Ακτοπλοΐα: «Καμπανάκι» για μεταρρυθμίσεις- Tο «παζάρι» με την ΕΕ

Σε μια κρίσιμη φάση βρίσκεται η ελληνική ακτοπλοΐα, βασικός πυλώνας διασφάλισης κοινωνικής συνοχής, αλλά και μοχλός ανάπτυξης της Ελληνικής νησιωτικής περιφέρειας. Εύγλωττη και σαφής ήταν η περιγραφή των μεγάλων προκλήσεων αλλά και των λύσεων, που έκανε κατά την εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Διονύσης Θεοδωράτος.

"Απαιτείται συντονισμός, εξορθολογισμός και μεταρρυθμιστική πολιτική” υπογράμμισε με νόημα ο κ. Θεοδωράτος και συμπλήρωσε:

“Δεν θα αναφερθώ για τις επιπτώσεις του γεωπολιτικού,

ενεργειακού και κοινωνικοοικονομικού παγκόσμιου περιβάλλοντος, ούτε για το ζήτημα της απανθρακοποίησης από την εφαρμογή της δέσμης των μέτρων του «Fit for 55» και τους νέους κανονισμούς.

Είναι σημαντική όμως η χάραξη των επιμέρους δράσεων για την απανθρακοποίηση και τη μετάβαση και του ακτοπλοϊκού τομέα ως υπηρεσία γενικού συμφέροντος, να λαμβάνει υπόψη και να συμβάλει στη διατήρηση και περαιτέρω προώθηση της παγκόσμιας ηγετικής θέσης της χώρας μας, στις πράσινες ναυτιλιακές τεχνολογίες, υπηρεσίες και λύσεις για την περαιτέρω τόνωση και τη δημιουργία σύγχρονων θέσεων εργασίας, διατηρώντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων”.

Από την πλευρά του ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστος Στυλιανίδης χαιρετίζοντας την εκδήλωση είπε, χαρακτηριστικά, ότι είναι σε εξέλιξη διαπραγμάτευση με την ΕΕ για την δυνατότητα αξιοποίησης μία σειρά χρηματοδοτικών εργαλείων για την ανανέωση του στόλου της ακτοπλοΐας. Χαρακτήρισε, δε, ο κ. Στυλιανιδης, τις συζητήσεις αυτές, ως σκληρές χωρίς να δώσει, ωστόσο, περισσότερες λεπτομέρειες. Πάντως, άφησε μια αχτίδα αισιοδοξίας, καθώς, όπως τόνισε το όλο πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης πόρων, από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία για την πράσινη μετάβαση.” Γίνεται αντιληπτό στην ΕΕ τι σημαίνει ναυτιλία και κατανοούν ότι πρέπει να έχουν πιο ρεαλιστικές θέσεις. Και όταν λέμε ευρωπαϊκή ναυτιλία εννοούμε πρωτίστως την ελληνική” τόνισε ο κ. Στυλιανίδης.

Να σημειωθεί ότι με βάση εκτιμήσεις της συμβουλευτικής εταρείας XRTC Business Consultants, θα απαιτηθούν χρηματοδοτήσεις της τάξης των 3 δισ. ευρώ για την ανανέωση του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου έως τα τέλη της δεκαετίας του 2020.

Ακόμη μεγαλύτερη επενδυτική δαπάνη, έως και 10 δισ. ευρώ, εκτιμά ότι θα απαιτηθεί για την ανανέωση του ελληνικού στόλου και την προσαρμογή του στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις το Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος.

Είναι προφανές, ότι το μεγαλύτερο βάρος θα κληθούν να αναλάβουν με ίδια κεφάλαια οι εταιρείες, στηριζόμενες με τη σειρά τους σε πιστώσεις από τράπεζες και επενδυτές, ενώ μέρος των απαιτούμενων κεφαλαίων εκτιμάται πως μπορεί να προέλθει από ευρωπαϊκά κονδύλια και άλλο από κρατική στήριξη.

Να σημειωθεί ότι άλλες χώρες, με τις οποίες έχει κοινά σημεία η Ελλάδα, όπως η Ιταλία, έχουν αρχίσει να εξασφαλίζουν κρατικές επιδοτήσεις. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ενωση στην εκπνοή του 2022 ενέκρινε σχέδιο της ιταλικής κυβέρνησης για επιχορήγηση ιταλικών ιδιωτικών ακτοπλοϊκών εταιρειών με 500 εκατομμύρια για τον εκσυγχρονισμό του στόλου. Ανάλογες προσπάθειες καταβάλλονται αυτή την περίοδο και από τις ισπανικές επιχειρήσεις και το ισπανικό δημόσιο. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να κινηθεί σύντομα προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως και οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις αλλά και οι τράπεζες και όλο το οικοσύστημα των θαλάσσιων μεταφορών.

Ο ΣΕΕΝ και οι προτάσεις

Να σημειωθεί ότι ο κ. Θεοδωράτος αναφέρθηκε στο ρόλο του ΣΕΕΝ που φέτος συμπληρώνει 103 χρόνια λειτουργίας και τόνισε ότι με τις 23 εταιρείες επιβατηγού ναυτιλίας, με πλοία μεταφορικής ικανότητας άνω των 82.000 επιβατών, συνολικής χωρητικότητας άνω των 737.000 κόρων (Κ.Ο.Χ), και με απασχολούμενους κοντά στους 4.000 ναυτικούς, αποτελεί τον κύριο πυλώνα στήριξης και θεσμικό αξιόπιστο συνομιλητή του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Ελληνικής Κυβέρνησης για όλα τα ζητήματα της επιβατηγού ναυτιλίας και στήριξης της νησιωτικότητας με γνώμονα το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας και την ανάδειξη της Ελληνικής σημαίας και του Έλληνα ναυτικού.

