Χρέη πανδημίας: Τρία εργαλεία για το στοίχημα της επόμενης μέρας

Μια εναλλακτική λύση για να μπουν σε ρότα αποπληρωμής των συσσωρευμένων χρεών δίνει η ρύθμιση που ανακοίνωσε από βήματος Βουλής χτες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Αυτή έρχεται να προστεθεί στις άλλες δυο επιλογές που έχουν διαμορφωθεί και αφορούν στη δυνατότητας επανένταξης για όσους την έχασαν στις ρυθμίσεις για τις 100 δόσεις αλλά και στον εξωδικαστικό μηχανισμό της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους.

Αναμφισβήτητα ένα από τα βασικά στοιχήματα

της επόμενης μέρας είναι το πώς θα καταφέρουν οι φορολογούμενοι να αντέξουν στο βάρος των μεγάλων βαρών από φόρους εισφορές κτλ. Άλλωστε θα πρέπει πέρα από τα συσσωρευμένα χρέη να «σταθούν» όρθιοι και στις αποπληρωμές που θα πρέπει να κάνουν για όσα έρχονται και αφορούν τρέχουσες υποχρεώσεις οι οποίες όσο περνά η πανδημία ια είναι και περισσότερες καθώς θα αποσύρονται και τα έκτακτα μέτρα όπως η μείωση της προκαταβολής φόρου κτλ.

Η νέα ρύθμιση

Ειδικά, δε, η δυνατότητα με μειωμένο επιτόκιο για ένταξη σε 72 δόσεις, δηλαδή 6 χρόνια μπορεί να δώσει κάποιες λύσεις καθώς η επιλογή αυτή διαιρεί το ποσό της δόσης χωρίς μεγάλη επιβάρυνση λόγω των τόκων.

Κεντρικός στόχος της όλης προσπάθειας πάντως είναι η ανάσχεσης μιας νέας γενιάς «κόκκινων» χρεών που θα υπονομεύσει την επανεκκίνηση της οικονομίας, το δημόσιο ταμείο και βέβαια την κοινωνική συνοχή. Σημειώνεται ότι τον Μάιο οι απλήρωτοι φόροι αυξήθηκαν κατά 275% και ανήλθαν σε 315 εκατ. ευρώ έναντι 84 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα πέρυσι, ενώ αύξηση κατέγραψε και ο αριθμός των οφειλετών σε 3.905.073 έναντι 3.853.889 τον ίδιο μήνα πέρυσι.

Σημειώνεται ότι τα χρέη της πανδημίας –όσα δηλαδή βεβαιώθηκαν από την εφορία μέσα στην πανδημία και μέχρι τον Ιούλιο φέτος- εκτιμώνται σε περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Αφορούν κυρίως απλήρωτες υποχρεώσεις για ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κλπ. Επίσης υπάρχουν περίπου 1,5 δισ. ευρώ με οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, κυρίως ασφαλιστικές οφειλές που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του Κορονοϊού, από το Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021.

Όλα αυτά μπορούν να αποπληρωθούν

· είτε σε μέχρι και 36 εντελώς άτοκες δόσεις,

· είτε, εναλλακτικά, σε 72 δόσεις με πολύ χαμηλό επιτόκιο, αντί σε 24 άτοκες ή 48 δόσεις που ίσχυε έως τώρα. Έτσι π.χ. πληττόμενος οφειλέτης που θέλει να ρυθμίσει χρέος ύψους δέκα χιλιάδων ευρώ σε 72 μήνες με επιτόκιο 2,5% θα έχει επιβάρυνση από τους τόκους που φτάνει τα 780 ευρώ. Εάν ο ίδιος οφειλέτης έκανε χρήση προηγούμενης ρύθμισης όπου το επιτόκιο έφθανε το 6% η επιβάρυνση στους 72 μήνες θα ήταν 1.932 ευρώ. Γλυτώνει δηλαδή τόκους 1.152 ευρώ. Άλλωστε στην πρώτη περίπτωση η μηνιαία δόση είναι 149 ευρώ και στη δεύτερη 165.

Οι δικαιούχοι

Οι κατηγορίες οφειλετών που μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση είναι οι εξής:

- Επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν χαρακτηριστεί ως πληττόμενοι βάσει της διευρυμένης λίστας των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ) που κοινοποιήθηκε πέρυσι τον Απρίλιο. Εκτιμάται από το υπουργείο Οικονομικών ότι στους επιλέξιμους ΚΑΔ περιλαμβάνεται το 78% των επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών της χώρας.

