Μεταθέσεις στρατιωτικών ελαφράς υπηρεσίας-Η νομική πραγματικότητα

Γράφει ο

Παναγιώτης Χατζηγεωργίου,

Δικηγόρος Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο Στρατιωτικό Δίκαιο

Η Ελαφρά Υπηρεσία είναι ειδική υπηρεσιακή κατάσταση στην οποία βρίσκονται ορισμένοι μόνιμοι Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων. Αντιθέτως, τα στελέχη που δεν έχουν ακόμα μονιμοποιηθεί (π.χ. ΕΠΟΠ πριν τη συμπλήρωση επταετίας, μαθητές παραγωγικών Σχολών των Ενόπλων Δυνάμεων) δεν μπορούν να ενταχθούν στη συγκεκριμένη

υπηρεσιακή κατάσταση. Αν και είναι τεράστια η συζήτηση για το κατά πόσο η συγκεκριμένη διαφοροποίηση ανάμεσα σε μόνιμους και μη μόνιμους είναι (νομικά) δικαιολογημένη, ειδικά από τη στιγμή που μέχρι πρότινος και για ένα μικρό χρονικό διάστημα οι μαθητές των παραγωγικών Σχολών των Ενόπλων Δυνάμεων μπορούσαν να ενταχθούν στην κατάσταση της Ελαφράς Υπηρεσίας (πλέον το σχετικό δικαίωμα απαλείφθηκε διά νόμου), εκείνο που πρέπει να συγκρατήσουμε είναι το εξής απλό: Ακόμα και αν ένα στέλεχος πάσχει από ένα ανίατο ή δυσίατο νόσημα δεν σημαίνει ότι το στέλεχος αυτό θα τεθεί αυτομάτως στην ειδική υπηρεσιακή κατάσταση της Ελαφράς Υπηρεσίας (ή της Υπηρεσίας Γραφείου). Αντίθετα, και παρά την επικρατούσα εσφαλμένη αντίληψη, για να τεθεί κάποιος σε Ελαφρά Υπηρεσία πρέπει προηγουμένως να έχουν μεσολαβήσει αρκετές και διαφορετικής φύσης αποφάσεις και δγές της Υπηρεσίας. Αυτές διακρίνονται στις αποφάσεις ιατρικού περιεχομένου και στις αποφάσεις υπηρεσιακού περιεχομένου.

Όσον αφορά τις πρώτες, δηλαδή τις ιατρικές, είναι εύκολα κατανοητό, ειδικά για τα έμπειρα στελέχη, ότι αναφέρομαι στις γνωματεύσεις των Υγειονομικών Επιτροπών των Ενόπλων Δυνάμεων. Έτσι, και ανάλογα με τον Κλάδο, στο στέλεχος που πάσχει από ανίατο ή δυσίατο νόσημα θα χορηγηθεί 1η μακρά αναρρωτική άδεια και θα προγραμματιστεί η επανεξέτασή του από την Υγειονομική Επιτροπή. Αν το νόσημα, η πάθηση ή η βλάβη που αντιμετωπίζει ο Στρκός δεν έχει αντιμετωπιστεί ή βελτιωθεί σε βαθμό που του επιτρέπει να ασκεί ακώλυτα τα καθήκοντά του, τότε, κατά πάσα πιθανότητα, θα χορηγηθεί και δεύτερη μακρά αναρρωτική. Από το σημείο αυτό και έπειτα, το στέλεχος θα πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικό και να έχει πλήρη γνώση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που το βαρύνουν. Ειδικά για τους μη μονιμοποιημένους ΕΠΟΠ, ισχύει η διάταξη του άρθρου 13 Ν. 2936/2001, σύμφωνα με την οποία αν χορηγηθεί αναρρωτική άδεια για διάστημα μεγαλύτερο των δώδεκα μηνών, τότε ο μη μόνιμος ΕΠΟΠ απολύεται. Το ζήτημα, λοιπόν, όπως καταλαβαίνετε είναι αρκετά σοβαρό.

Πρέπει, άλλωστε, να γίνει ξεκάθαρο και κατανοητό ότι, ακόμα κι αν κάποιος πάσχει από νόσημα που θα επέτρεπε την ένταξή του στο καθεστώς της Ελαφράς Υπηρεσίας, αυτό σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί και υποχρέωση της Υπηρεσίας. Στην περίπτωση που η Υγειονομική Επιτροπή σας έχει κρίνει ικανούς για την Ελαφρά Υπηρεσία, ωστόσο στη συνέχεια το ΑΣΣ θεώρησε ότι δεν μπορείτε να καλύψετε υπηρεσιακές ανάγκες και επομένως δεν βγαίνει δγή για να ενταχθείτε στην Ελαφρά Υπηρεσία αλλά αντιθέτως βγαίνει δγή αποστρατείας, τότε θα πρέπει να κινηθείτε ταχύτατα και να ασκήσετε άμεσα προσφυγή κατά της σχετικής απόφασης του ΑΣΣ. Αν χάσετε την προθεσμία, τότε σχεδόν τίποτα δεν μπορεί να αναστρέψει τη διαμορφωμένη κατάσταση.

