφροδίτης, που βρέθηκε στα σπλάχνα της Μήλου και έγινε βορά των Γάλλων στρατιωτικών οι οποίοι έδωσαν μάχη για να το αρπάξουν προκειμένου να το κάνουν δώρο στον βασιλια τους Λουδοβίκο ΙΗ’ που με την σειρά του το χάρισε στο μουσείο του Λούβρου.

Ήταν το χειρότερο έγκλημα εις βάρος της πολιτιστικής μας κληρονομίας μετά την κλοπή των μαρμάρων του Παρθενώνα από τον Ελγιν!

Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ

#tdi_1_666 .td-doubleSlider-2 .td-item1 { background: url(https://www.militaire.gr/wp-content/uploads/2021/05/afroditi_Στιγμιότυπο-2021-05-06-22.28.38-80x60.png) 0 0 no-repeat; } #tdi_1_666 .td-doubleSlider-2 .td-item2 { background: url(https://www.militaire.gr/wp-content/uploads/2021/05/afroditi_Στιγμιότυπο-2021-05-06-22.28.46-80x60.png) 0 0 no-repeat; } #tdi_1_666 .td-doubleSlider-2 .td-item3 { background: url(https://www.militaire.gr/wp-content/uploads/2021/05/afroditi_Στιγμιότυπο-2021-05-06-22.28.53-80x60.png) 0 0 no-repeat; } #tdi_1_666 .td-doubleSlider-2 .td-item4 { background: url(https://www.militaire.gr/wp-content/uploads/2021/05/afroditi_Στιγμιότυπο-2021-05-06-22.29.03-80x60.png) 0 0 no-repeat; } #tdi_1_666 .td-doubleSlider-2 .td-item5 { background: url(https://www.militaire.gr/wp-content/uploads/2021/05/afroditi_Στιγμιότυπο-2021-05-06-22.29.13-80x60.png) 0 0 no-repeat; } 1 του 5

Το γνωστό γλυπτό αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη υπολογίζεται ότι φιλοτεχνήθηκε κατά την ελληνιστική περίοδο (150-50 π.Χ.), είναι από παριανό μάρμαρο και δημιουργός του ήταν πιθανόν ο Αγήσανδρος ή Αλέξανδρος της Αντιοχείας.

Το καλαίσθητο γλυπτό της Αφροδίτης έχει ύψος δύο μέτρων και απεικονίζει το γυμνό σώμα της θεάς, το οποίο καλύπτει ένα ένδυμα με λεπτομερείς πτυχώσεις από την μέση και κάτω. 

Τα μαλλιά της είναι επίσης λεπτοδουλεμένα και σε σχήμα κότσου, ενώ χαρακτηριστικά σημάδια στα αυτιά και στο πάνω μέρος του σώματος μαρτυρούν πως αρχικά φορούσε επίσης κοσμήματα.

Όσο για τα χέρια της θεάς που λείπουν και για το τι αυτά μπορεί να κρατούσαν έχουν γίνει διάφορες εικασίες.

 Σύμφωνα με τις μαρτυρίες Ελλήνων και Γάλλων που το είδαν τότε από κοντά, επικρατεί η άποψη πως στο αριστερό χέρι κρατούσε ένα μήλο και με το δεξί συγκρατούσε το φόρεμά της.

 Επίσης πηγές υποστηρίζουν πως το χέρι με το μήλο είχε πράγματι αρχικά βρεθεί και χάθηκε στη θάλασσα κατά την μεταφορά του ή καταστράφηκε κατά τη συμπλοκή Ελλήνων και Γάλλων για το ποιος θα πάρει το υπέροχο άγαλμα.

Στις 8 Απριλίου του 1820 (28 Μαρτίου με το παλιό ημερολόγιο που ίσχυε τότε), ένας αγρότης στο νησί της Μήλου, ο Γεώργιος ή Θεόδωρος Κεντρωτάς, έσκαβε το χωράφι του, όταν βρέθηκε μπροστά σε μια πολύτιμη ιστορική ανακάλυψη. 

Μέσα σε μια υπόγεια στοά βρισκόταν το μαρμάρινο άγαλμα της θεάς Αφροδίτης.

