Eurogroup: Πλάνο για «ελαφρά» λιτότητα- Τι σημαίνει για την Ελλάδα

Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης κατέληξαν χθες Δευτέρα (11/3) σε συμφωνία για τον προσανατολισμό της δημοσιονομικής πολιτικής για το 2025. Σύμφωνα με τη δήλωση του Eurogroup, η δημοσιονομική στάση στη ζώνη του ευρώ το 2025 θα είναι «ελαφρώς περιοριστική», αλλά οι πολιτικές θα πρέπει να παραμείνουν ευέλικτες, ενόψει της επικρατούσας αβεβαιότητας.

Το Eurogroup χαιρετίζει την πολιτική συμφωνία, η οποία επιτεύχθηκε τον Φεβρουάριο του 2024 για μια συνολική μεταρρύθμιση του πλαισίου

οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ και προσβλέπει στην έγκαιρη έγκρισή του από τους συννομοθέτες. Οι εργασίες συνεχίζονται για την προετοιμασία για την εφαρμογή του αναθεωρημένου πλαισίου, μόλις τεθεί σε ισχύ.

Ενώ η οικονομία εισήλθε στο 2024 με αδύναμη βάση, τονίζει το Eurogroup, φαίνεται να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας στη ζώνη του ευρώ το 2025. Η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή. Ο πληθωρισμός βρίσκεται σε πτωτική πορεία και αναμένεται να είναι κοντά στον στόχο της ΕΚΤ το 2025, ενώ τα αποτελέσματα της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής λειτουργούν στην οικονομία. Ωστόσο, οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές παραμένουν, καθώς η παγκόσμια αβεβαιότητα επιβαρύνει τις οικονομικές προσδοκίες.

Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται μια λιτότητα με ευελιξία, που για την Ελλάδα και τις άλλες χώρες μεταφράζεται ως εξής:

- στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες (Πλαίσιο) που θα ισχύσουν τη νέα χρονιά.

- στους στόχους και τις δεσμεύσεις που θα τεθούν στα εθνικά Μεσοπρόθεσμα Προγράμματα για τα έτη 2024-2028

«Το καλοκαίρι αναμένεται ενδιαφέρον» όπως προβλέπει ο Επίτροπος. Και αυτό διότι στους επόμενους έξι μήνες με αρχή τον Απρίλιο θα κατατεθούν στο Ευρωκοινοβούλιο για ψήφιση οι κανόνες για το νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Οι συμφωνίες έχουν γίνει γνωστές, αλλά αναμένεται να υπάρξουν εξειδικεύσεις για ελλείμματα, πλεονάσματα, χρέος κλπ, αλλά και επιμέρους παραδοχές για το αν πχ οι υψηλές αμυντικές ή άλλες δαπάνες θα μετράνε ή όχι (και πότε ή με ποιους όρους) στην δημοσιονομική προσπάθεια που απαιτείται για επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων. Αφού ψηφιστούν και περάσει το καλοκαίρι όμως, έως 20 Σεπτεμβρίου θα πρέπει κάθε χώρα να καταθέσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα με τα μέτρα πολιτικής και τους στόχους που θα πρέπει να τηρήσει και να επιτύχει.

Όπως ανακοίνωσε, ειδικότερα, ο Επίτροπος Οικονομίας Paolo Gentiloni, τα κράτη μέλη θα έχουν περιθώριο μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου για να παρουσιάσουν τα μεσοπρόθεσμα σχέδιά τους εφόσον τεθούν σε ισχύ οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες. Σημειώνεται ότι το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο προβλέπει ανώτατο όριο ελλείμματος 3% και χρέους 60% του ΑΕΠ. Όσες χώρες αποκλίνουν θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, που είναι αυστηρότεροι για κράτη με χρέος πάνω από 90% του ΑΕΠ, όπως Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία. Με βάση τα νέα δεδομένα κάθε κράτος συμφωνεί με την Κομισιόν ένα δημοσιονομικό σχέδιο τετραετίας στη βάση της βιωσιμότητας του χρέους και με κριτήριο για την καλή επίδοση την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Το 2024 η Κομισιόν θα διαπραγματευτεί με τις χώρες μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, τους τετραετείς στόχους. Πρακτικά το νέο σύμφωνο για την χώρας μας σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να υπερβαίνει κατά 2,6% τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ανεξάρτητα από τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας. Για το 2024 προβλέπει ανάπτυξη 2,9% με πρωτογενές πλεόνασμα 2,1%.

