Αλ. Τσίπρας: Η Ελλάδα του 2019 αφήνει πίσω την εποχή των μνημονίων και ελλειμμάτων

Σε μια Ελλάδα «πολύ διαφορετική» από εκείνη της προηγούμενης επίσκεψής της, καλωσόρισε ο Αλέξης Τσίπρας την ‘Αγγελα Μέρκελ. Την Ελλάδα του 2019 που, όπως υπογράμμισε, αφήνει πίσω την εποχή των μνημονίων και των ελλειμμάτων,

σημειώνει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης και αποτελεί πρωταθλητή της Ευρώπης στη μείωση της ανεργίας και την προώθηση μεταρρυθμίσεων «που πια έχουν τη συναίνεση της κοινωνίας γιατί οι πολίτες κατανοούν ότι δίνουν προοπτική και αποτελεσματικότητα».
Η Ελλάδα του 2019, αφήνει πίσω αυτή την εποχή των μνημονίων των ελλειμμάτων, σημειώνει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, και αποτελεί πρωταθλητή της Ευρώπης στη μείωση της ανεργίας αλλά και στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων. Μεταρρυθμίσεις που πια έχουν τη συναίνεση της κοινωνίας γιατί οι πολίτες κατανοούν ότι δίνουν προοπτική και έχουν αποτελεσματικότητα.
«Σήμερα βρισκόμαστε σε τελείως διαφορετική φάση»
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι κατά την τελευταία επίσκεψη της κ Μέρκελ στην Αθήνα, «η χώρα μας βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού, με την οικονομία να παραπαίει, και την κοινωνία να υποφέρει και να αγωνιά. Με ένα εκατομμύριο ανέργους, παράλυτο κοινωνικό κράτος, διαλυμένες δομές προστασίας των πιο αδύναμων, και κανένα φως ανάκαμψης». Σημείωσε ότι «ο ελληνικός λαός δοκιμάστηκε σκληρά απέναντι σε ακατανόητα μέτρα που ήταν συχνά άδικα, κάποιες φορές αναποτελεσματικά και που δοκίμασαν την κοινωνική συνοχή».
«Σήμερα βρισκόμαστε σε μια τελείως διαφορετική φάση», τόνισε, «εξερχόμαστε από αυτήν την κρίση οριστικά, με σοβαρές πληγές, που επουλώνουμε σταδιακά κρατώντας όμως την κοινωνία όρθια και με την έγνοια να είναι πάντοτε στους πιο ευάλωτους».
«Η Ελλάδα ευρωπαϊκός πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή»
Αποτιμώντας τη συνάντησή τους, κατά τις κοινές δηλώσεις τους με την Γερμανίδα καγκελάριο, ο πρωθυπουργός είπε ότι ήταν «εξαιρετικά εποικοδομητική» και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η επίσκεψη της κλείνει έναν σημαντικό, δύσκολο, αλλά εποικοδομητικό κύκλο και ανοίγει έναν νέο πιο αισιόδοξο.
Υπογράμμισε πως «είναι σαφές ότι η Ελλάδα εξέρχεται από την κρίση και ενισχύεται ως ο ευρωπαϊκός πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή, ενώ διεκδικεί τον ρόλο περιφερειακού κόμβου εμπορίου, ενέργειας και μεταφορών». Πρόσθεσε ότι «σε αυτήν την προσπάθεια, η αναβάθμιση της συνεργασίας μας με την Γερμανία στο διπλωματικό και το οικονομικό πεδίο και ειδικά στην Ευρώπη, ήταν και θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Και στο πλαίσιο αυτό, οι σχέσεις των δύο λαών μας είναι εξαιρετικά σημαντικές». Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο αυτό της αναβάθμισης και της επανεκκίνησης των σχέσεων των δύο χωρών, συμφώνησαν η Γερμανία να είναι τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ το 2020.
«Η συμφωνία των Πρεσπών πολύ σημαντικό βήμα προς τα μπρος»
Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τα Βαλκάνια, με τον κ. Τσίπρα να σημειώνει πως «η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα προς τα μπρος για τη σταθερότητα, την ασφάλεια και τη συνανάπτυξη στην περιοχή». Πρόσθεσε ότι είναι και ένα μοντέλο λύσεων, για πιθανές συμφωνίες που μπορεί να υποδεικνύει αποδεκτές λύσεις στο μέλλον χωρίς την επιβολή του ενός μέρους επί του άλλου- δίνει τη δυνατότητα να προχωρήσουμε προς τα μπροστά.

