Πληθωριστική «σκιά» πάνω από το ΑΕΠ- Θετικά και αρνητικά σημεία

Μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά τα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ τόσο για το β’ τρίμηνο του έτους όσο και σε επίπεδο εξαμήνου, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία που δημιουργούν προβληματισμό.

Τέτοια είναι η πορεία του πληθωρισμού, που “ναρκοθετεί” την όλη πορεία της οικονομίας “κουρεύοντας” ουσιαστικά την όποια μεγέθυνση, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου που το πρώτο εξάμηνο, αυξήθηκε 65,4% συγκριτικά με το αντίστοιχο του 2021, παρά την καλή πορεία των εξαγωγών. Να σημειωθεί επίσης ότι “πυλώνες” ανάπτυξης είναι παραδοσιακές

“ρότες” της Ελληνικής οικονομίας (κατασκευές, real estate, τουρισμός και κατανάλωση) και όχι η καινοτομία ή η ψηφιακή μετάβαση κλπ. Είναι ενδεικτικό ότι η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 8,1% (η κατανάλωση των νοικοκυριών αυξήθηκε 11% και εκείνη της Γενικής Κυβέρνησης 0,8%).

Πιο συγκεκριμένα, το διάστημα Απριλίου- Ιουνίου το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 7,7% και την περίοδο Ιανουαρίου- Μαρτίου κατά 8% από 7% που ήταν η αρχική εκτίμηση, οδηγώντας την ελληνική οικονομία σε αναπτυξιακή πορεία με ρυθμό 7,8% το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σε επίπεδο τριμήνου είναι η 5η καλύτερη επίδοση στην ευρωζώνη, μετά την Ιρλανδία, την Μάλτα, την Σλοβενία και την Κροατία. Επίσης.

Μάλιστα, ανάπτυξη πάνω από 5% προβλέπουν φέτος για την ελληνική οικονομία αναλυτές οίκων αξιολόγησης και οικονομολόγοι, με κινητήρια δύναμη τον τουρισμό. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το δεύτερο τρίμηνο καταγράφηκε ανάπτυξη 7,7% σε ετήσια βάση.

Την ίδια ώρα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2022 ανήλθε σε 20.666,8 εκατ. ευρώ (22.124,6 εκατ. δολάρια) έναντι 12.498,0 εκατ. ευρώ (14.794,5 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2021, παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ, 65,4%. Το αντίστοιχο μέγεθος χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 4.678,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή 45,6% και το αντίστοιχο μέγεθος χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 4.622,1 εκατ. ευρώ, δηλαδή 45,2%. Κι αυτό δείχνει ότι παρά την ανάκαμψη των εξαγωγών σε προϊόντα μεταποίησης, βιομηχανίας και πρωτογενούς παραγωγής ακόμη υπάρχει μεγάλος δρόμος για τη διασφάλιση ανταγωνιστικής θέσης της χώρας στη διεθνή αγορά.

Πληθωριστικό σοκ

Επιπλέον, το πληθωριστικό σοκ δημιουργεί “αρνητικό ισοζύγιο” και βέβαια μπορεί να φρενάρει την αναπτυξιακή πορεία. Με βάση, όσα ανέφερε, χθες στην ΕΡΤ, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Πελαγίδης μπορεί να έχουμε ενθαρρυντικά δεδομένα από το ΑΕΠ αλλά υπάρχουν και ρίσκα.

Όπως είπε, το πληθωριστικό σοκ μπορεί να φρενάρει την ανάπτυξη απότομα αλλά αυτό είναι κάτι που προς το παρόν δεν φαίνεται ότι θα συμβεί ούτε το τρίτο τρίμηνο από τα στοιχεία που υπάρχουν.

Σε ερώτηση για το πόσο καιρό εκτιμά ότι θα πηγαίνουν μαζί υψηλός πληθωρισμός και ανάπτυξη ο κ. Πελαγίδης απάντησε ότι φαίνεται ότι αυτό μπορεί να διαρκέσει μέχρι το τέλος του έτους. «Αυτό που φαίνεται να έχει αλλάξει τον τελευταίο καιρό είναι ότι έχει αυξηθεί η ταχύτητα κυκλοφορίας του χρήματος, δηλαδή τα χρήματα αλλάζουν χέρια πολύ γρήγορα.

