Τρόφιμα: Διχάζει το θέμα του ΦΠΑ-Τι λένε κυβέρνηση και βιομηχανία

Οι εξελίξεις στο ζήτημα των ανατιμήσεων και του πληθωρισμού, αλλά και το θέμα του κατά πόσον μια μείωση στους συντελεστές ΦΠΑ θα φέρει μείωση στις τιμές, βρέθηκε στο επίκεντρο συζήτησης που έγινε μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και της βιομηχανίας, στο πλαίσιο της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και Ποτών που πραγματοποιήθηκε, με κεντρικό θέμα «Κλιματική Αλλαγή, Επάρκεια, Ανταγωνιστικότητα: Θωρακίζοντας

το μέλλον μας».

Έχει ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης που ανανέωσε ομόφωνα τη θητεία του Προέδρου και του Διοικητικού Συμβουλίου, τα Μέλη του ΣΕΒΤ εξέφρασαν, σύμφωνα με ανακοίνωση, τη δέσμευση του Συνδέσμου για προσφορά στον καταναλωτή προσιτών, επώνυμων και ποιοτικών τροφίμων και ποτών παρά τις οικονομικές προκλήσεις.

Όπως τόνισε ο Πρόεδρος του ΣΕΒΤ κ. Ι. Γιώτης στην τοποθέτησή του, η Βιομηχανία καλείται να διαχειριστεί μια τριπλή κρίση με την ταυτόχρονη αύξηση του κόστους της ενέργειας, του κόστους πρώτων υλών λόγω της κλιματικής αλλαγής και του επιπρόσθετου κόστους που επιφέρουν σε ολόκληρη την αλυσίδα οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις από εθνικές και ευρωπαϊκές νομοθεσίες της πράσινης μετάβασης.

Στο επίκαιρο ζήτημα των ανατιμήσεων ο κ. Ι. Γιώτης ανέλυσε ότι παρά τις προκλήσεις, η επώνυμη βιομηχανία τροφίμων και ποτών όχι μόνο δεν κερδοσκοπεί αλλά κάνει μια τιτάνια προσπάθεια για να διατηρήσει τις τιμές προσιτές. Αναφέρθηκε στη μελέτη του ΙΕΛΚΑ, υπενθυμίζοντας ότι αν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ, τον Ιανουάριο του 2024, το ελληνικό τυπικό καλάθι προϊόντων ήταν 25% φθηνότερο από αντίστοιχα ευρωπαϊκά.

Ο κος Γιώτης αναφέρθηκε σε προκαταρτικά στοιχεία ειδικής μελέτης για τον πληθωρισμό στα επώνυμα, τυποποιημένα τρόφιμα που πραγματοποίησε ο ΣΕΒΤ σε συνεργασία με το ΙΟΒΕ όπου αποτυπώνεται με σαφήνεια ότι:

Η βιομηχανία τροφίμων δεν τροφοδοτεί τον πληθωρισμό, καθώς τον Απρίλιο ο πληθωρισμός των επώνυμων, τυποποιημένων τροφίμων – εξαιρουμένου του ελαιόλαδου-ήταν μόλις 0,6%. Οι βιομηχανίες, όχι μόνο δεν κερδοσκόπησαν, αλλά απορρόφησαν μεγάλο μέρος των αυξήσεων, εκτός ελαιόλαδου, για να προστατεύσουν τον καταναλωτή. Εξετάζοντας τους ισολογισμούς 2022 σημαντικού μέρους των μελών του Συνδέσμου και αφαιρώντας έκτακτα κέρδη από εξαγορές και συγχωνεύσεις, διαπιστώνεται ότι τα καθαρά κέρδη του σημαντικού αυτού μέρους των επιχειρήσεων της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών, εμφάνισαν μείωση-7,5%.

«Το 2018 ο πληθωρισμός ήταν μηδενικός και οριακός αρνητικός. Μάλιστα στη συνέχεια η βιομηχανία των επώνυμων καθυστέρησε να βάλει στο κοστολόγιο της τις ανατιμήσεις αυτές» ανέφερε ο κ. Γιώτης τονίζοντας ότι η μέτρηση που κατέθεσε και τοποθετεί τον πληθωρισμό, εκτός ελαιολάδου, στο 0,6% οφείλεται σε μια τιτάνια προσπάθεια που έχουν κάνει οι ελληνικές βιομηχανίες. «Η περιουσία των εταιρειών των τυποποιημένων είναι ο Έλληνας καταναλωτής και κάνουμε τα πάντα για να τον στηρίξουμε» υπογράμμισε.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Ι. Γιώτης δήλωσε σχετικά: «Πρέπει να γίνει σαφές ότι η ακρίβεια δεν είναι εχθρός μόνο για τον πολίτη, είναι και για τη βιομηχανία. Καμία επώνυμη βιομηχανία δεν επιδιώκει ευκαιριακά υψηλές τιμές γιατί στο τέλος της ημέρας αυτό θα μειώσει την κατανάλωση».

