Φαρμακογενετική και Ιατρική Ακριβείας στην εποχή του κορονοϊού
11:38 5/5/2020
- Πηγή: Dimoprasion
Η πανδημία του COVID-19 δεν πέτυχε μόνο τη συσπείρωση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, αλλά και την ευαισθητοποίηση και εξοικείωση του ευρύτερου κοινού με τις τελευταίες εξελίξεις, τις προκλήσεις και τις προοπτικές της Βιοϊατρικής Έρευνας του 2020, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δέσποινα Σανούδου, Αν. Καθηγήτρια Φαρμακογονιδιωματικής, ΕΚΠΑ, Δ’ Παθολογική Κλινική νοσοκομείου «Αττικόν» και Συνεργαζόμενο μέλος Δ.Ε.Π. του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας
Περίοδοι κρίσεων, όπως η παρούσα πανδημία του COVID-19, συνεχίζει «μας υπενθυμίζουν τον καθοριστικό ρόλο της έρευνας στον χώρο της Υγείας, και της ταχείας “μετάφρασης” των βιοεπιστημονικών ανακαλύψεων στην κλινική πράξη. Σήμερα η διεθνής επιστημονική κοινότητα, συσπειρωμένη περισσότερο ίσως από ποτέ, δίνει έναν πρωτοφανή αγώνα που απαιτεί μέγιστη ταχύτητα, εφευρετικότητα, αλλά και ιδιαίτερη προσοχή στην διεξαγωγή, ερμηνεία και αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων».
Ερωτήματα και προκλήσεις για τους επιστήμονες
«Ανάμεσα στις προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι το γεγονός ότι για λόγους που δεν είναι απόλυτα σαφείς ακόμα, ο συγκεκριμένος κορονοϊός φαίνεται να επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο διαφορετικά άτομα. Κάποιοι θα μολυνθούν και θα νοσήσουν ενώ άλλοι όχι. Κάποιοι θα εμφανίσουν ήπια συμπτώματα για μικρό χρονικό διάστημα, ενώ άλλοι θα χρειαστούν μακροχρόνια νοσηλεία ή και θα χάσουν τη ζωή τους. Η ηλικία και η παρουσία υποκείμενης νόσου είναι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση της λοίμωξης με COVID-19, αλλά δεν αρκούν για να εξηγήσουν πλήρως την ετερογένεια που παρατηρείται».
Διαφοροποιήσεις και στην ανταπόκριση των ασθενών στα φάρμακα
Σημαντικές διαφοροποιήσεις έχουν καταγραφεί και στην ανταπόκριση των ασθενών στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση του COVID-19, τόσο όσον αφορά την αποτελεσματικότητα όσο και την εμφάνιση παρενεργειών,αναφέρει η κ. Σανούδου. «Αυτά τα δεδομένα μας αναγκάζουν να αναζητήσουμε όχι μόνο τρόπους στοχευμένης καταπολέμησης του ιού, αλλά έγκαιρης πρόβλεψης και εξασφάλισης της βέλτιστης εξατομικευμένης φροντίδας για τον κάθε ασθενή».
Ανάπτυξη εξατομικευμένων και στοχευμένων θεραπειών
Η ανάπτυξη εξατομικευμένων και στοχευμένων θεραπειών είναι θεμελιώδης σκοπός του ταχέως εξελισσόμενου πεδίου της Ιατρικής Ακριβείας. Η Ιατρική Ακριβείας αξιοποιεί κατάλληλα επιλεγμένους βιοδείκτες, που επιτρέπουν την επιλογή εξατομικευμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων, επιτυγχάνοντας τελικά τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και την ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων ενεργειών της θεραπείας, εξηγεί η κ. Σανούδου. «Στην προσπάθεια εξατομίκευσης των διαθέσιμων θεραπειών, σήμερα πρωτοστατεί ο χώρος της Φαρμακογενετικής με την ανάπτυξη κατάλληλων φαρμακογενετικών εξετάσεων. Οι εξετάσεις αυτές δεν είναι άλλο από την ανάλυση συγκεκριμένων σημείων του DNA του ασθενούς προκειμένου να προβλεφθεί η καταλληλότερη θεραπεία και η καταλληλότερη δόση που πρέπει να του χορηγηθεί. Για παράδειγμα, για πολλά φάρμακα έχουν ανακαλυφθεί συσχετισμοί του DNA με την ανταπόκριση ή μη ανταπόκριση του ατόμου, την ανάγκη διαφορετικής δοσολογίας, ή τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών. Για κάποια από αυτά τα φάρμακα υπάρχουν ήδη επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες που διευκρινίζουν πότε και ποιες εξετάσεις DNA είναι υποχρεωτικές/ επιθυμητές/ προαιρετικές, καθώς και πώς τα αποτελέσματα των εξετάσεων αυτών πρέπει να καθοδηγούν την επιλογή της καταλληλότερης, εξατομικευμένης πλέον, θεραπείας για τον ασθενή».
