Ημέρα κατά του καρκίνου: Σημειώνονται 32.000 θάνατοι ετησίως στην Ελλάδα

Ο καρκίνος εμφανίζει αυξητικές τάσεις παγκοσμίως, και προβλέπεται ότι έως το 2035 θα αποτελεί τον κύριο λόγο θανάτου, ξεπερνώντας τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Παράλληλα, προβλέπεται αύξηση των θανάτων από καρκίνο κατά περισσότερο από 24% έως τότε.

Το 2020 στην Ευρώπη καταγράφηκαν 4.400.000 νέα κρούσματα καρκίνου και 1.955.000 θάνατοι. Το 2012 παγκοσμίως καταγράφηκαν 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 ήταν 18 εκατομμύρια, ενώ προβλέπεται ότι το 2025

θα φθάσουν τα 19,3 εκατομμύρια.

Επιπλέον, υπολογίζεται ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως.

Τι είναι ο καρκίνος;

Ο καρκίνος είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας ομάδας χρόνιων νόσων, που μπορούν να προσβάλουν οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται είναι κακοήθεις όγκοι και νεοπλάσματα. Καθοριστικό χαρακτηριστικό του καρκίνου είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση και εξάπλωση μη φυσιολογικών κυττάρων, τα οποία είναι επιθετικά (αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται με ρυθμούς πολύ ταχύτερους από τους φυσιολογικούς), διηθητικά (εισβάλλουν στους παρακείμενους ιστούς και τους καταστρέφουν) και/ή μεταστατικά (εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος). Εφόσον η εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων δεν ελεγχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

32.000 θάνατοι τον χρόνο από καρκίνο στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, σχεδόν το ένα τέταρτο των θανάτων οφείλεται στον καρκίνο. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και καταγράφονται 32.000 θάνατοι από τη νόσο. Ακόμα και σήμερα, ο καρκίνος είναι η δεύτερη αιτία θανάτου στην Ελλάδα μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Ωστόσο, αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου για την ηλικιακή ομάδα από 65 μέχρι 74 ετών, όπως αναφέρει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, Ιωάννης Καραϊτιανός, με αφορμή την 4η Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου.

Τα χαμηλά ποσοστά του προληπτικού ελέγχου

Σε μια πρόσφατη ερευνητική ανάλυση της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can, αποκαλύφθηκε ότι μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου προέκυψαν από προληπτικό έλεγχο (check-up), ένα ποσοστό που θεωρείται απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκά πρότυπα, σύμφωνα με τον κ. Καραϊτιανό. Αντίθετα, το 50% των περιστατικών καρκίνου διαγνώστηκαν κατά τη διάρκεια ελέγχου για άλλο υγειονομικό πρόβλημα του ατόμου, με μια καθυστέρηση στη διάγνωση που υπερβαίνει τους 2 μήνες από την αρχική επίσκεψη στον γιατρό.

Δυστυχώς, η έλλειψη Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών έχει αποτρέψει την ακριβή καταγραφή των νέων περιστατικών καρκίνου, των θανάτων και της επιβίωσης των ασθενών στην Ελλάδα. Αυτό έχει δημιουργήσει δυσκολίες στην επίτευξη μιας εθνικής στρατηγικής για την ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου και στην ορθολογική διανομή των διαθέσιμων πόρων για αυτόν, επισημαίνει ο κ. Καραϊτιανός.

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας το 14% των συνολικών διαγνώσεων καρκίνου.

Στην Ελλάδα, το 2020 καταγράφηκαν 8.960 νέα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα, με 7.662 θανάτους.

Ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες είναι ο καρκίνος του μαστού, με 250.000 νέες διαγνώσεις και 90.000 θανάτους ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 1 στις 9 γυναίκες θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Στην Ελλάδα, τα νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού ανέρχονται σε 7.770 ετησίως, με 2.330 θανάτους.

Μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα είναι ο καρκίνος του προστάτη, ο οποίος αποτελεί επίσης τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Το 2020, στην Ελλάδα, καταγράφηκαν 6.217 νέα περιστατικά καρκίνου του προστάτη, με 1.835 θανάτους.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου από καρκίνο και για τα δύο φύλα, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και του προστάτη για τους άνδρες, και τον καρκίνο του πνεύμονα και του μαστού για τις γυναίκες. Το 2020, στην Ελλάδα, διαγνώστηκαν 6.529 νέα περιστατικά καρκίνου παχέος εντέρου, με 3.431 θανάτους.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως στην Ελλάδα, με 5.645 νέα περιστατικά ετησίως και 1.543 θανάτους το 2020.