Το θέμα του ΦΠΑ

Επανέλαβε επίσης, το σταθερό αίτημα του κλάδου προς την κυβέρνηση, για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και διατύπωσε τη δέσμευση του Συνδέσμου να στηρίξει κάθε προσπάθεια προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το όφελος της μείωσης θα περάσει στον καταναλωτή.

Στο φόντο αυτό, πάντως, η βιομηχανία θέτει θέμα επαναφοράς στην κανονικότητα σε σχέση με τα έκτακτα μέτρα που ισχύουν από το 2021. «Εμείς στηρίξαμε όλα αυτά τα μέτρα, και το καλάθι που αγωνιστήκαμε για να βάλουμε και τα επώνυμα μέσα που είχαμε να διαφημίζονται τα private label έναντι των επωνύμων. Δεν είναι σωστό στο πλαίσιο του ελευθέρου ανταγωνισμού» συμπλήρωσε ο κ. Γιώτης σημειώνοντας ότι:

«Δώσαμε πάνω από 1000 προϊόντα η κάθε μία ξεχωριστά για να κατεβάσουμε τις τιμές 5%. Όποτε μας ζητήθηκε από το υπουργείο ήμασταν εκεί. Έχουμε θέμα που το συζητάμε εδώ και δύο χρόνια, θεωρούμε εδώ που έχουμε φτάσει στο 0,6% θέλουμε μια μείωση του ΦΠΑ για να ανταγωνιστούμε και τις άλλες χώρες. Δεν μπορούμε να λέμε γιατί κάνει εδώ τόσο και αλλού φθηνότερα» τόνισε ο κ. Γιώτης υπεραμυνόμενος της απόφασης κρατών μελών της ΕΕ να μειώσουν το ΦΠΑ στο 0% σε πολλά είδη.

Ο Κ. Χατζηδάκης και το μποϊκοτάζ

«Εκτιμώ τη συνεργασία. Υπάρχει ένα οξύτερο πρόβλημα γιατί δεν υπάρχει η καταναλωτική συνείδηση που υπάρχει σε άλλες χώρες. Δεν έχει σκεφτεί κανείς να κάνει μποϊκοτάζ» ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών απαντώντας στον κ. Γιώτη σημειώνοντας ότι για να λειτουργήσει η αγορά πρέπει να λειτουργούν και οι δύο πυλώνες και της προσφοράς και της ζήτησης.

Πάντως έβαλε φρένο στην όποια συζήτηση για μείωση του ΦΠΑ.«Δεν μπορούμε να μειώσουμε ΦΠΑ καθώς δεν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια, αλλά και για λόγους ισοζυγίου γιατί θα ενθαρρύνουμε την κατανάλωση και θέλουμε να ενθαρρύνουμε τις επενδύσει. Δεν θέλω να βάλω την υπογραφή μου σε αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε αποσταθεροποίηση Δεν θα φτάσει στην κατανάλωση. Θα μειωθεί και θα ξανανέβει» τόνισε ο κ. Χατζηδάκης.

Η περίπτωση του καφέ

Πάντως, χαρακτηριστική περίπτωση για την επίπτωση του ΦΠΑ και εν γένει των φόρων στις τιμές είναι ο καφές. Να σημειωθεί ότι η περίοδος ισχύος του μειωμένου συντελεστή 13% ΦΠΑ στον καφέ εκπνέει στο τέλος του Ιουνίου κι έτσι εφόσον δεν υπάρξει σχετική παράταση αναμένεται αυτόματα να ανέβουν “σκαλί” οι τιμές κατά τουλάχιστον 11%.

Με αυτά τα δεδομένα, στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα οι ανατιμήσεις μπορεί να ξεπεράσουν το 20% κι έτσι αναπόφευκτα θέτουν επί τάπητος το ζήτημα της φορολογίας και δη της παραμονής του καφέ στον μειωμένο συντελεστή ώστε να μην υπάρξει μεγαλύτερη επιβάρυνση για τους καταναλωτές.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση το υφιστάμενο καθεστώς μέχρι τέλος Ιουνίου ο συντελεστής ΦΠΑ στον καφέ είτε σερβίρεται στο κατάστημα είτε λαμβάνεται “σε πακέτο” θα είναι 13%.

Ήδη, πάντως, η Ελληνική Ένωση Καφέ, που αναμένεται να τοποθετηθεί επί του θέματος σε συνέντευξη τύπου την ερχόμενη Πέμπτη, έχει σημάνει το σχετικό “καμπανάκι”. Πριν λίγες εβδομάδες στη συνάντηση που είχε πραγματοποιήσει πριν από λίγο καιρό με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη έθεσε το θέμα της κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ ο οποίος επιβαρύνει ετησίως τον κλάδο με ποσό 140 εκατομμυρίων ευρώ με την προϋπόθεση βεβαίως ότι υπάρχει ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος, αντιπροτείνοντας δε, μέρος των συγκεκριμένων κρατικών εσόδων να διατίθεται για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και του παράνομου εμπορίου στη χώρα μας. Σύμφωνα με την Ένωση, το αίτημα της κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, παραμένει επίκαιρο ιδιαίτερα στις μέρες μας όπου οι τιμές διαπραγμάτευσης του καφέ στα διεθνή χρηματιστήρια έχουν εκτοξευθεί λόγω επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, των αρνητικών γεωπολιτικών εξελίξεων, και των πληθωριστικών τάσεων που διέπουν το παγκόσμιο περιβάλλον γενικότερα επηρεάζοντας δυσμενώς την οικονομία της Χώρας μας με επιπλέον κόστη για το καταναλωτικό κοινό.

