Οικονομία: Δύο «καμπανάκια» και ένα «σωσίβιο»

Τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, τα οποία δείχνουν σημαντική επιδείνωση στο έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών που εμφανίζεται πλέον σημαντικά αυξημένο στο πρώτο τρίμηνο σε σχέση με πέρυσι, αλλά και η πορεία του τζίρου των επιχειρήσεων για επίσης το πρώτο τρίμηνο που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ δεν πρέπει να περάσουν απαρατήρητα.

Μπορεί μια “κόπωση” των υγιών παραγωγικών δυνάμεων να μην μπορεί να συναχθεί ως συμπέρασμα,

ωστόσο, ο συνδυασμός της εικόνας αυτής, με την κατάσταση στην ΕΕ, όπου και η κύρια αναφορά μας ως οικονομία και όπου η εικόνα δεν είναι η καλύτερη, τον πληθωρισμό, το μεγάλο κόστος χρήματος επιτοκίων βάζουν στο “χάρτη” αστερίσκους. Άλλωστε τα αχνά σημάδια πιστωτικής επέκτασης αλλά και το “φρένο” στην κατανάλωση καθώς όλοι και όλες εμφανίζονται συγκρατημένοι ως προς την κατανάλωση αλλά και επενδυτικά σχέδια, θέτουν σε δύσκολη “ρότα” την επίτευξη ανάπτυξης στο 2,3% που είναι ο στόχος για φέτος.

Έτσι, οι επενδύσεις και η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης φαντάζει ως βασικός μοχλός για την πορεία της οικονομίας, που προς ώρας πορεύεται κύρια με “καύσιμο” την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και ακινήτων, την κατασκευή data center ή τις ΑΠΕ (που όμως δε δίνουν πολλές και ποιοτικές θέσεις εργασίας), τις τοποθετήσεις σε ομόλογα και έντοκα,, αλλά τον τουρισμό κι όχι τόσο τη δυναμική ανάδειξη καινοτόμων παραγωγικών μονάδων. Άρα το παραγωγικό μας μοντέλο έχει ακόμη δρόμο για να αλλάξει.

Να σημειωθεί ότι με βάση την ΤτΕ, το α΄ τρίμηνο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καταγράφηκαν ροές ύψους 443,3 εκατ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, καταγράφηκαν ροές ύψους 1,2δισεκ. ευρώ.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 2,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά στο μεγαλύτερο βαθμό την άνοδο κατά 3,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 2,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό και, σε μικρότερο βαθμό, στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 968,0 εκατ. ευρώ). Η μείωσητων υποχρεώσεών τους συνδέεται κυρίως με τη μείωσηκατά 1,9 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τουςπρος μη κατοίκους και, σε μικρότερο βαθμό, με τη μείωση κατά 874,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και με τη στατιστική προσαρμογή σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 968,0 εκατ. ευρώ).

Σκαρφάλωσε στα 2,7 δισ. τον Μάρτιο το έλλειμμα

Πιο συγκεκριμένα, κατά 296,8 εκατ. ευρώ αυξήθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον φετινό Μάρτιο (συγκριτικά με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα), σκαρφαλώνοντας στα 2,7 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών κατέγραψε οριακή αύξηση, καθώς η μείωση των εξαγωγών αντισταθμίστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη μείωση των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 11,4% (‑14,9% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 7,4% (-5,3% σε σταθερές τιμές).

Συγκεκριμένα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 16,4% (‑18,8% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 2,0% (-1,2% σε σταθερές τιμές).

Το α΄ τρίμηνο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 255,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με το α΄ τρίμηνο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 4,2 δισεκ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε, καθώς η μείωση των εξαγωγών υπερέβη αυτή των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 10,7% (11,4% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 1,9% (αύξηση 1,5% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 9,0%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αύξηση κατά 3,0% (11,0% και 3,9% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).

