ΟΠΕΚΕΠΕ – τέλος. Μεταφορά αρμοδιοτήτων στην ΑΑΔΕ

Μια σημαντική θεσμική αλλαγή στην καρδιά του αγροτικού τομέα δρομολογεί η κυβέρνηση, καθώς αποφασίστηκε η κατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η ενσωμάτωση των λειτουργιών του στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Η απόφαση ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 28/5. Το προσωπικό του Οργανισμού θα μεταφερθεί επίσης στη νέα δομή, με στόχο, όπως αναφέρεται, την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Η

διαδικασία ενσωμάτωσης ξεκινά άμεσα και προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2026. Οι σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις αναμένεται να κατατεθούν έως τον Ιούλιο.

Δηλώσεις Τσιάρα

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, σχετικά με την απόφαση αυτή, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις και τη σημερινή συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίστηκε η μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ, στην ΑΑΔΕ. Η συγκεκριμένη μεταφορά υπαγορεύεται ως αναγκαία μετά από μια σειρά λόγων που οδήγησαν αφενός μεν στη σημερινή αρνητική εικόνα του ΟΠΕΚΕΠΕ κυρίως όμως δήλωναν την αδυναμία να προσαρμοστεί και να αντιμετωπίσει ζητήματα τα οποία έρχονται από το παρελθόν και τα οποία είχαν μεγιστοποιηθεί, ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Η λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ εντός της ΑΑΔΕ θα διασφαλίσει, αφενός μεν υψηλό επίπεδο ελέγχου -μιας και η εμπειρία της ΑΑΔΕ, ειδικά σε αυτό το κομμάτι, είναι αποδεδειγμένη εδώ και πολλά χρόνια. Ταυτόχρονα, όμως, θα δημιουργήσει τη δυνατότητα της διανομής των ευρωπαϊκών πόρων με πλήρη και απόλυτη διαφάνεια και δικαιοσύνη.

Είναι γεγονός ότι σύσσωμο το προσωπικό του ΟΠΕΚΕΠΕ θα μεταφερθεί στην ΑΑΔΕ, εκτελώντας πλέον το έργο το οποίο έκανε μέσα στον ΟΠΕΚΕΠΕ, κάτω από τη σκέπη της ΑΑΔΕ, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στο ότι όλοι οι διασταυρωτικοί έλεγχοι και η διασύνδεση όλων των πληροφοριακών συστημάτων, να είναι πιο εύκολοι και να διασφαλίζεται ο κατά δυνατόν μεγαλύτερος και καλύτερος έλεγχος.

Είναι -νομίζω- ένα βήμα το οποίο δείχνει ότι η μεγάλη προσπάθεια που ξεκινήσαμε για το μετασχηματισμό του ΟΠΕΚΕΠΕ -εδώ και αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση- είναι κάτι που εμπίπτει όχι απλά μόνο στις προσδοκίες του αγροτοκτηνοτροφικού κόσμου, μιας και όλοι θέλουμε να διασφαλιστεί ομαλά η ροή των ευρωπαϊκών πόρων, αλλά και όλης της ελληνικής κοινωνίας».

Σκάνδαλα και σκιές

Η συγκεκριμένη εξέλιξη ήρθε ως αποτέλεσμα των σοβαρών καταγγελιών που ταλανίζουν τον ΟΠΕΚΕΠΕ τα τελευταία χρόνια και ήρθαν στην επικαιρότητα με την επεισοδιακή έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας Σύμφωνα με στοιχεία, από το 2017 και έπειτα, καταγράφηκαν μαζικές ψευδείς δηλώσεις για βοσκοτόπια, σε πολλές περιπτώσεις δημόσιες εκτάσεις, από άτομα που εμφανίζονταν ως γεωργοί ή κτηνοτρόφοι, αποσπώντας ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.

Η λεγόμενη «τεχνική λύση» επέτρεπε σε αιτούντες να δηλώνουν βοσκοτόπους πολύ μακριά από τις εκμεταλλεύσεις τους. Πολλά τέτοια περιστατικά εντοπίζονται στην Κρήτη, η οποία το 2020 εισέπραξε περίπου τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών αγροτικών ενισχύσεων της χώρας. Η ευρωπαϊκή εισαγγελία έχει ήδη ασκήσει ποινικές διώξεις σε τουλάχιστον 100 άτομα.

Πολιτική θύελλα και αντιδράσεις

Η υπόθεση έχει προκαλέσει έντονη πολιτική αντιπαράθεση. Το ΠΑΣΟΚ μιλά για «σκάνδαλο διαφθοράς πρώτου μεγέθους», ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για πλήγμα στο κράτος δικαίου και ζητά τη σύγκληση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Από την πλευρά του, το ΚΚΕ θεωρεί πως πρόκειται για «την κορυφή του παγόβουνου», ενώ κατηγορεί τόσο την παρούσα όσο και την προηγούμενη κυβέρνηση για τη διατήρηση του προβληματικού μοντέλου των επιδοτήσεων.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, κατηγορεί την κυβέρνηση για διεθνή διασυρμό της χώρας και προειδοποιεί για τον κίνδυνο απώλειας ενισχύσεων για χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφους. Από τη Βουλή, εκπρόσωποι κομμάτων όπως η Ελληνική Λύση, η Νίκη και η Πλεύση Ελευθερίας επέκριναν έντονα την κυβερνητική διαχείριση της υπόθεσης, κάνοντας λόγο για «λεηλασία» του ΟΠΕΚΕΠΕ και συγκάλυψη ευθυνών.

Κυβερνητική τοποθέτηση

Η κυβέρνηση δηλώνει ότι η υπόθεση είναι πλέον στα χέρια της Δικαιοσύνης, η οποία και θα αποδώσει ευθύνες. Όπως σημειώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, οι εσωτερικοί έλεγχοι και η συνεργασία με ευρωπαϊκούς θεσμούς είχαν ξεκινήσει ήδη από το φθινόπωρο του 2024. Η απόφαση για ενσωμάτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ αποτελεί, σύμφωνα με την κυβερνητική επιχειρηματολογία, μία ριζική παρέμβαση για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του συστήματος αγροτικών ενισχύσεων.

Νέο τοπίο για τις ενισχύσεις

Το νέο σχήμα φιλοδοξεί να θέσει τέλος σε πρακτικές που διαχρονικά υπονόμευσαν την αξιοπιστία του μηχανισμού επιδοτήσεων, προκαλώντας οικονομική ζημιά και κοινωνική δυσπιστία. Το στοίχημα πλέον είναι η ομαλή μετάβαση, η εξασφάλιση των δικαιωμάτων των πραγματικών παραγωγών και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης τόσο στο εσωτερικό όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αν και το θεσμικό πλαίσιο φαίνεται να αλλάζει, το ζήτημα των ευθυνών παραμένει ανοικτό και η πολιτική σύγκρουση εντείνεται, καθώς όλα δείχνουν ότι η υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ θα συνεχίσει να απασχολεί τη δημόσια σφαίρα για καιρό ακόμα.