Κλιματική αλλαγή και ακρίβεια

Την ώρα που οι διεθνείς τιμές του καφέ επηρεάζονται από την κλιματική κρίση, στη Γ.Σ, του ΣΕΒΤ, ο κ. Ι. Γιώτης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οι οποίες γίνονται πλέον εμφανείς στην καθημερινότητα των καταναλωτών αλλά και της αγοράς. Τα ακραία φαινόμενα διαταράσσουν τις αποδόσεις και την ποιότητα των αγροτικών πρώτων υλών αυξάνοντας ως αποτέλεσμα τις τιμές τους. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ελαιόλαδο, του οποίου η αύξηση έχει ξεπεράσει το 140% συγκριτικά με το 2020.

Η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών έχει διαγνώσει έγκαιρα την ανάγκη για αλλαγή και τη μεταστροφή του αγροτικού παραγωγικού μοντέλου. Βρίσκεται μπροστά από τις εξελίξεις ενισχύοντας τα ήδη υψηλά πρότυπα βιωσιμότητας που ακολουθεί, δρομολογώντας επενδύσεις για τη μείωση του περιβαλλοντικού της αντίκτυπου.

Και κατέληξε τονίζοντας ότι « Στον ΣΕΒΤ οραματιζόμαστε μια Βιομηχανία πιο δυνατή, πιο βιώσιμη και τροφοδότη της ανάπτυξης. Η επώνυμη Ελληνική Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών, που εκπροσωπούμε, είναι το πιο πολύτιμο παραγωγικό κεφάλαιο για την ελληνική οικονομία και δε θα σταματήσουμε να εργαζόμαστε για να της δώσουμε ένα ακόμα καλύτερο μέλλον.»

Στο πλαίσιο της Ανοιχτής Συνεδρίασης του Συνδέσμου πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις πάνελ με τη συμμετοχή των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κ. Χατζηδάκη, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκη, του Πρόεδρου και του Αντιπρόεδρου του ΣΕΒΤ κκ Ι. Γιώτη και Γρ. Αντωνιάδη, του Γενικού Διευθυντή του ΙΟΒΕ κου. Ν. Βέττα, της Διευθύντριας Ερευνών της ΔιαΝέοσις, κας Φ. Μακαντάση και του Γενικού Διευθυντή της Food Drink Europe κ. D. Jacobs.

“Καμπανάκι”

Πάντως, με βάση τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ καθ. Νίκο Βέττα και όσα ανέφερε στη Γ.Σ. του ΣΕΒΤ, η πορεία των τιμών δεν πρόκειται να αλλάξει ρότα άμεσα. «Υπάρχει μια βασική αρχή, της προσφοράς και της ζήτησης. Η αγορά των τροφίμων έχει παγκόσμια χαρακτηριστικά. Αν δούμε τις παγκόσμιες τάσεις, θα δούμε ότι δεν είμαστε μόνο εμείς. Έχουμε παγκόσμια αύξηση της ζήτησης και θα τη βλέπουμε ανοδικά όσο αναπτύσσεται και η Αφρική.

Η προσφορά αυξάνεται αλλά όχι με τους ίδιους ρυθμούς, Και φυσικό το κόστος είναι εκεί είτε αφορά την ενέργεια είτε άλλους λόγους.»

Παράλληλα ο κ. Βέττας σημείωσε ότι οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων δεν θα αποκλιμακωθούν. «Πάμε για μακράς διάρκειας πληθωρισμό και στα τρόφιμα δεν θα έχει καμία σχέση με αυτό που συνηθίσαμε στα τελευταία 10-15 χρόνια. Μέχρι να δούμε αρνητικό πληθωρισμό αν ποτέ δούμε τα επίπεδα θα παραμένουν εκεί» ανέφερε και συμπλήρωσε ότι υπάρχει ακρίβεια και σε άλλους τομείς όπως η στέγη, οι μετακινήσεις, η υγείας, και τα καύσιμα.

«Για να μπορέσει να έχει ποιότητα προϊόντων και σε καλύτερες τιμές ο τρόπος είναι να αναπτύσσεται η προσφορά. Με επενδύσεις έτσι ώστε να σταθμιστεί το κόστος προς τα κάτω και μέσω του ανταγωνισμού να δούμε κλιμάκωση τιμών», τόνισε ο κ. Βέττας.

Γιώργος Αλεξάκης

#ΣΕΒΤ #Κωστής_Χατζηδάκης #καφές #ΒΕΤΤΑΣ #Γιώτης