Ο ρόλος των γενετικών αλλαγών στη θεραπεία του COVID-19
Σύμφωνα με την κ. Σανούδου, «ανάμεσα στις θεραπείες που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση του COVID-19, ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται κατά τη χρήση της χλωροκίνης και της υδροξυχλωροκίνης, καθώς άτομα που έχουν έλλειψη του ενζύμου αφυδρογονάση της 6-φωσφορικής γλυκόζης (G6PD), μια γενετική νόσο με αυξημένη συχνότητα σε άτομα Μεσογειακής καταγωγής, κινδυνεύουν να εμφανίσουν οξεία αιμόλυση. Μια σειρά από άλλες γενετικές αλλαγές έχουν αρχίσει να συσχετίζονται με την αποτελεσματικότητα των συνιστώμενων δόσεων χλωροκίνης, υδροξυχλωροκίνης, κολχικίνης, αζιθρομυκίνης, τοσιλιζουμάμπη, ανακίνρα κ.α. αλλά οι παρατηρήσεις αυτές βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Εφόσον επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερο δείγμα πληθυσμού, θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη κατάλληλων φαρμακογενετικών εξετάσεων για την ταχύτερη επιλογή της αποτελεσματικότερης και ασφαλέστερη φαρμακευτικής αγωγής των ασθενών με COVID-19».
Δυνατότητα πρόβλεψης των ατόμων που θα εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα
Εξίσου σημαντική, προσθέτει η κ. Σανούδου, είναι και η δυνατότητα πρόβλεψης των ατόμων που θα εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα μετά από λοίμωξη από COVID-19 και θα χρειαστούν φαρμακευτική αγωγή. Προκαταρκτικές μελέτες υποδηλώνουν ότι μέρος της ετερογένειας στα συμπτώματα που παρατηρούνται σε ασθενείς με COVID-19 μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες. Ήδη διεξάγονται γενετικές μελέτες διεθνώς για την ανακάλυψη τέτοιων γενετικών βιοδεικτών που θα επιτρέψουν την έγκαιρη και στοχευμένη θεραπευτική υποστήριξη των ασθενών υψηλού κινδύνου.
Αξιοποίηση της Ιατρικής Ακριβείας σε όλες τις κατηγορίες νοσημάτων
Για την εξέλιξη του πεδίου της Ιατρικής Ακριβείας και την αξιοποίηση του σε όλες τις κατηγορίες νοσημάτων, είναι αναγκαία η συμβολή και συνεργασία ειδικών από διαφορετικούς χώρους και διαφορετικές χώρες. Η ερευνητική ομάδα της κ. Σανούδου, με κύρια μέλη της την Ελισάβετ Βαφειαδάκη, τον Δημήτρη Αρβανίτη και την Έφη Βαλαντή, και σε στενή συνεργασία με την ομάδα της καθηγήτριας και αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών Ευαγγελίας Κρανιά, εστιάζεται στην ανάπτυξη εξατομικευμένων και στοχευμένων προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. «Σήμερα έχουμε την τιμή να συμμετέχουμε στο διεθνές ερευνητικό δίκτυο CURE-PLaN του Leducq Foundation, όπου σε συνεργασία με επιφανείς ομάδες του πεδίου της Μοριακής Καρδιολογίας και Ιατρικής Ακριβείας (Πανεπιστήμιο του Stanford, Ιατρική Σχολή του Mount Sinai, Πανεπιστήμιο του Cincinnati, Πανεπιστήμιο του Gottingen, και Heart Institute της Ολλανδίας) αξιοποιούμε βιοεπιστημονικές προσεγγίσεις αιχμής (π.χ. βλαστοκύτταρα, γονιδιακή θεραπεία, αναλύσεις δεκάδων χιλιάδων γονιδίων και πρωτεϊνών, αξιολόγηση εκατοντάδων χιλιάδων χημικών μορίων) για την θεραπεία ασθενών με μυοκαρδιοπάθεια και καρδιακή ανεπάρκεια συγκεκριμένης γενετικής αιτιολογίας – μια ομάδα του πληθυσμού με ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο απέναντι στον νέο κορονοϊό».
Παράλληλα, καταλήγει η κ. Σανούδου, μεριμνώντας για την μεταλαμπάδευση της ερευνητικής μας εμπειρίας, καθώς και των σημαντικών επιστημονικών ανακαλύψεων και εξελίξεων του πεδίου της Ιατρικής Ακριβείας στις επόμενες γενιές, στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας έχουμε ήδη εντάξει στο πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών το νέο μάθημα «Ιατρική Ακριβείας».
