ΕΚΤ: Σταθερά επιτόκια μέχρι τον Ιούνιο και... βλέπουμε

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοινώνει την Πέμπτη (11/4) την πιο πρόσφατη απόφασή της για την πορεία της νομισματικής της πολιτικής και αναμένεται ευρέως να αφήσει τα επιτόκια αμετάβλητα στο υψηλό επίπεδο - ρεκόρ που βρίσκονται. Το ενδιαφέρον, όμως, επικεντρώνεται στο αν η Κριστίν Λαγκάρντ θα αναφερθεί σε πιθανή μείωση το καλοκαίρι, με αρκετούς αναλυτές να επισημαίνουν ότι μια τέτοια πορεία νομισματικής πολιτικής σπρώχνει το ευρώ προς

Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη είναι ενθαρρυντικά, καθώς από το 10,6% τον Οκτώβριο του 2022 υποχώρησε στο 2,4% τον Μάρτιο. Ωστόσο εξακολουθεί να είναι πάνω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ. Έτσι, μέχρι στιγμής η τράπεζα δεν δείχνει πρόθυμη να μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων από το 4%, αν πρώτα δεν έχει πρόσθετες ενδείξεις ότι οι πιέσεις στις τιμές μειώνονται.

Ο πληθωρισμός της Ισπανίας παρέμεινε σταθερός στο 3,2% σε ετήσια βάση, λόγω της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων. Ο δομικός πληθωρισμός των περισσότερων χωρών, εξαιρουμένων των τροφίμων και της ενέργειας, παρέμεινε επίσης υψηλός λόγω των υψηλών τιμών στέγασης και ενέργειας.

Ενώ η τροχιά του πληθωρισμού κατέγραψε μια μικτή εικόνα στα 20 κράτη-μέλη, οποιαδήποτε ρητορική από την τράπεζα που είναι πιο επιπόλαιη από ό,τι αναμενόταν θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως θετικό μήνυμα για τους «ταύρους» της αγοράς και, αντίθετα, περισσότερο «συγκρατημένη» ρητορική θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αντίκτυπο, επισημαίνει το euronews.

Η πρόεδρος της ΕΚΤ εξέφρασε αυτή την επιφυλακτικότητα πριν από τρεις εβδομάδες, όταν είπε ότι ο πληθωρισμός στον τομέα των υπηρεσιών αναμένεται «να παραμείνει υψηλός για το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος έτους» και ότι, κατά συνέπεια, «οι αποφάσεις μας θα πρέπει να εξαρτώνται από τα δεδομένα (που έχουμε) σε κάθε συνεδρίαση και να προσαρμόζονται στις εισερχόμενες πληροφορίες».

«Θα μάθουμε λίγα περισσότερα τον Απρίλιο, αλλά θα ξέρουμε πολλά περισσότερα τον Ιούνιο», είπε μεταξύ άλλων, επίσης, η Λαγκάρντ, χωρίς να δίνει πολλά περιθώρια για εικασίες για επικείμενες περικοπές.

Η ABN Amro, πάντως, υποστηρίζει ότι ο αποπληθωρισμός στην ευρωζώνη παραμένει σε καλό δρόμο, αναμένοντας ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί σε γενικές γραμμές στο 2% μέχρι τα μέσα του έτους. Σε συνδυασμό με την αναμενόμενη μείωση της αύξησης των μισθών, αυτό θα ανοίξει το δρόμο για την ΕΚΤ να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια από τον Ιούνιο, εκτιμά.

Αναλυτές της Bank of America είπαν ότι δεν προβλέπουν αλλαγές στα επιτόκια ή κάποια καθοδήγηση από τη δήλωση της ΕΚΤ, αν και περιμένουν ότι η Λαγκάρντ θα επισημάνει ότι τα πρόσφατα στοιχεία τους έδωσαν λίγο περισσότερη εμπιστοσύνη για την επίτευξη του στόχου του 2%, αλλά όχι αρκετή για να μειώσουν τα επιτόκια τώρα.

«Η εξάρτηση από τα δεδομένα και η ανάγκη οι αποφάσεις να λαμβάνονται συνάντηση με συνάντηση είναι πιθανό να είναι τα σημαντικά μηνύματα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου», επεσήμανε η Bank of America.

Οι ελπίδες στον Ιούνιο και το ερώτημα για το μετά

Ωστόσο, οι αγορές αναμένουν από την ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούνιο, και οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας δεν έχουν κάνει πολλά για να απωθήσουν αυτήν την άποψη. Έτσι, ομάδα αναλυτών της Nomura επισημαίνει ότι το μεγαλύτερο ερώτημα για τους επενδυτές είναι πόσο γρήγορα θα μειώνει η ΕΚΤ τα επιτόκια μετά τον Ιούνιο.