Χαρακτηριστική, πάντως, είναι η αναφορά που έκανε, η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη σχολιάζοντας τα στοιχεία των εξαγωγών πριν λίγες μέρες. “Η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος αρχίζει και επηρεάζει τις ελληνικές εξαγωγές. Τα υψηλά επιτόκια, οι πληθωριστικές πιέσεις αλλά και τα πολεμικά μέτωπα σε Ουκρανία, Ισραήλ και Γάζα, καθώς και οι επιθέσεις των Χούθι λειτουργούν ανασταλτικά στα σχέδια επέκτασης των ελληνικών επιχειρήσεων στη διεθνή αγορά. Επίσης αρνητικές επιπτώσεις καταγράφονται από την ύφεση που φαίνεται να επηρεάζει τις εξαγωγές τόσο προς τους ευρωπαίους εταίρους μας όσο και προς τις Τρίτες Χώρες. Οι Έλληνες εξαγωγείς πάντως προσπαθούν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα αναπροσαρμόζοντας την στρατηγική τους και αναζητώντας νέες ευκαιρίες ανάπτυξης. Ως ΠΣΕ συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να προτείνουμε λύσεις για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν. Θεωρούμε πως οι προοπτικές για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό παραμένουν ευνοϊκές και αισιοδοξούμε πως σύντομα θα επιστρέψει το ανοδικό μομέντουμ” ανέφερε η Πρόεδρος σε δήλωσή της.

Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, το Μάρτιο του 2024 καταγράφονται αυξητικές τάσεις σε 2 μόνο από τους κυριότερους κλάδους. Πιο συγκεκριμένα, ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (4,9%) και Διάφορα Βιομηχανικά (-8,2%).

Σημαντικά, όμως, μειωμένες εμφανίζονται εκείνες των Τροφίμων(-3,9%), των Βιομηχανικών (-20,9%), των Μηχανημάτων (-22,4%), των Χημικών (-22%), των Πρώτων Υλών (-11,6%), των Ποτών & Καπνού (-11%), των Λαδιών (-57%) και των χαμηλών σε αξία εξαγωγών των Εμπιστευτικών Προϊόντων (-29,5%), σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα.

Φρένο στον τζίρο

Αύξηση, στο μεταξύ, πολύ κάτω από τον πληθωρισμό, 1,5% σημείωσε κύκλος εργασιών στο σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας το α’ τρίμηνο εφέτος και ανήλθε σε 100.812.534 χιλ. ευρώ, έναντι των 99.276.276 χιλ. ευρώ το α’ τρίμηνο 2023.

Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Διοικητικές και Υποστηρικτικές Δραστηριότητες (20%), ενώ τη μεγαλύτερη μείωση παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Παροχή Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού (33,5%), λόγω της πτώσης των τιμών.

Σύμφωνα επίσης με την ΕΛΣΤΑΤ, για το σύνολο των επιχειρήσεων της οικονομίας με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Μάρτιο 2024 ανήλθε σε 29.283.443 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 2% σε σχέση με τον Μάρτιο 2023, που είχε ανέλθει 29.883.337 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη μείωση παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Παροχή Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού (25,7%), ενώ τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Κατασκευές (14,7%).

Εκτινάχθηκαν κατά 34% οι τουριστικές εισπράξεις

Όπως προκύπτει, πάντως, από τα στοιχεία της ΤτΕ, ιδιαίτερα ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία από το μέτωπο του τουρισμού, με τις αφίξεις και τα έσοδα να καταγράφουν ισχυρή άνοδο. Κάτι που δίνει ένα σημάδι αισιοδοξίας και καταδεικνύει ότι ακόμη η λοκομοτίβα ανάπτυξης είναι ο τουρισμός, που λειτουργεί ως "σωσίβιο" σε μια κρίσιμη καμπή και πάλι.

Έτσι, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών κατέγραψε μικρή μείωση, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στο ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη βελτίωση του ισοζυγίου μεταφορών και του ταξιδιωτικού ισοζυγίου. Σε σχέση με το Μάρτιο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 31,2% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 34,2%.

Επίσης, στα 436.641.282 ευρώ ανήλθε ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που παρέχουν καταλύματα το α’ τρίμηνο εφέτος, σημειώνοντας αύξηση 13,4% σε σχέση με το α’ τρίμηνο 2023, όπου είχε ανέλθει σε 385.084.572 ευρώ.

Ενώ για τις επιχειρήσεις της εστίασης, ο κύκλος εργασιών το α’ τρίμηνο 2024 ανήλθε σε 1.799.689.378 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 9,4% σε σχέση με το α’ τρίμηνο 2023, όπου είχε ανέλθει σε 1.645.284.897 ευρώ.

Γιώργος Αλεξάκης

#Τράπεζα_της_Ελλάδας #έλλειμμα_ισοζυγίου_τρεχουσών_συναλλαγών #ΕΛΣΤΑΤ #ελληνική_οικονομία #τουριστικές_εισπράξεις #τζίρος