- Εργαζόμενοι που η σύμβαση εργασίας τους έχει τεθεί σε προσωρινή αναστολή και έχουν λάβει αποζημίωση ειδικού σκοπού ή είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία».

- Ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν λάβει μειωμένο μίσθωμα βάσει της δήλωσης Covid.

- Άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι το εν λόγω διάστημα στον ΟΑΕΔ.

Αναβίωση ρύθμισης 100 δόσεων

Επιπλέον, όσοι από τους προηγούμενους οφειλέτες απώλεσαν παλαιότερες ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής (π.χ. 100 - 120 δόσεις) από τον Μάρτιο του 2020 έως σήμερα δύναται να αναβιώνουν τη ρύθμιση με όλα τα ευεργετήματα με την καταβολή της δόσης του Αυγούστου και οι απολεσθείσες δόσεις μεταφέρονται στο τέλος της ρύθμισης.

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός

Παράλληλα ο εξωδικαστικός μηχανισμός προσφέρει ρύθμισης οφειλών, με «κούρεμα» και έως 240 δόσεις για όλα τα χρέη προς εφορία, ταμεία (ή και σε παραπάνω δόσεις αν ο οφειλέτης χρωστά και σε τράπεζες).

Όπως ανέφερε ο κ. Σταίκούρας χτες στη Βουλή σε ενάμισι μήνα αφότου άνοιξε η πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους (από 1ης Ιουνίου) ήδη 26.946 μοναδικά ΑΦΜ είχαν υποβάλει αίτηση μέχρι χθες. Και από αυτά, τα 18.528 ΑΦΜ έχουν ενεργή οριστικοποιημένη αίτηση και αναμένουν στοιχεία πιστωτών.

Όπως εξήγησε ο κύριος Σταϊκούρας, η διαδικασία θα ολοκληρώνεται πλήρως μέσα σε δύο μήνες. «Στην παρούσα φάση οι αιτήσεις δεν έχουν υποβληθεί στους χρηματοπιστωτικούς φορείς, διότι οι αιτούντες συμπληρώνουν στοιχεία, τα οποία δεν είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά, καθώς ελέγχουν όσα στοιχεία και δικαιολογητικά έχουν ήδη αντληθεί αυτομάτως. Συνεπώς όλες οι αιτήσεις ρίπτονται στη διαδικασία άντλησης, ελέγχου, διόρθωσης και συμπλήρωσης στοιχείων και δικαιολογητικών από τους πιστωτές. Όπως σε όλες τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες ρύθμισης οφειλών, η διαδικασία ανάκτησης στοιχείων είναι ασύγχρονη, δηλαδή δεν ολοκληρώνεται επί τόπου, αλλά απαιτεί κάποιες ημέρες, προκειμένου να ανακτηθούν όλα τα δεδομένα» εξήγησε ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.

Αφού λοιπόν οι οφειλέτες υποβάλλουν τις αιτήσεις τους, τότε θα δρομολογηθούν στους χρηματοπιστωτικούς φορείς, προκειμένου να διαμορφώσουν μια πρόταση ρύθμισης οφειλών εντός δύο μηνών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, οι πρώτες αιτήσεις θα υποβληθούν μέχρι τέλος Ιουλίου με τις πρώτες ρυθμίσεις οφειλών μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.

Για να δοθεί από τις τράπεζες μια πρόταση ρύθμισης, εξετάζεται η οικονομική και περιουσιακή κατάσταση του κάθε οφειλέτη μέσω του αλγορίθμου, ενώ παράλληλα εξετάζεται και η ύπαρξη καταθέσεων τόσο στο εμπόριο χρηματοπιστωτικό σύστημα όσο και σε τράπεζες του εξωτερικού. Τέλος εξετάζονται και τα οικονομικά στοιχεία των συνοφειλετών και εγγυητών. Όλα αυτά λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση μιας λύσης ρύθμισης οφειλών.

Όπως διευκρίνισε ο κ. Σταϊκούρας, οι τράπεζες μπορούν να προχωρήσουν σε ρύθμιση των δανείων που έχουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

Γιώργος Αλεξάκης

χρέηκορονοχρέηπανδημία