Σε κάθε περίπτωση, όταν κάποιος Στρκός ενταχθεί βάσει δγης στην Ελαφρά Υπηρεσία και μετά τη δημοσίευση του σχετικού ΦΕΚ, τότε (και μόνο τότε) μπορεί να επωφεληθεί των δικαιωμάτων που του παρέχει η συγκεκριμένη ειδική υπηρεσιακή κατάσταση. Αυτά αφορούν (μεταξύ άλλων) την ανάθεση καθηκόντων βάσει ΗΔ, την συμμετοχή σε νυκτερινές εκπαιδεύσεις και υπηρεσίες διανυκτέρευσης και φυσικά το καθεστώς των μεταθέσεων. Ας δούμε, λοιπόν, συνοπτικά ποιος είναι ο νόμος που αφορά τις μεταθέσεις των Αξκών και Υπξκών ΕΥ.

ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΛΑΦΡΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

Η Ελαφρά Υπηρεσία προβλέπεται στο άρθρο 14Α του Νομοθετικού Διατάγματος 1400/1973. Στη διάταξη αυτή ορίζεται ότι: «Ελαφρά  υπηρεσία  είναι  κατάστασις  του  εν  ενεργεία μονίμου αξιωματικού του Στρατού Ξηράς, και των Κοινών Σωμάτων,  όστις  συνεπεία τραύματος,  ουχί  εν  διατεταγμένη υπηρεσία ληφθέντος ή νοσήματος είναι ανίκανος δια πάσαν άλλην υπηρεσίαν, πλήν της τοιαύτης γραφείου». Παρότι ο Νόμος αναφέρεται σε αξιωματικούς, εντούτοις ρητά η δυνατότητα αυτή έχει επεκταθεί και καταλαμβάνει και τους Υπαξιωματικούς. Περαιτέρω, στο άρθρο 15§ 2 Ν. 3257/2004 προβλέπεται ότι «Οι αξιωματικοί, ανθυπασπιστές και μόνιμοι υπαξιωματικοί των Ειδικών Καταστάσεων των Ενόπλων Δυνάμεων, … τοποθετούνται στη φρουρά επιθυμίας τους. Μετάθεση στελέχους ειδικής κατάστασης εκτός της φρουράς της αρχικής επιθυμίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά από αίτησή του μόνο για λόγους που σχετίζονται άμεσα με την κατάσταση της υγείας του και μετά από γνωμάτευση της οικείας υγειονομικής επιτροπής».

Θα έλεγε, λοιπόν, κανείς ότι τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και ότι οι Ελαφράς Υπηρεσίας εμπίπτουν στην κατηγορία στελεχών ειδικής μεταθετικότητας. Ωστόσο, τα πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα απ’ ό,τι φαίνονται. Και αυτό επειδή με τον Ν. 3883/2010 και συγκεκριμένα το άρθρο 5 αυτού φαίνεται να έχει θεσπιστεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μεταθέσεων, το οποίο δεν κατοχυρώνει για κανένα στέλεχος το υποχρεωτικό αμετάθετο και επομένως καταργεί τις προγενέστερες ρυθμίσεις. Φυσικά, εκείνο που συνήθως συμβαίνει είναι ότι το Συμβούλιο Μεταθέσεων κάνει κατάχρηση της εξουσίας του, προχωρά στην κατά βούληση τοποθέτηση των στελεχών ΕΥ σε Μονάδες μακριά από τον τόπο συμφερόντων τους και συνήθως επικαλείται την έλλειψη οργανικών θέσεων στον τόπο προτίμησης του πάσχοντος στελέχους. Πρόκειται για ξεκάθαρη αλλοίωση του γράμματος του νόμου και πρακτική η οποία πρέπει άμεσα να σταματήσει ώστε να γίνουν σεβαστά τα δεδομένα δικαιώματα των συγκεκριμένων Στρκών. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πολλά νομικά επιχειρήματα με βάση τα οποία μπορεί ένας δικηγόρος βάσιμα να ισχυριστεί ότι το αμετάθετο των Ελαφράς Υπηρεσίας εξακολουθεί να ισχύει και με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο. Η άρθρωση του κατάλληλου επιχειρήματος είναι έργο του Δικηγόρου σας και γι’ αυτό καλό είναι να εμπιστευθείτε κάποιον συνάδελφο (ή και το Γραφείο μας) που έχει πολύ καλή γνώση του σχετικού θέματος.

