«Πράσινο» για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης

Την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΕΣΔΕΑ) και της ετήσιας έκθεσης προόδου για την επίτευξη του εθνικού στόχου ενεργειακής απόδοσης έτους 2017, αποφάσισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης. Η απόφαση δημοσιεύθηκε χθες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Το εθνικό σχέδιο δράσης για την ενεργειακή απόδοση, με σκοπό την υλοποίηση των εθνικών στόχων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης για το 2020, στηρίχθηκε στο παράρτημα XIV της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ και αναπτύχθηκε κατόπιν συνεργασίας:

της Διεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότηταςτης Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) καιτης Διεύθυνσης Ενεργειακής Πολιτικής & Σχεδιασμού του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ).

Στο τέταρτο κατά σειρά σχέδιο αποτιμώνται τα ήδη καθορισμένα μέτρα πολιτικής του προηγούμενου, ενώ παρουσιάζονται αναλυτικά και τα μέτρα πολιτικής για την περίοδο 2015 έως και σήμερα. Συμπεριλαμβάνονται, ακόμη, και τα προγραμματισμένα μέτρα πολιτικής για την περίοδο 2017-2020.

Η Ελλάδα συμμετέχει μαζί με τα υπόλοιπα ΚΜ στην κοινή δέσμευση για την επίτευξη του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) μείωσης κατά 20% της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας στην ΕΕ έως το 2020 σε σύγκριση με τις προβλέψεις. Το σημαντικότερο εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η οδηγία της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση (Οδηγία 2012/27/ΕΕ) ΟΕΑ, η οποία τέθηκε σε ισχύ το Δεκέμβριο του 2012.

Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η περιστολή της ενεργειακής ζήτησης και η έμφαση στην βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αποτελούν βασικό στόχο της χώρας στο πλαίσιο εκπλήρωσης των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων της.

Τον Νοέμβριο του 2016 η ΕΕ πρότεινε την περαιτέρω ενίσχυση του σημαντικού αυτού τομέα της ενεργειακής πολιτικής πέραν του 2020 στο να τεθεί δεσμευτικός στόχος 30% για την ενεργειακή απόδοση σε επίπεδο ΕΕ έως το 2030.

Η Ελλάδα από τον Δεκέμβριο του 2014 παρουσίασε την στρατηγική της για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης με σειρά δράσεων και ένα μίγμα μέτρων πολιτικής στο 3ο Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Ενεργειακής Απόδοσης (ΕΣΔΕΑ). Τα μέτρα πολιτικής για την ενεργειακή απόδοση αποφέρουν μείωση του ενεργειακού κόστους για τους τελικούς καταναλωτές, συμβάλλουν στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, στην ανταγωνιστικότητα, στη βιωσιμότητα της εθνικής οικονομίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας καθώς και στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μαζί με την εξοικονόμηση ενέργειας αποτελούν βασικούς πυλώνες για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας στον δρόμο προς την ανάπτυξη, παρά το δύσκολο σημερινό οικονομικό περιβάλλον.

Στο παρόν ΕΣΔΕΑ πραγματοποιείται η αποτίμηση των ήδη καθορισμένων μέτρων πολιτικής του προηγούμενου, καθώς επίσης παρουσιάζονται αναλυτικά και τα μέτρα πολιτικής για την περίοδο 2015 έως και σήμερα, συμπεριλαμβάνονται επίσης και τα προγραμματισμένα μέτρα πολιτικής για την περίοδο 2017-2020. Το σύνολο των μέτρων που παρουσιάζονται στο παρόν 4ο ΕΣΔΕΑ είναι σε μορφή πινάκων και αποτιμώνται ποιοτικά. Η παρουσίαση και η διάρθρωση του περιεχομένου του παρόντος βασίζεται κυρίως στο μορφότυπο που παρέχεται από την ΕΕ για την υποβολή του ΕΣΔΕΑ.

Συγχρόνως με τον εθνικό ενδεικτικό στόχο ενεργειακής απόδοσης για το έτος 2020, που καθορίστηκε στο 3ο ΕΣΔΕΑ και αφορά την επίτευξη τελικής κατανάλωσης ενέργειας 18,4 Μtoe το 2020, στο ίδιο κεφάλαιο περιέχετε η εκτίμηση της πιθανής συνολικής κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας στη Ελλάδα το 2020 και των ειδικών ενεργειακών στόχων (Πίνακας 1).

