Ο Επίτροπος Χόγκαν μιλά στη Greenagenda για το μέλλον της ΚΑΠ και τα ελληνικά προϊόντα

Συνέντευξη στον Νίκο Αβουκάτο

Τα σημεία που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο στη θωράκιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) έναντι των μελλοντικών εξελίξεων, που δεν είναι άλλα από τους απλούστερους κανόνες και μια πιο ευέλικτη και αειφορική προσέγγιση, επεξηγεί σε συνέντευξή του στη Greenagenda.gr ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, Φιλ Χόγκαν.

Ο κ. Χόγκαν επισημαίνει τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Γεωργία στην ΕΕ, υπογραμμίζοντας τον σημαντικό ρόλο της καινοτομίας και της τεχνολογίας για τον σχεδιασμό της ΚΑΠ.

Θέτει ως προτεραιότητα τα θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, των οικοσυστημάτων και βέβαια του Κλίματος, ενώ αναπτύσσει το σκεπτικό του για τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί εντός του 2018 για την εφαρμογή της ΚΑΠ.

Δεσμεύεται για ακόμα καλύτερη προώθηση των προϊόντων αγροδιατροφής της ΕΕ, και ιδίως αυτών με γεωγραφικές ενδείξεις, σε ολόκληρο τον κόσμο. Τέλος, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και την πόλυπαθη φέτα της, ο Επίτροπος καθιστά σαφές ότι οι Καναδοί παραγωγοί δεν θα είναι σε θέση να εμπορεύονται παρόμοια τοπικά ή ξένα προϊόντα με «μαϊμού» ελληνική στάμπα.

Υπενθυμίζεται ότι πρόθεση της Κομισιόν, όπως αυτή αποτυπώθηκε επισήμως μόλις στα τέλη Νοεμβρίου, αποτελεί η μελλοντική ΚΑΠ να αντικατοπτρίζει τις υψηλότερες φιλοδοξίες όσον αφορά την αποδοτική χρήση των πόρων, τη μέριμνα για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα.

Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει να διατυπώνεται η ενθάρρυνση της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών για τη στήριξη των γεωργών επιτόπου και παροχή μεγαλύτερης διαφάνειας και ασφάλειας της αγοράς, η μεγαλύτερη προσοχή στην προσέλκυση νέων ώστε να ασχοληθούν με τη γεωργία, αλλά και ο καλύτερος συντονισμός των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών σε τομείς όπως η φορολόγηση της γης, ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Προτείνει, ακόμη, αποδοτικότερη ανταπόκριση στις ανησυχίες των πολιτών όσον αφορά την αειφόρο γεωργική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένης της υγείας, της διατροφής, της σπατάλης τροφίμων και της καλής μεταχείρισης των ζώων, ενώ επιδιώκει συνοχή μεταξύ των πολιτικών της σε αντιστοιχία με την παγκόσμια διάσταση της ΚΑΠ, κυρίως στους τομείς του εμπορίου, της μετανάστευσης και της βιώσιμης ανάπτυξης. Εισηγείται, δε, τη δημιουργία μίας πλατφόρμας για τη διαχείριση κινδύνων, η οποία θα αναζητά τους καλύτερους τρόπους να βοηθήσει τους αγρότες να αντιμετωπίσουν την κλιματική αβεβαιότητα, την αστάθεια της αγοράς και άλλους κινδύνους.

Η γεωργία και γενικότερα η ύπαιθρος είναι από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Πώς εξασφαλίζεται το μέλλον τους;

Είναι σαφές ότι η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση πόρων, η περιβαλλοντική φροντίδα και η δράση για το κλίμα θα πρέπει να αποτελέσουν την πρώτη μας προτεραιότητα. Η γεωργία της ΕΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για όλα τα παραπάνω ζητήματα, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα λειτουργικά οικοσυστήματα τα οποία είναι ευάλωτα στην αλλαγή του κλίματος. Ωστόσο, η γεωργία της ΕΕ αναμένεται επίσης να συμβάλει στη διατήρηση των οικοσυστημάτων μας, στην αντιμετώπιση των βασικών αιτιών της κλιματικής αλλαγής και στην προστασία της βιοποικιλότητας προς όφελος του πλανήτη, στο σύνολό του. Έτσι, εξασφαλίζοντας το μέλλον της διατροφής και της γεωργίας, επιτυγχάνουμε πιο φιλόδοξα αποτελέσματα σε αυτούς τους ζωτικής σημασίας τομείς. Βλέπουμε επίσης ότι η γνώση, η καινοτομία και η τεχνολογία μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των αποτελεσμάτων και η πιο δυναμική επένδυση στην τεχνολογική πρόοδο στη γεωργία είναι πολύ πιθανό επίσης να αποτελέσει μέρος της μελλοντικής Κοινοτικής Αγροτικής Πολιτικής.

