Γάζα: Καταρρέει η εκεχειρία-Το Ισραήλ κινητοποιεί εφέδρους-Ο παράγοντας Τραμπ

Ο στρατός του Ισραήλ κάλεσε εφέδρους για να προετοιμαστεί για μια πιθανή επανέναρξη των μαχών στη Γάζα, εάν η Χαμάς δεν τηρήσει την προθεσμία του Σαββάτου (15/2) για την απελευθέρωση περισσότερων ισραηλινών ομήρων και η σχεδόν μηνιαία εκεχειρία καταρρεύσει.

Η ανησυχία ότι η κατάπαυση του πυρός θα καταρρεύσει αυξάνεται καθώς αυξάνεται η οργή στις αραβικές χώρες για το σχέδιο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να καταλάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη Γάζα, να επανεγκαταστήσουν

Ένας αξιωματούχος της Χαμάς δήλωσε ότι η Αίγυπτος και το Κατάρ, που μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες διαμεσολάβησαν για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που τέθηκε σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου, έχουν εντείνει τις προσπάθειες για την άρση του αδιεξόδου και ότι ο επικεφαλής της παλαιστινιακής μαχητικής οργάνωσης στη Γάζα, Χαλίλ αλ-Χάγια, έφτασε στο Κάιρο για να συζητήσει την κατάπαυση του πυρός.

Η Χαμάς συμφώνησε στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός να απελευθερώσει τρεις ακόμη ομήρους το Σάββατο, αλλά δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι αναστέλλει την παράδοση λόγω των παραβιάσεων των όρων από το Ισραήλ, όπως είπε.

Ο Τραμπ απάντησε λέγοντας ότι όλοι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου, αλλιώς θα «αφήσει την κόλαση να ξεσπάσει».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε στη συνέχεια την Τρίτη (11/2) ότι η χώρα του θα ξαναρχίσει τις «έντονες μάχες» αν η Χαμάς δεν τηρήσει την προθεσμία, αλλά δεν είπε πόσοι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν.

Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι έδωσε εντολή στον στρατό να συγκεντρώσει δυνάμεις μέσα και γύρω από τη Γάζα και ο στρατός ανακοίνωσε ότι αναπτύσσει πρόσθετες δυνάμεις στα νότια του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της κινητοποίησης εφέδρων.

Φόβοι για κατάρρευση της εκεχειρίας

Η αντιπαράθεση απειλεί να αναζωπυρώσει μια σύγκρουση που έχει καταστρέψει τη Λωρίδα της Γάζας, έχει εκτοπίσει εσωτερικά τους περισσότερους κατοίκους της, έχει προκαλέσει ελλείψεις σε τρόφιμα και τρεχούμενο νερό και έχει ωθήσει τη Μέση Ανατολή στα πρόθυρα ενός ευρύτερου περιφερειακού πολέμου.

Η ένοπλη πτέρυγα της παλαιστινιακής μαχητικής οργάνωσης Ισλαμική Τζιχάντ, η οποία κρατά επίσης Ισραηλινούς ομήρους, προειδοποίησε ότι η τύχη των ομήρων συνδέεται με τις ενέργειες του Νετανιάχου.

«Ο μόνος τρόπος για να ανακτήσουμε τους ομήρους και για να επιστρέψει η σταθερότητα είναι μέσω μιας συμφωνίας ανταλλαγής (ομήρων-κρατουμένων)», δήλωσε ο εκπρόσωπός της στο Telegram.

Σε μια περαιτέρω ένδειξη της αραβικής οργής για το όραμα του Τραμπ για τη Γάζα, δύο αιγυπτιακές πηγές ασφαλείας δήλωσαν ότι ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι δεν θα πήγαινε στην Ουάσινγκτον για συνομιλίες εάν η ατζέντα περιελάμβανε το σχέδιο του Τραμπ για τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων.

Η ημερομηνία μιας τέτοιας επίσκεψης δεν έχει ανακοινωθεί και η αιγυπτιακή προεδρία και το υπουργείο Εξωτερικών δεν σχολίασαν.

Απελευθέρωση αρκετών ομήρων

Ο πόλεμος στη Γάζα προκλήθηκε από την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον 1.200 άνθρωποι και περισσότεροι από 250 πιάστηκαν όμηροι στη Γάζα, σύμφωνα με ισραηλινούς υπολογισμούς.

Σε απάντηση, το Ισραήλ ξεκίνησε τη στρατιωτική του επίθεση κατά της Χαμάς, η οποία έχει σκοτώσει περισσότερους από 48.000 Παλαιστίνιους στη μικρή, πυκνοκατοικημένη Γάζα, σύμφωνα με αξιωματούχους του υγειονομικού τομέα της Γάζας.

Η Χαμάς απελευθέρωσε 16 ισραηλινούς ομήρους από μια αρχική ομάδα 33 παιδιών, γυναικών και ηλικιωμένων ανδρών που θα ανταλλαγούν με εκατοντάδες παλαιστίνιους κρατούμενους και κρατούμενες στο πρώτο στάδιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Επέστρεψε επίσης πέντε Ταϊλανδούς ομήρους.

Οι διαπραγματευτές ελπίζουν ότι μια δεύτερη φάση των συνομιλιών για την κατάπαυση του πυρός θα εξασφαλίσει συμφωνία για την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων και την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.

Οι Παλαιστίνιοι φοβούνται μια επανάληψη της «Νάκμπα», ή αλλιώς καταστροφής, όταν σχεδόν 800.000 άνθρωποι έφυγαν ή εκδιώχθηκαν από την Παλαιστίνη κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1948 που οδήγησε στη δημιουργία του Ισραήλ. Το Ισραήλ αρνείται τον απολογισμό ότι εκδιώχθηκαν. Ο Τραμπ έχει πει ότι δεν θα έχουν κανένα δικαίωμα επιστροφής σύμφωνα με το σχέδιό του για τη Γάζα.

Τα αραβικά κράτη πιέζουν για λύση δύο κρατών

Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ θέλει η Σαουδική Αραβία, η οποία ασκεί μεγάλη επιρροή σε άλλες αραβικές και μουσουλμανικές χώρες, να εξομαλύνει τους δεσμούς της με το Ισραήλ. Το Ριάντ έχει δηλώσει προηγουμένως ότι δεν θα δημιουργήσει δεσμούς με το Ισραήλ χωρίς τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Υπό την πρώτη του διακυβέρνηση το 2017-21, ο Τραμπ μεσολάβησε για συμφωνίες εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και ορισμένων αραβικών κρατών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν δήλωσε την Τετάρτη στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ότι οι ειρηνευτικές προσπάθειες στην περιοχή θα πρέπει να βασίζονται στη λύση δύο κρατών για την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων WAM.

Το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα ανατρέπει δεκαετίες αμερικανικής πολιτικής για τη Μέση Ανατολή, η οποία ζητούσε ένα παλαιστινιακό κράτος που θα συνυπάρχει ειρηνικά με το Ισραήλ ως λύση σε ένα από τα πιο σύνθετα και ασταθή προβλήματα του κόσμου.

Ο Τραμπ είπε ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σε χώρες όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος. Και οι δύο χώρες απορρίπτουν την πρόταση και η Αίγυπτος θα φιλοξενήσει έκτακτη αραβική σύνοδο κορυφής στις 27 Φεβρουαρίου για να συζητήσει «σοβαρές» εξελίξεις για τους Παλαιστίνιους.