Επιπρόσθετα, εκτιμάται η εξοικονόμηση για την περίοδο 2007-2015, ο στόχος εξοικονόμησης ενέργειας για το 2016 σύμφωνα με το 1ο ΕΣΔΕΑ, έχει ήδη επιτευχθεί και μάλιστα η επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας το 2015 είναι διπλάσια του στόχου του 2016.

Στο επόμενο κεφάλαιο V περιγράφονται τα εναλλακτικά μέτρα που θεσπίζονται σύμφωνα με το Άρθρο 7 της ΟΕΑ και παράλληλα περιγράφεται η θέσπιση και εφαρμογή του καθεστώτος επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης από την 1η Ιανουαρίου 2017 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, μέσω του οποίου εξασφαλίζεται ότι οι διανομείς ενέργειας ή/και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας που ορίζονται ως υπόχρεα μέρη και λειτουργούν στην Ελληνική Επικράτεια, θα επιτύχουν συγκεκριμένο σωρευτικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση. Επιπρόσθετα στις επόμενες ενότητες που ακολουθούν παρέχονται συμπληρωματικές πληροφορίες, που αφορούν οριζόντια μέτρα, για την εκπλήρωση συγκεκριμένων υποχρεώσεων που εκρέουν από την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση, την υποχρέωση ενεργειακού ελέγχου, τα μέτρα μέτρησης και τιμολόγησης, την εφαρμογή προγραμμάτων και δράσεων προς τους καταναλωτές, την υποχρέωση εφαρμογής συστημάτων αναγνώρισης προσόντων και πιστοποίησης, το καθεστώς λειτουργίας και ανάπτυξης των ενεργειακών υπηρεσιών, τέλος περιγράφονται λοιπά οριζόντια μέτρα ενεργειακής απόδοσης, τα οποία δεν εμπίπτουν στο Άρθρο 7 και είτε έχουν ήδη ληφθεί ή πρόκειται να εγκριθούν για την εφαρμογή του Άρθρου 19 και 20 της ΟΕΑ.

Συνεχίζοντας στην επόμενη ενότητα αναπτύσσονται τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης που αφορούν τα κτήρια. Γίνεται αναφορά στην ολοκλήρωση θεσμικών θεμάτων που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα καθώς επίσης και στην μακροπρόθεσμη στρατηγική για την κινητοποίηση επενδύσεων στην ανακαίνιση του εθνικού κτηριακού αποθέματος.

Στην ενότητα 3 περιγράφονται τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης στα κτήρια δημοσίων φορέων που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, τόσο της κεντρικής δημόσιας διοίκησης όσο και όλων των άλλων δημοσίων φορέων, ενώ αναφορικά με την εφαρμογή του Άρθρου 8 του Ν. 4342/2015 (ΦΕΚ Α’, 143, 09-11-2015) δίνεται η περιγραφή των διαδικασιών προμηθειών προϊόντων, υπηρεσιών και κτηρίων υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Στην επόμενη ενότητα περιγράφεται η πρόοδος στην εφαρμογή μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στην βιομηχανία. Η συνολική πρόοδος σε βασικά μέτρα πολιτικής που αντιμετωπίζουν το θέμα της ενεργειακής απόδοσης στον τομέα των μεταφορών περιγράφονται στην ενότητα 5. Επιπρόσθετα η πρόοδος σε σχέση με τις συνολικές εκτιμήσεις των δυνατοτήτων για χρήση εξαιρετικά αποδοτικών μονάδες συμπαραγωγής και αποτελεσματική τηλεθέρμανση και τηλεψύξη περιλαμβάνεται στην ενότητα 6.

Τέλος, στην ενότητα 7 παρέχεται μια γενική εικόνα της τρέχουσας κατάστασης της μετατροπής, μεταφοράς και διανομής ενέργειας και καταγράφονται οι αρμοδιότητες των φορέων που εποπτεύουν και διαχειρίζονται την ενέργεια στη Ελλάδα.