Εκεί κοντά βρισκόντουσαν επίσης κάποιοι Γάλλοι, που έψαχναν για αρχαία ευρήματα και ο Κεντρωτάς προσπάθησε να τους κρύψει την ανακάλυψή του μεταφέροντας τα κομμάτια του αγάλματος στον αχυρώνα του. Σύμφωνα με άλλες πηγές, οι Γάλλοι τον πήραν αμέσως είδηση και προσφέρθηκαν να τον “βοηθήσουν” δίνοντάς του και ένα μικρό χρηματικό ποσό.

Σε δικές τους επιστολές μάλιστα τον αναφέρουν ως ανόητο, που προσπαθούσε να τους κρύψει το εύρημα και συμπεριφερόταν σαν να μην είχε κάποια ιδιαίτερη αξία.

 Ο Κεντρωτάς όμως ήξερε πολύ καλά τις προθέσεις των Ευρωπαίων για τους αρχαιοελληνικούς θησαυρούς και επίτηδες είχε προσπαθήσει να περιφρουρήσει το έργο τέχνης και να αποκρύψει όσο γινόταν την αξία της ανακάλυψής του.

Δυστυχώς όμως οι προσπάθειές του δεν πέτυχαν, οι Γάλλοι δεν “ξεκολλούσαν” από γύρω του και ήδη ειδοποιούσαν τους ανωτέρους τους κανονίζοντας για την τύχη του γλυπτού.

 Ξεκίνησαν αμέσως παζάρια με τον Κεντρωτά, ο οποίος όμως έδειχνε να αρνείται να τους παραδώσει το γλυπτό, στάση στην οποία συμφωνούσαν κι άλλοι κάτοικοι της Μήλου όταν έμαθαν για την ανακάλυψη.

Ο Έλληνας χωρικός, μη γνωρίζοντας και πολλά για την πραγματική αξία του ευρήματος, φαίνεται πως απευθύνθηκε στους δημογέροντες της περιοχής. 

Τότε, ο Φαναριώτης και μέγας δραγουμάνος του Οθωμανικού στόλου, Νικόλαος Μουρούζης, παρενέβη παίρνοντας το θέμα πάνω του.

Οι Γάλλοι πρωταγωνιστές της διεκδίκησης και τελικά αρπαγής της Αφροδίτης της Μήλου ήταν ο νεαρός αξιωματικός Olivier Voutier (αυτός που ειδοποίησε αρχικά τους ανωτέρους του για την ανακάλυψη), ο υποπρόξενος του νησιού, Louis Brest, ο πρόξενος της Υψηλής Πύλης Charles-François de Riffardeau και ο αξιωματικός Dumont d’Urville, γνωστός για το πάθος του για τα αρχαιολογικά αποκτήματα.

Σε συνεννόηση λοιπόν με τον Brest, ο Γάλλος πρόξενος της Κωνσταντινούπολης κατέφθασε με ένα γαλλικό πλοίο στη Μήλο με σκοπό να αποσπάσουν το πολύτιμο γλυπτό από το ελληνικό πλοίο, όπου είχε ήδη φορτωθεί.

Η ΑΡΠΑΓΗ ΚΑΙ ΟΙ 200 ΝΕΚΡΟΙ

Όταν οι εκπρόσωποι της γαλλικής πρεσβείας βρέθηκαν στο λιμάνι του νησιού, ο δημογέροντας Ιωάννης Ταταράκης και ο ιερέας Οικονόμος Βεργής έτρεξαν εκεί να τους εμποδίσουν έχοντας καταλάβει τις προθέσεις τους. 

Αναφέρεται πως οι δύο πλευρές αντάλλαξαν μεταξύ τους βρισιές και πιάστηκαν και στα χέρια, ενώ μάλιστα χτυπήθηκε έντονα και ο ιερέας Βέργης.

Παράλληλα, ένας εκπρόσωπος των Γάλλων, ο Vicomte de Marcellus, προσπαθούσε με επιχειρήματα και απειλές να πείσει τους προεστούς του νησιού να μεταφερθεί το γλυπτό από το πλοίο του Μουρούζη στο γαλλικό πλοίο. 

Πρόσφερε επίσης μερικές εκατοντάδες γρόσια στον αγρότη που το ανακάλυψε.

Η ουσία είναι πάντως πως με μόλις 1000 φράγκα και μια βίαιη αρπαγή, το αρχαιοελληνικό γλυπτό κλάπηκε από τους Γάλλους και μεταφέρθηκε στη Γαλλία.

Όταν τελικά το άγαλμα φορτώθηκε στο πλοίο, οδηγήθηκε πρώτα στον Πειραιά πριν ταξιδέψει για τη Γαλλία. 