Επίσης, οι καταναλωτές αναμένοντας τιμές ψηλές, βλέποντας ότι οι τιμές είναι υψηλές κι έχει εμπεδωθεί ο πληθωρισμός παντού, επισπεύδουν τις δαπάνες τους έτσι ώστε να αγοράσουν τα αγαθά γιατί πιστεύουν ότι αύριο μπορεί να ακριβύνουν περισσότερο. Άρα υψηλές τιμές ζητούν περισσότερο χρήμα. Οι πολίτες ζητούν περισσότερο χρήμα, ο δανεισμός των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αυξάνεται επίσης. Άρα είμαστε αυτή τη στιγμή σε αυτή τη διαδικασία».

Πληθωρισμός Αυγούστου

Στο μεταξύ η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει την Παρασκευή τα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Αύγουστο, που, σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκεται κάτω από το φράγμα του 11% μετά το 12,1% του Ιουνίου και το 11,6% του Ιουλίου. Βέβαια αναλυτές εκτιμούν ότι η υποχώρηση του τιμάριθμου είναι προσωρινή καθώς σε τρόφιμα, στέγαση και ενέργεια οι τιμές έχει ξεφύγει. Μάλιστα είναι ante portas αναθεώρηση στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για μέσο ετήσιο πληθωρισμό 5,6% για το 2022. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί τον Οκτώβριο δεν αποκλείεται σενάριο στο 8%, κάτι που δημιουργεί αρνητικό ισοζύγιο για το αποτύπωμα της ανάπτυξςη στην τσέπη του πολίτη.

Τα θετικά σημεία

Ο κ. Πελαγίδης, στην ΕΡΤ ανέφερε και δύο πράγματα που δεν έχουν ακουστεί, «στο πρώτο τρίμηνο δεν έχουμε καλό τουρισμό κι επίσης δεν έχουμε μειώσεις των καταθέσεων ούτε στις επιχειρήσεις ούτε στα νοικοκυριά κι επιτυγχάνει η οικονομία το 8%».

Στο δεύτερο επίσης, «βλέπουμε τα ίδια πράγματα όσον αφορά τις καταθέσεις – έχουμε δηλαδή από 38 στα 40 και δισ. καταθέσεις για τις επιχειρήσεις από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο και πολύ καλά ποσοστά από τα 134 κάτι δισ. στα 137 και άρα η ιδέα ότι οι πολίτες ξοδεύουν επειδή τους έχουν δοθεί χρήματα δεν προκύπτει από τα στοιχεία σε κάποιο βαθμό».

Σημείωσε ακόμα ότι «ο τουρισμός δεν είναι στο δεύτερο τρίμηνο στα καλύτερά του και είναι χαμηλότερος του ’19» και επομένως «πραγματικά έχουμε ένα φαινόμενο υψηλού πληθωρισμού, υψηλής ανάπτυξης το οποίο διαρκεί».

Πρόσθεσε ότι «έχουμε στην Ευρώπη ανάπτυξη κατά μέσο όρο 4 και στην Ελλάδα 8, αυτό έχει μια σημασία γιατί φαίνεται χώρες σαν την Ελλάδα όπως η Κροατία που έχει πολύ τουρισμό συγκροτούν αυτό που λέμε τον μεσογειακό εξαιρετισμό, δηλαδή η προηγούμενη αδυναμία τους ότι δεν έχουν πολλή βιομηχανία που είναι πολύ ενεργοβόρα τις δημιουργεί αυτή τη στιγμή ένα πλεονέκτημα όσον αφορά το κόστος της ενέργειας που είναι πολύ βασικό και για τις τιμές και την ανταγωνιστικότητά τους».

« Αναμένω (σχετικά με την ανάπτυξη) για το τρίτο τρίμηνο μια ανάλογη επίδοση και στο τέταρτο μια επίδοση που θα επιτρέψει την οικονομία να βρεθεί σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα από το 3% που ήταν η αρχική εκτίμηση του ΥΠΟΙΚ» επισήμανε ο υποδιοικητής της ΤτΕ ενώ ερωτηθείς αν μιλάμε για ποσοστό κοντά στο 5% ο κ. Πελαγίδης απάντησε «βέβαια».

Η βάση σύγκρισης

Με δήλωσή του πάντως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος και συντονιστής οικονομικού κύκλου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τα αποτελέσματα της ΕΛΣΤΑΤ θέτει θέμα “βάσης σύγκρισης” για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.

“Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης για την ανάπτυξη του δευτέρου τριμήνου του έτους.

Είναι βολικό για την κυβέρνηση να ξεχνάει ότι είναι το πρώτο αντίστοιχο τρίμηνο χωρίς περιορισμούς λόγω πανδημίας και άρα έχει νόημα να συγκριθεί με το αντίστοιχο του 2019.

