Έξοδος από τη μεταμνημονιακή εποπτεία:Οι συμβολισμοί και τα επόμενα βήματα

Η έξοδος από την ενισχυμένη εποπτεία έχει κυρίως συμβολική σημασία καθώς ολοκληρώνει έναν ακόμη κύκλο, μετά την έξοδο από το μνημόνιο το 2018, στέλνοντας ένα μήνυμα στις αγορές για τη θετική πορεία που έχει καταγράψει η Ελλάδα. Ωστόσο, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς ενώ βέβαια η ύπαρξη ενός θηριώδους χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού, δεν αφήνει περιθώρια για αυταπάτες.

Είναι προφανές ότι η χώρα έχει ακόμη δρόμο για την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας, που είναι και ο βασικός στόχος, καθώς ανοίγει το δρόμο για πρόσβαση σε πιο φθηνό δανεισμό. Όπως είναι εμφανές λοιπόν, η προσπάθεια δε σταματά εδώ, ούτε σε βραχυπρόθεσμη ούτε σε μακροπρόθεσμη βάση.
Άλλωστε η χώρα έχει ένα δυσβάσταχτο χρέος στο 200% του ΑΕΠ αλλά και ένα τεράστιο βάρος από το ιδιωτικό χρέος που αθροίζουν μαζί ένα ποσό σχεδόν 400 δισεκ. ευρώ και βέβαια μπροστά της έχει και φιλόδοξους στόχους για πλεονάσματα ώστε να διατηρηυθεί σε ρότα βιωσιμότητας το χρέος. “Εχουμε ιδιαιτερότητες που πρέπει να μας κάνει προσεκτικούς,.Πετυχαίνουμε στόχο αλλά έχουμε δρόμο” ανέφερε πριν λίγες μέρες σε συνάντηση με δημοσιογράφους στέλεχος του οικονομικού επιτελείου αποτυπώνοντας εύγκωτα την κατάτασταση. Κάτι άλλωστε που γίνεται τόσο στη δήλωση του Eurogroup όσο και σε αναφορές της ηγεσίας του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) όσο και άλλων Ευρωπαίων παραγόντων.

“Η παρατεταμένη αβεβαιότητα που σχετίζεται με την πανδημία καθώς και η παγκόσμια αστάθεια που δημιουργήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπογραμμίζουν την ανάγκη να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση των υφιστάμενων μεσοπρόθεσμων κινδύνων και προκλήσεων που προσδιορίζονται στη 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου χρέους, των μη εξυπηρετούμενων δανείων, των εξωτερικών ανισορροπιών, της ανεργίας και της ενίσχυσης της αναπτυξιακής δυναμικής.

Ως εκ τούτου, χαιρετίζουμε τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσουν τα εκκρεμή στοιχεία” ανέφερε χθες το Eurogroup και προσέθεσε:

“Στην περίπτωση αυτή, η παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής κατάστασης της Ελλάδας θα συνεχιστεί τόσο στο πλαίσιο της καθιερωμένης μεταπρογραμματικής επιτήρησης όσο και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Ο ESM θα συνεχίσει την παρακολούθηση της ικανότητας αποπληρωμής των χρεών της Ελλάδας στο πλαίσιο του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, σύμφωνα με τις υφιστάμενες ρυθμίσεις. Επιπλέον, σημαντικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις θα συνεχίσουν επίσης να παρακολουθούνται στο πλαίσιο της υλοποίησης του σχεδίου Ανάκαμψης της Ελλάδας” σημείωσε η ανακοίνωση της Ευρωομάδας δίνοντας το ακριβές στίγμα της χθεσινής απόφασης.

Οι εκκρεμότητες Να σημειωθεί, επίσης, ότι η δήλωση για την 14η αξιολόγηση και την εκταμίευση της δόσης παραπέμπει στην Κομισιόν για την υλοποίηση των μέτρων που είναι στην ατζέντα της αξιολόγησης θα θα κλείσουν μέχρι το τέλος του έτους.
“Υπάρχει μια δόση από 2018-19 που εκκρεμεί και εάν θέλουμε προχωράμε και παίρνουμε άλλα 748 εκ.” τόνισε το ίδιο στέλεχος σε σχέση με μια σειρά από εκκρεμότητες που έχουν μείνει και αφορούν τον προϋπολογισμό του 2023, τα ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου προς ιδιώτες όπως οι εκκρεμείς συντάξεις, οι ιδιωτικοποιήσεις αλλά και μια σειρά από μεταρρυθμίσεις, Βέβαια σε σχέση με αυτή τη νέα δόση υπάρχει μια “ευχέρεια” να ολοκληρωθεί εντός του έτους ώστε να μπει στον “κουμπαρά” ένα σημαντικό επιπλέον ποσό για τη διαχείριση του χρέους αλλά και την τόνωση της ρευστότητας του κρατικού ταμείου. Αναλυτικά μεταξύ άλλων οι εκκρμεότητες είναι οι εξής:

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023

Εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ.