Κάποιοι από τους ‘Έλληνες της Μήλου πήγαν στον Πειραιά για να σταματήσουν την αρπαγή του αγάλματος.

Όπως γράφει ο Έλληνας ιστορικός Δημήτρης Φωτιάδης στην εξάτομη «Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης του 1821»:
Στον Πειραιά όταν μαθεύτηκε το γεγονός μαζεύτηκαν στην προκυμαία πάνα από χίλιοι άνθρωποι που προσπαθούσαν να ματαιώσουν την αρπαγή του αγάλματος. Τέτοια ήταν η αντίδραση, που συγκρουστήκαν με το γαλλικό πλήρωμα του πλοίου και τα τουρκικά στρατεύματα.

 Το αποτέλεσμα ήταν τραγικό.

 Πάνω από 200 Έλληνες πέσανε νεκροί και τελικά το άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου φυγαδεύτηκε στη Γαλλία. (μάλιστα λέγεται ότι το ένα χέρι του αγάλματος μέσα στη δίνη της συμπλοκής έπεσε στη θάλασσα και χάθηκε).

Η ΒΕΒΗΛΩΣΗ

Το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου βρίσκεται μέχρι σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου “ακρωτηριασμένο”, χωρίς δηλαδή τα χέρια του, και διάφοροι υποστηρίζουν πως έτσι βρέθηκε εξαρχής. Όμως συγκεκριμένες μαρτυρίες αυτόπτων μαρτύρων φαίνεται πως αποδεικνύουν το αντίθετο.

Ο αγρότης Κεντρωτάς και η οικογένειά του καταθέτουν πως το άγαλμα βρέθηκε ολόκληρο και πως κατά την τελική μεταφορά του στο γαλλικό πλοίο, τα χέρια (που ήταν πρόσθετα) είχαν τοποθετηθεί σε ξεχωριστό κιβώτιο από τα υπόλοιπα κομμάτια, πιθανόν σκόπιμα για να μη δοθούν στους Γάλλους.

Ο Olivier Voutier και ο Louis Brest στις προσωπικές τους μαρτυρίες επιβεβαιώνουν επίσης το γεγονός ότι είχαν δει τα χέρια του αγάλματος.

 Από την άλλη, οι Γάλλοι ναύτες που τελικώς το μετέφεραν δεν γνώριζαν αν είχε χέρια ή όχι.

Στο βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου “Ξένοι Ταξιδιώτες στην Ελλάδα” υποστηρίζεται η άποψη πως το κιβώτιο που περιείχε τα χέρια της Αφροδίτης είτε ξεχάστηκε στο λιμάνι, είτε έπεσε στη θάλασσα και χάθηκε την ώρα της σύγκρουσης μεταξύ Ελλήνων και Γάλλων, είτε κρατήθηκε κρυφά πίσω και δεν φορτώθηκε καν στο ελληνικό πλοίο.

Το γεγονός ότι το άγαλμα δεν βρέθηκε εξαρχής ακρωτηριασμένο φαίνεται πως κρατήθηκε επίτηδες κρυφό στις αναφορές, ώστε οι Γάλλοι αξιωματούχοι να μην τιμωρηθούν για την καταστροφή του από τους ανωτέρους τους στο Παρίσι.

Οι επίσημες γαλλικές πηγές παρουσιάζουν διάφορα αντιφατικά σημεία στην εξιστόρηση της απόκτησης της Αφροδίτης και θεωρείται βέβαιο πως οι καταγραφές τους είναι σκόπιμα διαστρεβλωμένες, ώστε να κρύβονται “μελανά σημεία” της δράσης τους και να μην κατηγορηθούν για βανδαλισμό και αρπαγή, όπως ο Έλγιν και η Αγγλία για τα κλοπιμαία μάρμαρα του Παρθενώνα.

 Στην Ελλάδα, την νόμιμη ιδιοκτήτρια, υπάρχει μόνο ένα αντίγραφο του γλυπτού, που δόθηκε κάποια στιγμή από το Λούβρο στο μουσείο της Μήλου, και μια πινακίδα που υποδεικνύει το σημείο όπου ανακαλύφθηκε τότε από τον Έλληνα αγρότη.

Πηγή

docuventa.gr

The post Ο Γάλλος διπλωμάτης που έπνιξε την Μήλο στο αίμα για να αρπάξει το Άγαλμα της Αφροδίτης appeared first on Militaire.gr.