«Προς το παρόν, προβλέπουμε ότι η ΕΚΤ θα μειώνει (τα επιτόκια) μία φορά ανά συνεδρίαση από τον Ιούνιο και μετά, για συνολικά 125 μονάδες βάσης περικοπών το 2024», λέει η Nomura, γεγονός που θα φέρει το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,75% έως τον Δεκέμβριο του 2024.

Οι αγορές τιμολογούν 84 μονάδες βάσης περικοπών σωρευτικά έως τον Δεκέμβριο του 2024, ενώ οι οικονομολόγοι, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Bloomberg, εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης μόνο τρεις φορές φέτος, τον Ιούνιο, τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο.

Ο Σάαν Ραϊτάτα, ανώτερος οικονομολόγος της Vanguard βλέπει επίσης 125 μονάδες βάσης μειώσεις επιτοκίων φέτος, αν και προειδοποίησε ότι «οι κίνδυνοι για βραδύτερο ρυθμό έχουν αυξηθεί λόγω των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας».

Τραπεζικές πιέσεις

Την ίδια ώρα, οι τράπεζες της ευρωζώνης ανέφεραν «σημαντική» μείωση της ζήτησης δανείων από εταιρείες, κάνοντας ουσιαστικά… έκκληση προς την ΕΚΤ να δώσει στη συνεδρίασή της σημάδια μείωσης των επιτοκίων.

Η τριμηνιαία έρευνα της τράπεζας έδειξε ότι «η ζήτηση για δάνεια από τις επιχειρήσεις μειώθηκε σημαντικά, σε αντίθεση με τις προσδοκίες των τραπεζών για ανάκαμψη». Οι οικονομολόγοι δήλωσαν ότι η πτώση του δανεισμού, που αντανακλούσε χαμηλότερα επενδυτικά σχέδια, σήμαινε ότι η οικονομία της περιοχής είναι πιθανό να παραμείνει στάσιμη.

Ωστόσο, υπήρξαν επίσης ενδείξεις ότι οι τράπεζες άρχισαν να σταθεροποιούν τη διαθεσιμότητα πιστώσεων στην οικονομία τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, μετά από μια τετραετή περίοδο σύσφιξης, καθώς μείωσαν το κόστος των στεγαστικών δανείων για πρώτη φορά σε περισσότερους από δύο χρόνια.

Οι αποφασίζοντες της ΕΚΤ θα πρέπει να εξετάσουν τον βαθμό στον οποίο οι στενές συνθήκες χρηματοδότησης συμπιέζουν τη δραστηριότητα και μειώνουν τις πληθωριστικές πιέσεις.

Ενώ οι επενδυτές είναι πεπεισμένοι ότι η ΕΚΤ θα αρχίσει να μειώνει το βασικό της επιτόκιο καταθέσεων από το ιστορικό υψηλό επίπεδο του 4%, υπάρχουν περισσότερες αμφιβολίες για τον ρυθμό και το συνολικό ποσό χαλάρωσης της πολιτικής που θα ακολουθήσει, ειδικά εάν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν ακολουθήσει το παράδειγμά της.

Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η πτώση της ζήτησης δανείων από τις εταιρείες θα αυξήσει τις πιθανότητες για μειώσεις επιτοκίων τον Ιούνιο και στις περισσότερες από τις άλλες τέσσερις συνεδριάσεις της ΕΚΤ που απομένουν φέτος.

«Αυτός είναι ένας σαφής δείκτης ότι η νομισματική πολιτική παραμένει πολύ αυστηρή στη ζώνη του ευρώ», δήλωσε ο Τόμας Βίλαντεκ, οικονομολόγος στην επενδυτική T Rowe Price.

«Πιστεύω ότι τα δεδομένα της έρευνας σήμερα και οι επιπτώσεις για τις επενδύσεις καθιστούν πολύ πιο πιθανές τέσσερις έως πέντε διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων το 2024», εκτίμησε.

Ο Φέλιξ Σμιντ, οικονομολόγος στη γερμανική τράπεζα Berenberg, είπε ότι τα αποτελέσματα της έρευνας σημαίνουν ότι «η νομισματική πολιτική παραμένει περιοριστική και, μαζί με την εύθραυστη οικονομική κατάσταση και την πτώση του πληθωρισμού, αυτό αυξάνει την πίεση στην ΕΚΤ να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια τον Ιούνιο».

Οι τράπεζες προβλέπουν ότι θα υπάρξει περαιτέρω «μέτρια καθαρή σύσφιξη» της διαθεσιμότητας πιστώσεων αλλά αύξηση της ζήτησης δανείων το δεύτερο τρίμηνο. Προέβλεψαν ότι η ζήτηση για εταιρικά δάνεια θα συνεχίσει να μειώνεται, αλλά δήλωσαν ότι η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια πρόκειται να ανακάμψει ως θετικό μήνυμα για τις τιμές των κατοικιών στην ευρωζώνη, οι οποίες υποχώρησαν πέρυσι για πρώτη φορά σε περισσότερο από μια δεκαετία.