Η ανάπτυξη σε αυτή την τριετία είναι το όχι και τόσο εντυπωσιακό 4.66%. Και ναι μεν υπήρχε πανδημία, αλλά η κυβέρνηση μας έλεγε για το εκρηκτικό ελατήριο της ανάπτυξης που θα ακολουθούσε το τέλος των υγειονομικών μέτρων. Ασθενικό ελατήριο...

Ήδη ακούμε βέβαια τον κύριο Σταϊκούρα να μας λέει «μιλάει ο ΣΥΡΙΖΑ που». Ας προσέξει. Την αντίστοιχη τριετία που ο ΣΥΡΙΖΑ κατέστρεφε τη χώρα η ανάπτυξη μεταξύ των τριμήνων αυτών είναι 5.2%. Κάπως μεγαλύτερη θα έλεγε κανείς, παρά το μνημόνιο, παρά το σύμφωνο σταθερότητας, παρά, παρά…” ανέφερε ο κ. Τσακαλώτος και πρόσθεσε:

“Αλλά το πιο σημαντικό είναι το που κατευθύνθηκε η ανάπτυξη. Αν δουν στη ΝΔ τους δείκτες ανισοτήτων, θα καταλάβουν ότι η ανάπτυξη επί ΣΥΡΙΖΑ μοιράστηκε δίκαια, πήγε στα χαμηλά και τα μεσαία στρώματα. Τώρα, είναι φανερό που πάει. Το νοιώθει ο κόσμος κάθε φορά που ανοίγει έναν λογαριασμό, που πάει σουπερμάρκετ, που βλέπει το μισθό του να τελειώνει στις 20 του μήνα και τα καρτέλ να θησαυρίζουν.

ΥΓ. Ο κ. Σταϊκούρας χαίρεται που φτάσαμε σε επίπεδα 2011. Να μας κάψεις Χρήστο, να μας αλείψεις λάδι.

ΥΓ2. Τους έχουμε ικανούς να μας πουν ότι «φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ που έρχεται για το ότι δεν είναι πιο ισχυρή η ανάπτυξη». Δεν θα 'ναι η πρώτη φορά….” κατέληξε.

Ο Σταϊκούρας

Από την πλευρά του ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με αφορμή τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του 2ου τριμήνου του 2022 τόνισε ότι “η ελληνική οικονομία, μετά την ισχυρή ανάκαμψη του 2021, διατηρεί την αναπτυξιακή δυναμική της, προβάλλοντας σθεναρή αντίσταση στις ισχυρές πιέσεις από την ενεργειακή κρίση και τον υψηλό πληθωρισμό.

Αντίσταση που, όπως αναγνωρίζεται διεθνώς, οφείλεται στην ορθή, υπεύθυνη και αποτελεσματική οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης.

Οι επιδόσεις που καταγράφει η ελληνική οικονομία στο πρώτο εξάμηνο του 2022, σε συνδυασμό με τη θετική – σε επίπεδα ρεκόρ – πορεία που διαγράφουν οι επενδύσεις και οι εξαγωγές το ίδιο διάστημα, αλλά και η πρόσφατη άνοδος που παρουσιάζουν οικονομικοί δείκτες και μεγέθη, όπως είναι η βιομηχανική παραγωγή, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις και η χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, υποδηλώνουν ότι η μεγέθυνση του ΑΕΠ, στο σύνολο του τρέχοντος έτους, θα είναι υψηλότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις.

Και σημαντικά ανώτερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Αποδεικνύεται, συνεπώς, ότι σε μια από τις πλέον δύσκολες και ταραχώδεις περιόδους της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, η ελληνική οικονομία όχι μόνο αντέχει, αλλά ενδυναμώνεται, παρουσιάζοντας μάλιστα ευνοϊκές προοπτικές, δεδομένων βεβαίως των σημαντικών προκλήσεων της εποχής.

Ως Κυβέρνηση έχουμε πλήρη επίγνωση αυτών των προκλήσεων και της αβεβαιότητας που δημιουργούν και συναισθανόμαστε πλήρως τις αγωνίες των συμπολιτών μας.

Γι’ αυτό και προτεραιότητά μας είναι η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσεών της, ώστε να ξεπεράσουμε και αυτή τη δοκιμασία και να συνεχίσουμε στον δρόμο της υψηλής και βιώσιμης ανάπτυξης, της δημιουργίας πολλών και καλά αμειβόμενων νέων θέσεων εργασίας και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής".

Γιώργος Αλεξάκης

ΑΕΠπληθωρισμόςΕΛΛΑΔΑΟΙΚΟΝΟΜΙΑανάπτυξη