Πάντως, το Eurogroup τονίζει ότι η ευρωζώνη αντιμετωπίζει πολλαπλές δημοσιονομικές απαιτήσεις παράλληλα με την ανάγκη να συνεχίσει να ανοικοδομεί δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας. «Το μεταρρυθμισμένο πλαίσιο έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει τη βιωσιμότητα του χρέους και να προωθήσει τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, ενώ παράλληλα ενθαρρύνει την εθνική ιδιοκτησία και ενισχύει την επιβολή της νομοθεσίας. Δεσμευόμαστε να διασφαλίσουμε τη συνεπή και ταχεία εφαρμογή του κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους», επισημαίνουν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης.

«Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, οι απαιτήσεις του αναθεωρημένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης θα μεταφραστούν σε μια συνολική ελαφρώς περιοριστική δημοσιονομική στάση στη ζώνη του ευρώ το 2025», τονίζει το Eurogroup και προσθέτει: «Αυτό θα ήταν σκόπιμο, υπό το φως των τρεχουσών μακροοικονομικών προοπτικών, της ανάγκης να συνεχιστεί η ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και για την υποστήριξη της συνεχιζόμενης αποπληθωριστικής διαδικασίας, ενώ οι πολιτικές πρέπει να παραμείνουν ευέλικτες ενόψει της επικρατούσας αβεβαιότητας».

Τα μηνύματα

Τούτων δοθέντων, αυξάνεται η πίεση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης που πρέπει να προωθήσει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, ώστε να κλειδώσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και βέβαια πλεονάσματα.

Σημειώνεται ότι τρέχει ο τακτικός έλεγχος της Κομισιόν για την πορεία του ελληνικού προγράμματος στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και επίκεινται συναντήσεις τεχνικών κλιμακίων με στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Επίσης είναι σε εξέλιξη μια εργώδης προσπάθεια για να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα. Για το 2024 το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι το μεγαλύτερο των τελευταίων 14 ετών.

Επίσης εκτός των 12,2 δισ. ευρώ που αναμένονται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και από το ελληνικό σκέλος η οικονομία θα επωφεληθεί από την ωρίμανση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB). Σημειώνεται ότι για το 4ο διπλό αίτημα που θα κατατεθεί τον Απρίλιο προς την ΕΕ, ήτοι 2,5 δισ. ευρώ, η Ελλάδα έχει ικανοποιήσει το στόχο. Υπενθυμίζεται ότι ανά έτος προβλέπονται δύο αιτήματα που αφορούν αφενός επιχορηγήσεις/ενισχύσεις κεφαλαίου (Grants) 1 δισ. ευρώ και 2,5 δισ. ευρώ δανείων. Το 5ο αίτημα θα ακολουθήσει τον Σεπτέμβριο.

Εντωμεταξύ, στις Βρυξέλλες, σήμερα Τρίτη, 12 Μαρτίου, σε κοινή συνεδρίαση οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ θα συζητήσουν με θέμα τις κοινωνικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, την μακροοικονομική σταθερότητα και την κοινωνική σύγκλιση. Στο Ecofin θα συζητηθεί η πορεία εφαρμογής του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ο οικονομικός και δημοσιονομικός αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία ενώ στο επίκεντρο πάντα είναι οι κατευθυντήριες γραμμές του προϋπολογισμού της ΕΕ για το έτος 2025.

Γιώργος Αλεξάκης

#Eurogroup #λιτότητα #ΕΛΛΑΔΑ