Ο Μάρτιν Βόλμπουργκ, οικονομολόγος της Generali Investments, είπε ότι τα τελευταία στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων χωριστών στοιχείων που δείχνουν μια ελαφρά ανάκαμψη στον δανεισμό προς τις εταιρείες στην αρχή του τρέχοντος έτους, σηματοδοτούν ότι «η σύσφιξη που προκαλείται από την πορεία της νομισματικής πολιτικής έχει σε μεγάλο βαθμό κάνει τον δρόμο της».

Προέβλεψε ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο της εκατοστιαίας μονάδας τουλάχιστον τρεις φορές φέτος. Πρόσθεσε, παρόλα αυτά, ότι θα μπορούσε να μειώσει το κόστος δανεισμού «ακόμη περισσότερο καθώς η περαιτέρω αναβολή της πρώτης μείωσης των επιτοκίων της Fed θα μπορούσε να αντισταθμίσει κάποια χαλάρωση των συνθηκών χρηματοδότησης στην ευρωζώνη».

Ο… αγώνας με τη Federal Reserve

Εάν συμβεί αυτός ο ταχύτερος ρυθμός μείωσης των επιτοκίων, αυτό είναι πιθανό να ευνοήσει τα ευρωπαϊκά ομόλογα, επισημαίνει το MarketWatch, αλλά μπορεί να αποδειχθεί επιζήμιο για το ευρώ, ιδιαίτερα έναντι του αμερικανικού δολαρίου.

Αυτό συμβαίνει επειδή οι αγορές «βλέπουν» τώρα τη Federal Reserve να περικόπτει τα επιτόκια στις ΗΠΑ κατά περίπου 60 μονάδες βάσης έως το τέλος του 2024, από πάνω από 125 μονάδες βάσης που προβλεπόταν γύρω στην αρχή του έτους.

Ο Έρικ Βανράες, επικεφαλής του τμήματος Σταθερού Εισοδήματος της Eric Sturdza Investments, σχολίασε: «Η ΕΚΤ δεν μπορεί να περιμένει τη Fed», αναμένοντας ουσιαστικά μια υπόσχεση για μια πρώτη μείωση των επιτοκίων στις 6 Ιουνίου. «Ο χρόνος τελειώνει για την ευρωζώνη, η ανάπτυξή της δεν είναι τόσο ισχυρή όσο στις ΗΠΑ, για να το θέσω ήπια, και ο πληθωρισμός πέφτει πιο γρήγορα από ό,τι πέρα από τον Ατλαντικό», πρόσθεσε.

Άλλοι, πάντως, ανησυχούν λιγότερο για την αδυναμία του ευρώ. Η συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ/δολαρίου τείνει να παρακολουθεί τη διαφορά απόδοσης μεταξύ των αμερικανικών και των γερμανικών διετών κρατικών ομολόγων πολύ στενά τα τελευταία χρόνια, σημειώνει ο Κιτ Τζακς, αναλυτής της Société Générale.

«Ωστόσο, η διαφορά απόδοσης των διετών ελίσσεται σε ένα εύρος 1% τους τελευταίους τρεις μήνες και ίσως πρέπει να “ξεσπάσει” με τον ένα ή τον άλλο τρόπο για να δώσει σαφή τάση στην αντιστοιχία EUR/USD», επεσήμανε.

Τι μπορούμε να περιμένουμε, λοιπόν, στη συνεδρίαση του Απριλίου; «Δεδομένης της γενικά ασθενέστερης οικονομικής προοπτικής για ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες, αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα παράσχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη για μια μείωση των επιτοκίων της 6ης Ιουνίου στη συνεδρίαση του Απριλίου», δήλωσε η Τζένιφερ Λι, ανώτερη οικονομολόγος της BMO Economics.

Ο αναλυτής της ING, Φραντσέσκο Πεσόλε, σημείωσε από την πλευρά του: «Η βασική μας υπόθεση είναι ότι η ΕΚΤ θα δείξει ότι είναι έτοιμη να μειώσει τα επιτόκια τον Ιούνιο, ενισχύοντας τις προσδοκίες της αγοράς για νομισματική χαλάρωση φέτος». Συμπλήρωσε ότι το ενδιαφέρον θα εστιαστεί πλέον κυρίως στο πώς θα κινηθεί η ΕΚΤ μετά τον Ιούνιο.

Πάντως, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η Λαγκάρντ δεν πρόκειται να δώσει ιδιαίτερες… ειδήσεις ούτε σε αυτή τη συνεδρίαση, επιμένοντας στη γραμμή της για λήψη αποφάσεων συνεδρίαση-συνεδρίαση, ανάλογα με τα εισερχόμενα μακροοικονομικά δεδομένα.

Νατάσα Παπαδημητροπούλου