Με τα παραπάνω δεδομένα, λοιπόν, οι αποφάσεις των Δικαστηρίων είναι μοιρασμένες, με αποτέλεσμα να υπάρχει μία αβεβαιότητα αναφορικά με το αν είναι υποχρεωτικό το στέλεχος ΕΥ να υπηρετεί στον τόπο προτίμησής του ή όχι.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να έχετε υπόψη σας τα παρακάτω, τα οποία ισχύον άλλωστε σε κάθε μετάθεση και όχι μόνο εφόσον είστε στέλεχος ΕΥ.

Όταν σας κοινοποιηθεί η δγη μετάθεσης απευθυνθείτε άμεσα σε κάποιον νομικό που είναι εξειδικευμένος σε ζητήματα μεταθέσεων στρατιωτικών. Ακόμα κι αν δεν προχωρήσετε σε κάποια προσφυγή ή δικαστική ενέργεια θα σας φανεί πολύ χρήσιμο να μάθετε συγκεκριμένα τι ισχύει στην περίπτωσή σας. Έτσι, θα λάβετε μία ενημερωμένη απόφαση για το τι είναι σκόπιμο να κάνετε και δεν θα προχωρήσετε «στην τύχη» ή χωρίς καν να γνωρίζετε ποια είναι τα δικαιώματά σας και ποια είναι η πιθανότητα να δικαιωθείτε. Η προθεσμία για άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της μετάθεσης είναι πενθήμερη. Επομένως οι κινήσεις πρέπει να είναι αστραπιαίες. Αν η προσφυγή δεν απαντηθεί εντός της προθεσμίας που έχει ο ΥΕΘΑ ή απαντηθεί αρνητικά (αβάσιμη), τότε είναι η ώρα να αποφασίσετε αν θα προχωρήσετε δικαστικά, καταθέτοντας αίτηση αναστολής («ασφαλιστικά μέτρα») και αίτηση ακύρωσης κατά της μετάθεσής σας. Τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση που δεν σας μεταθέτουν στον Τόπο Προτίμησής σας, όταν δηλαδή π.χ. υπηρετείτε στον Έβρο, έχετε ενταχθεί στην Ελαφρά Υπηρεσία, δηλώνετε τόπο προτίμησης π.χ. Φρουρά Κιλκίς και παρόλα αυτά δεν βλέπετε το όνομά σας στο σεντόνι των μεταθέσεων/τοποθετήσεων. Αρμόδιο Δικαστήριο είναι το Διοικητικό Εφετείο της Φρουράς στην οποία υπηρετείτε αλλά και (πάντα) το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών. Αν π.χ. υπηρετείτε στον Έβρο, αρμόδιο είναι τόσο το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής (δεν υπάρχει Διοικητικό Εφετείο στην Αλεξανδρούπολη) όσο και το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (επειδή στην Αθήνα εδρεύει ο ΥΕΘΑ). Πλέον, κάθε δικηγόρος μπορεί να παρίσταται σε όλα τα Δικαστήρια της Επικράτειας, ανεξάρτητα από τον τόπο στον οποίο εδρεύει, επομένως η επιλογή του Δικηγόρου σας δεν εξαρτάται από τον τόπο στον οποίο υπηρετείτε. Αν εν τέλει, σε συνεννόηση με τον δικηγόρο σας, αποφασίσετε να προχωρήσετε δικαστικά, φροντίστε να το κάνετε πριν πάρετε στα χέρια σας ΦΠ.

Σαν κατακλείδα και γενικά προτείνω να θυμάστε ότι η απόφαση να μην κυνηγήσετε το δικαίωμά σας είναι απολύτως σεβαστή, αλλά προϋποθέτει γνώση των παραμέτρων και των στοιχείων (νομικών, στρατιωτικών και ουσιαστικών) που συντρέχουν στην περίπτωσή σας. Σε αντίθετη περίπτωση δεν μιλάμε για εγνωσμένη απόφαση αλλά για αδράνεια.

Παναγιώτης Χατζηγεωργίου, Δικηγόρος Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο Στρατιωτικό Δίκαιο

The post Μεταθέσεις στρατιωτικών ελαφράς υπηρεσίας-Η νομική πραγματικότητα appeared first on Militaire.gr.