Keywords
ιατρικη, εποχη, απε-μπε, εκπα, αττικον, αθηνα, κορονοϊός, επηρεάζει, εμφάνιση, dna, οφείλεται, heart, αποτελεσματα δημοτικων εκλογων 2010, εκλογες 2010 αποτελεσματα , ομαδα διας, αξιολογηση, αποτελεσματα, χωρες, βλαστοκυτταρα, εκπα, προγραμμα, dna, αγωγη, απε, απε-μπε, γεγονος, δεσποινα, διαστημα, δυνατοτητα, δειγμα, δικτυο, εκβαση, ελλειψη, ελισαβετ, εμφάνιση, εξετασεις, εξελιξη, εξοικειωση, επηρεάζει, ζωη, ηλικια, κυρια, κρανια, λοιμωξη, μικρο, μπε, ομαδα, οφείλεται, ρολο, σειρα, συχνοτητα, τιμη, συμπτωματα, φαρμακα, cure, heart, ιδιαιτερα, οξεια, ομαδες, υγειας
Τυχαία Θέματα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Έως τις 15 Ιουνίου η δήλωση των αδειών ειδικού σκοπού
- Covid-19: Η «αθόρυβη» διασπορά πολύ πριν από τα πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα
- Ν. Δένδιας για Marfin: Ποτέ δεν πρέπει να ξεχάσουμε τις ζωές που χάθηκαν
- Η πανδημία COVID-19 φέρνει απολύσεις και περικοπές στη Workable
- Ψηφιακά θα παραλαμβάνεται η προσωρινή άδεια οδήγησης
- Μειωμένα κατά 35% τα κέρδη της Total το πρώτο τρίμηνο
- 35 εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των ΕΛΤΑ μεταφέρονται στην ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές
- Συναγερμός στο ΑΧΕΠΑ – Θετικοί στον ιό ασυμπτωματικοί ασθενείς – Νοσηλεύονταν χωρίς ιδιαίτερες προφυλάξεις
- Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την τραγωδία της Marfin
- «Ένιωθα σαν νοικοκυρά του ‘50»: Μία γυναίκα μοιράζεται την εμπειρία της από την καραντίνα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Dimoprasion
- Βελτιωτικές αλλαγές Χατζηδάκη στο περιβαλλοντικό ν/σ
- «Επιστρέφει» το γραφείο – κουβούκλιο, λόγω πανδημίας
- Μέτρα για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και την πρόληψη της διάδοσης του κορονοϊού
- Η κυβέρνηση πηγαίνει την περιβαλλοντική πολιτική χρόνια πίσω
- Το εμβόλιο για τον κορονοϊό πρέπει να είναι παγκόσμιο αγαθό
- Ο κόσμος να ενωθεί για να καταπολεμήσει την πανδημία
- Οι ημερομηνίες καταβολής των 800 ευρώ
- Φαρμακογενετική και Ιατρική Ακριβείας στην εποχή του κορονοϊού
- Ο ρόλος των γενετικών αλλαγών στη θεραπεία του COVID-19
- Σε επαγρύπνηση για να μην έχουμε επάνοδο της επιδημίας
- Τελευταία Νέα Dimoprasion
- Φαρμακογενετική και Ιατρική Ακριβείας στην εποχή του κορονοϊού
- Ο κόσμος να ενωθεί για να καταπολεμήσει την πανδημία
- ΕΕ-Παγκόσμιος μαραθώνιος δωρητών για την ανάπτυξη εμβολίου: «Τα καταφέραμε! Συγκεντρώσαμε 7,4 δισεκ. €»
- #ThankYouHeroes, κούκλες που τιμούν όσους είναι στην πρώτη γραμμή κατά του ιού
- Στη UNICEF δώρισε βραβείο της η Greta Thunberg
- Άμεση ρευστότητα σε ΜμΕ με διετή επιδότηση επιτοκίου από την Alpha Bank
- Περιζήτητα τα ελληνικά νωπά οπωροκηπευτικά στις διεθνείς αγορές
- Διαγωνισμός ζωγραφικής για παιδιά με θέμα τον κορονοϊό
- «Ο Νάνος» του Τσεμλίνσκυ στη ψηφιακή σκηνή του Μεγάρου Μουσικής
- Εναλλακτικός εικαστικός περίπατος στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Βουλή: Ζωντανά η συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών του περιβαλλοντικού νομοσχεδίου
- Από αρχές Ιουνίου η Γαλλία ενδέχεται να κυκλοφορήσει app ιχνηλάτησης επαφών
- Mέσα Μαζικής Μεταφοράς: Στο 25% της κίνησης μιας κανονικής ημέρας
- Υπ. Παιδείας: «Ολοένα αυξανόμενη» η ανταπόκριση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση
- Κ. Μητσοτάκης: Έγκλημα χωρίς τιμωρία η επίθεση στη Marfin - Tιμούμε τη μνημη των θυμάτων
- Τη διευθύνουσα σύμβουλο της Verizon καλωσορίζει στην ομάδα της η John Deere
- Ισπανία: Επιβραδύνεται ο ρυθμός αύξησης των ανέργων, όμως αριθμός ρεκόρ πολιτών διεκδικούν επιδόματα
- Κ. Μητσοτάκης για την επέτειο της Marfin: Η Πολιτεία θα τιμήσει τη μνήμη των ανθρώπων που χάθηκαν
- Εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία η διαδικασία ονομαστικής ψηφοφορίας για το περιβαλλοντικό ν/σ
- Πετρέλαιο: Στο +8,5% το WTI, στο +6,5% το brent εν μέσω ελπίδων για τόνωση της ζήτησης