Πώς σκοπεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εφαρμόσει τη στρατηγική της για το 2018 και πού θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση;

Η απλούστευση και η αποτελεσματικότερη εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι η κινητήρια δύναμη για το τι θέλουμε να επιτύχουμε με τις προτάσεις μας στην πορεία του έτους. Χρειάζεται λοιπόν να είναι πιο απλή, όχι μόνο για να μειωθεί το βάρος των αγροτών και των εθνικών αρχών, αλλά και για να διασφαλίσουμε ότι η ΚΑΠ παρέχει την καλύτερη σχέση κόστους-ωφέλειας («value for money») και παραμένει επικεντρωμένη αποφασιστικά στα αποτελέσματα. Η πρότασή μας είναι να συνεχίσουμε να θέτουμε τους κυρίαρχους στόχους της ΚΑΠ αυτά που θέλουμε να επιτύχουμε για τους αγρότες, για τις αγροτικές κοινότητες, για το περιβάλλον, για την αλλαγή του κλίματος, για την κοινωνία ως σύνολο κ.λπ.- σε Ενωσιακό επίπεδο, και να συμφωνήσουμε σε ένα ευρύ φάσμα μέτρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποτελεσματική επίτευξη αυτών των στόχων. Αλλά πιστεύουμε ότι δίνοντας στα κράτη - μέλη την ελευθερία και την ευελιξία να επιλέξουν από μόνα τους, ποια από τα μέτρα είναι τα πιο σημαντικά για αυτά στο εθνικό τους πλαίσιο, προκειμένου να επιτύχουν τους κοινούς στόχους, είναι ένας πολύ πιο αποδοτικός τρόπος εργασίας. Η μετάβαση της προσέγγισης του «ένα μέγεθος ταιριάζει σε όλα» σε κάτι πιο προσαρμοσμένο θα μειώσει σημαντικά τη γραφειοκρατία για τους γεωργούς. Αντ 'αυτού, κάθε κράτος - μέλος θα καταρτίσει το δικό του στρατηγικό σχέδιο για την ΚΑΠ με βάση τις δικές του ανάγκες. To σχέδιο αυτό θα εγκριθεί σε επίπεδο ΕΕ και στη συνέχεια θα παρακολουθείται και θα αξιολογείται για να διασφαλιστεί ότι πράττει αυτό που απαιτείται.

Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι η ΚΑΠ παραμένει μια ευρωπαϊκή πολιτική - δεν απομακρύνουμε το «κοινό» τμήμα της ή την επανεθνικοποίησή της. Ο προϋπολογισμός θα παραμείνει ευρωπαϊκός, η Επιτροπή θα συνεχίσει να εποπτεύει τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ που καταρτίζονται σε εθνικό επίπεδο και θα εξακολουθεί να διασφαλίζει ότι επιτρέπουν σε κάθε χώρα να επιτύχει τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αλλά αυτή η πιο ευέλικτη προσέγγιση μας επιτρέπει να εφαρμόσουμε τις ευρωπαϊκές στρατηγικές σε εθνικό επίπεδο με τρόπο που τις καθιστά πιο αποτελεσματικές. Δεν σκοπεύουμε να κάνουμε καμία σημαντική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο έχει διαμορφωθεί η Κοινή Αγροτική Πολιτική. Οι δύο βασικοί πυλώνες της θα παραμείνουν και στο μέλλον: η στήριξη των αγροτών και η ενθάρρυνση της αειφόρου αγροτικής ανάπτυξης θα συνεχίσουν να αποτελούν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας. Πρόκειται για την πιο δίκαιη, πιο ευέλικτη και αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων που διαθέτουμε, για να διασφαλίσουμε το value for money και τα εγγυημένα αποτελέσματα.

Οι προσπάθειές σας για την προστασία των προϊόντων γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΓΕ) είναι συνεχείς. Ειδικά σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, υπάρχει κάτι που πρέπει να γνωρίζουν οι Έλληνες παραγωγοί;

Η Ελλάδα έχει μακρά και πλούσια παράδοση στην προστασία της μεγάλης ποικιλίας μοναδικών προϊόντων της. Διαθέτει 105 διαφορετικές γεωγραφικές ενδείξεις καταχωρημένες σε επίπεδο ΕΕ, κατέχοντας τον 5ο μεγαλύτερο αριθμό μεταξύ των 28 κρατών - μελών. Επίσης, προστατεύονται άλλα 270 ονόματα κρασιών και αλκοολούχων ποτών.

Δεσμευόμαστε να προωθήσουμε τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα της ΕΕ, και ιδίως τις γεωγραφικές ενδείξεις, σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που εξηγούν γιατί τόσες πολλές από αυτές είναι έναν κεντρικό κομμάτι για οποιαδήποτε εμπορική συναλλαγή μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών, συμπεριλαμβάνοντας τις πρόσφατες συμφωνίες με τον Καναδά και την Ιαπωνία.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τους όρους της εμπορικής συμφωνίας CETA, οι Καναδοί παραγωγοί δεν θα είναι σε θέση να πωλήσουν τοπικά ή ξένα προϊόντα με ευρωπαϊκά γεωγραφικά στοιχεία, εάν αυτά δεν είναι τα πραγματικά. Έτσι, για παράδειγμα, δεν θα είναι σε θέση να διαθέσουν στην αγορά τυρί ως φέτα εκτός εάν όντως προέρχεται από την Ελλάδα. Από τα 143 ευρωπαϊκά προϊόντα διατροφής που θα προστατευθούν από τη CETA, 16 προέρχονται από την Ελλάδα και ζητήθηκαν από την Ελλάδα είτε επειδή η Ελλάδα τα εξάγει ήδη στον Καναδά είτε λόγω των μελλοντικών εξαγωγικών τους δυνατοτήτων. Σε αυτά τα προϊόντα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η φέτα, το μανούρι και το κασέρι, το λάδι Καλαμάτας, η Ελιά Καλαμών και η Μαστίχα Χίου.