Επίσης, αυξητικές τάσεις καταγράφονται και σε άλλους τύπους καρκίνου, όπως του παγκρέατος, των χοληφόρων, της μήτρας και των ωοθηκών, του νεφρού και του μελανώματος.

Το 45-50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί

Έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 45-50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί με μέτρα υγιεινής διατροφής και διαβίωσης. Αυτά περιλαμβάνουν την αποφυγή ή τη διακοπή του καπνίσματος και του αλκοόλ, τη μετάβαση σε μια μεσογειακή διατροφή συνδυασμένη με σωματική άσκηση, καθώς και τη διαχείριση της παχυσαρκίας. Επιπλέον, ο εμβολιασμός κατά ιών όπως η ηπατίτιδα Β και HPV είναι επίσης σημαντικός. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη διαθέσει 4 δισεκατομμύρια ευρώ για δράσεις πρόληψης, αντιμετώπισης και διαχείρισης του καρκίνου.

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος στον ασυμπτωματικό πληθυσμό είναι πολύ σημαντικός. Στόχος του είναι να εντοπίσει τα άτομα με ανωμαλίες που υποδηλώνουν μια προ-καρκινική κατάσταση ή μια πιθανή μελλοντική καρκινική κατάσταση, και να τους παραπέμψει αμέσως για τη διάγνωση και τη θεραπεία. Τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά για τους συχνούς τύπους καρκίνου.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κώδικα κατά του Καρκίνου, πολλοί θάνατοι από καρκίνο θα μπορούσαν να αποφευχθούν με την υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ, η ανθυγιεινή διατροφή, καθώς και οι χρόνιες λοιμώξεις από ηπατίτιδα Β (HBV), ηπατίτιδα C (HCV) και ορισμένα είδη του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι κύριοι παράγοντες για την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Προληπτικές Δράσεις

► Διακοπή του καπνίσματος

► Αποφυγή της παχυσαρκίας

► Άσκηση

► Υγιεινή διατροφή

► Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ

► Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο

► Εμβολιασμός κατά των ιών που προκαλούν καρκίνο (καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, καρκίνος του ήπατος).

► Αποφυγή των καρκινογόνων παραγόντων του περιβάλλοντος

Όσο νωρίτερα διαγνωστεί ένας καρκίνος τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες επιβίωσης. Για ορισμένους τύπους καρκίνου υπάρχουν προληπτικές εξετάσεις, οι οποίες είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές και μπορούν να σώσουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Μαστογραφία Τεστ Παπανικολάου (ΠΑΠ)

ΑΝΔΡΕΣ

PSA

ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ

Εξέταση για καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού

Θεραπεία

Οι γνώσεις μας σχετικά με τα αίτια του καρκίνου καθώς και τις παρεμβάσεις για την πρόληψη και τη διαχείριση της νόσου είναι εκτεταμένες. Τα περιστατικά καρκίνου θα μπορούσαν να μειωθούν και να τεθούν υπό έλεγχο με την εφαρμογή τεκμηριωμένων στρατηγικών για την πρόληψη του καρκίνου, την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου και την αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο.

Υπενθυμίζεται πως με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου (04/02/2024), η διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Δημοτικών Ιατρείων του Δήμου Αθηναίων αναδεικνύει τη σημασία της ισότητας στην υγεία, της προσβασιμότητας σε δομές φροντίδας και της έγκαιρης παρέμβασης.

Η εβδομάδα από τις 5 μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2024 είναι αφιερωμένη στην πρόληψη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου. Τα Πολυδύναμα Ιατρεία του Δήμου θα διεξάγουν δωρεάν ελέγχους υγείας, παρέχοντας ταυτόχρονα πληροφορίες και ενημέρωση για το θέμα.

#ΗΜΕΡΑ_ΚΑΤΑ_ΤΟΥ_ΚΑΡΚΙΝΟΥ #θάνατοι #δωρεάν_εξετάσεις #ΕΛΛΑΔΑ #Δήμος_Αθηναίων