Στο φόντο αυτό ο κ. Θεοδωράτος κατέθεσε μια σειρά από προτάσεις του Συνδέσμου συνοψίζονται κυρίως σε τέσσερις θεματικές ενότητες εφαρμογής δέσμης μέτρων αντιμετώπισης των άμεσων προκλήσεων της ακτοπλοΐας. Συγκεκριμένα:

”• Χρηματοδότηση των επενδύσεων απανθρακοποίησης του ακτοπλοϊκού στόλου.

Η σημαντικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η ελληνική ακτοπλοΐα στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης είναι αυτή της ανανέωσης του στόλου, καθώς ακόμη αναμένουμε να ανοίξουν κύκλοι χρηματοδότησης. Οι επενδύσεις απανθρακοποίησης με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση του αποτυπώματος του στόλου της επιβατηγού ναυτιλίας θα πρέπει να αφορούν κυρίως έργα ναυπήγησης νέων πλοίων ή εκσυγχρονισμού υφιστάμενων πλοίων με μηχανές χρήσης διπλού εναλλακτικού καυσίμου.

• Επικαιροποίησης της λιμενικής διακυβέρνησης και υλοποίησης των λιμενικών υποδομών στήριξης της πράσινης μετάβασης.

Είναι επιβεβλημένη η επικαιροποίηση του πλαισίου λιμενικής διακυβέρνησης για την επένδυση των λιμενικών τελών και των δικαιωμάτων που καταβάλλουν οι επιβάτες και οι πλοιοκτήτριες εταιρείες, βελτίωση της λειτουργικότητας, της ασφάλειας, της υποδομής εναλλακτικών καυσίμων και χρεώσεων ώστε να μην θέτουν εμπόδια στη νησιωτικότητα, στη βιώσιμη ακτοπλοϊκή κινητικότητα και στον τουρισμό.

• Η Ναυτική εκπαίδευση και προσέλκυση των νέων για στελέχωση των ακτοπλοϊκών πλοίων και ευρύτερα της Ναυτιλίας μας.

• Εφαρμογής δημοσιονομικών μέτρων στήριξης και αποκατάστασης της ανταγωνιστικότητας όπως:

Ισότιμης αντιμετώπισης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου με τις διεθνείς και εσωτερικές γραμμές των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ανάλογες πολιτικές όπως και άλλων κρατών της Ε.Ε.

· Διατήρηση του Φ.Π.Α. 13% στους επιβάτες καθώς και η επέκταση του στα Ι.Χ. αυτοκίνητα από 1/1/2025

· Ο επαναπροσδιορισμός των όρων και προϋποθέσεων των προκηρύξεων ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας - μίσθωσης πλοίων - για την εξυπηρέτηση των γραμμών δημόσιας υπηρεσίας

· Κανονισμός αρχών και λειτουργίας του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ)

· Εφαρμογή κανονισμού 352/2017 – απελευθέρωση λιμενικών υπηρεσιών - στερεά απόβλητα και άλλες υπηρεσίες (καβοδεσίας, γενικών υπηρεσιών προς τους επιβάτες, ρυμούλκησης)

· Ηλεκτρονικό Σύστημα Κράτησης Θέσεων στην Ακτοπλοΐα – ΗΣΚΘΕΕΑ.

Η δημοσίευση του επικαιροποιημένου σχεδίου του Π.Δ. με τις απόψεις του ΣΕΕΝ που ήδη έχει αποσταλεί στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΝΑΝΠ/ΔΘΣ, αποτελεί την πλέον ώριμη απλουστευμένη διαδικασία για τη ρύθμιση του ζητήματος των ηλεκτρονικών κρατήσεων. Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο από 20ετίας θεσμικό πλαίσιο θεωρείται ήδη τεχνολογικά παρωχημένο με βάση τις σύγχρονες εφαρμογές και εξελίξεις στον τομέα της πληροφορικής και της ψηφιοποίησης.

Τελευταία επικαιροποίηση (άυλης μορφής εισιτήρια) υπήρξε το έτος 2014 με τις διατάξεις του Π.Δ. αριθ. 12/19-1-2015.”

Το ΥΝΑ

Πάντως ο Υπουργός Ναυτιλίας αναφερόμενος στην ναυτική εκπαίδευση, υπογράμμισε την αξία του έλληνα ναυτικού και πρόσθεσε ότι με ένα εποικοδομητικό πνεύμα θα λύσουμε το πρόβλημα της αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης έχοντας όμως υπόψη ότι η ναυτιλία είναι μία παγκοσμιοποιημένη αγορά που χρειάζεται ανοικτό πνεύμα από όλους.

Επίσης ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ψηφιοποίηση του ελληνικού νηολογίου επισημαίνοντας ότι εξασφαλίσθηκε κονδύλι 600.000 ευρώ για την ολοκλήρωση του προγράμματος.

“Για να πετύχουμε αυτούς τους στόχους απαιτείται συντονισμός, εξορθολογισμός και μεταρρυθμιστική πολιτική” υπογράμμισε με νόημα ο κ. Θεοδωράτος.

Γιώργος Αλεξάκης

#ακτοπλοϊα #ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ #ΕΕ #ΚΑΡΑΒΙΑ #Πλοία #ΕΛΛΑΔΑ #προορισμοί