Φαρμακευτική πολιτική και ολοκλήρωση αποπληρωμής clawback.

Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.

Έναρξη Ανταγωνιστικού Διαλόγου για τον φορέα ακινήτων με τους ενδιαφερόμενους επενδυτές

Κρατικές εγγυήσεις.

Εξάλειψη των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας (Νόμος Κατσέλη).

Δικαιοσύνη. Η βελτιωμένη λειτουργικότητα της ηλεκτρονικής πλατφόρμας θα πρέπει να αναπτυχθεί πλήρως και να τεθεί σε πιλοτική λειτουργία έως τα τέλη Ιουνίου.

Κτηματολόγιο. Το 65% των συνολικών δικαιωμάτων ιδιοκτησίας θα πρέπει να αναρτηθούν και η επικύρωση του 95% των δασικών χαρτών θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Θα εγκριθεί τον Ιούνιο νομοθεσία για τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου για τις κρατικές επιχειρήσεις.

Τα 10.119 ακίνητα που ανήκουν στο υπουργείο Οικονομικών θα εντοπιστούν και θα μεταφερθούν στο Υπερταμείο έως τα τέλη Ιουνίου και τα ακίνητα που ανήκουν σε άλλα υπουργεία θα μεταφερθούν έως τα τέλη Οκτωβρίου. 12 Μεταβίβαση του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου (ΟΑΚΑ) στο Υπερταμείο.

Και τέλος μια σειρά από προώθηση διαδικασιών στις διωτικοποιήσεις π.χ. ΔΕΠΑ Υποδομών, Εγνατία Οδός, Γούρνες, Αττική Οδός, Λιμάνια κτλ

Το χρέος

Πέρα από τις εκκρμεότητες αυτό που ουσιαστικά καθορίζει τα επόμενα βήματα της χώρας είναι το χρέος. Μάλιστα στην ετήσια έκθεσή του για το 2021, που εγκρίθηκε στο Λουξεμβούργο, από τη Σύνοδο του Συμβουλίου Διοικητών του Μηχανισμού, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM). αναφέρει ότι η Ελλάδα παραμένει ευάλωτη συστήνοντας την επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων.

Όμως, μακροπρόθεσμα, αναφέρει ο ESM, παραμένει ευάλωτη λόγω των μακροοικονομικών ανισορροπιών, ιδιαίτερα του πολύ υψηλού δημόσιου χρέους της, καθώς και του επίμονου επενδυτικού κενού, της χαμηλής παραγωγικότητας και των υψηλών NPEs.

H εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και η δημοσιονομική σύνεση είναι σημαντικές για την εμπιστοσύνη των αγορών και για να διασφαλίσει η Ελλάδα ότι το χρέος της θα παραμένει βιώσιμο μακροπρόθεσμα επισήμανε επίσης ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ.

Δεδομένης της αβεβαιότητας με την οποία είμαστε αντιμέτωποι, η συντήρηση αυτής της ισχυρής θέσης, με συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και διατήρηση ενός συνετού δημοσιονομικού μονοπατιού, είναι οι βασικοί στόχοι για τη συνέχεια, υπογράμμισε ο επικεφαλής του ESM.

“H εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και η δημοσιονομική σύνεση είναι σημαντικές για την εμπιστοσύνη των αγορών και για να διασφαλίσει η Ελλάδα ότι το χρέος της θα παραμένει βιώσιμο μακροπρόθεσμα. Είναι επίσης σημαντικό στοιχείο το οποίο θα λάβουν υπόψη οι οίκοι αξιολόγησης όταν θα αποφασίσουν αν θα αναβαθμίσουν την αξιολόγηση της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα. Και αυτό είναι σημαντικό για να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της χώρας στις αγορές” πρόσθεσε.

“Ο ESM έχει σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας για πάνω από μια δεκαετία. Και αυτή η στενή συνεργασία θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Τώρα είναι η ώρα να χτίσουμε πάνω στην καλή πρόοδο των τελευταίων ετών για να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, η προετοιμασία της οικονομίας ώστε να είναι έτοιμη για τις προκλήσεις του μέλλοντος και η ευημερία για όλους τους Έλληνες είναι οι υπέρτατοι στόχοι. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε την Ελλάδα σε αυτό το εγχείρημα” κατέληξε ο επικεφαλής του θεσμού που είναι και ο μεγάλος δανειστής της χώρας, που βέβαια έχει διασφαλίσει για τα επόμενα χρόνια μια συνθήκη προστασίας του ελληνικού χρέους που πλέον είναι “κλειδωμένο” με χαμηλά επιτόκια, κάτω βέβαια από θεσμικό "μανδύα".

Γιώργος ΑλεξάκηςέξοδοςεποπτείαΕΛΛΑΔΑΜνημόνια