Τόνισε την ανάγκη να υπάρξει συνέχεια της ατζέντας της Θεσσαλονίκης 2003, δηλαδή η διεύρυνση της ΕΕ στα Βαλκάνια, για να σημειώσει πως «το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα πρέπει να αναδειχθεί στη βάση όμως της τήρησης του ευρωπαϊκού κεκτημένου και άρα και της αιρεσιμότητας». Στο πλαίσιο αυτό μίλησε για την προοπτική της Αλβανίας, «την οποία στηρίζουμε ενεργά, ταυτόχρονα όμως θεωρώ και το επισήμανα ότι υπάρχουν θέματα κρίσιμα όπως το ζήτημα σεβασμού των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας, που αποτελεί προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας.
«Όχι στις φυγόκεντρες δυνάμεις που προτάσσουν την εθνική περιχαράκωση, τον εθνικισμό και τον ρατσισμό»
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι παρά τις διαφορές τους, «που και σήμερα έχουμε», είναι κοινή διαπίστωση τους πως «ο μεγάλος κίνδυνος στην Ευρώπη σήμερα δεν είναι οι διαφορές μεταξύ των δυνάμεων που πιστεύουν στην Ευρώπη, αλλά η ανάδειξη των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων που την αμφισβητούν». Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε στην κ. Μέρκελ τον ρόλο που κατά τη γνώμη του ‘παίζουν οι κυρίαρχες οικονομικές πολιτικές, στη διόγκωση του ακροδεξιού και αντιευρωπαϊκού λαϊκισμού, αλλά και την ανάγκη να απαντηθεί αυτή η πρόκληση με την οικοδόμηση της κοινωνικής Ευρώπης και μια νέας αρχιτεκτονικής για την Ευρωζώνη». «Οι πολίτες της Ευρώπης, σε όποια γωνιά της και αν ζουν», υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας, «οφείλουν να ορθώσουν το δημοκρατικό ανάστημά τους για να αποτρέψουν τις δυνάμεις εκείνες που, προσπαθούν να γυρίσουν τον τροχό της Ιστορίας πίσω, στη σκοτεινή Ευρώπη του μίσους και του φόβου».
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι «έχουμε την θέληση, αλλά και την δύναμη, να προχωρήσουμε μπροστά γιατί μπορούμε να λέμε όχι στις φυγόκεντρες δυνάμεις, που προτάσσουν την εθνική περιχαράκωση, τον εθνικισμό και τον ρατσισμό ως απάντηση στις οικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις της σύγχρονης εποχής». «Έχουμε το θάρρος», τόνισε, «να λέμε όχι στις φωνές της μισαλλοδοξίας που επιδιώκουν, μάλιστα, να διαδραματίσουν ενισχυμένο ρόλο και στις επικείμενες ευρωεκλογές»
«Μας χώριζαν και μας χωρίζουν σημαντικές διαφορές, αλλά μπορέσαμε να ξεπεράσουμε τη μεγάλη δοκιμασία»
Μιλώντας για τις σχέσεις των δύο χωρών, είπε ότι σε αυτή την πορεία δοκιμάστηκαν σκληρά και ότι υπήρξαν δύσκολες στιγμές «που με πολλή προσπάθεια και αποφασιστικότητα καταφέραμε να αφήσουμε πίσω μας». Χαρακτήρισε πολύ σημαντικό ότι καταρρίφθηκαν τα στερεότυπα εδώ στην Ελλάδα του αυταρχικού Γερμανού και στη Γερμανία του τεμπέλη Έλληνα που ευθύνεται για την κρίση.
«Διανύσαμε μια περίοδο σκληρής διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, με έντονες συγκρούσεις, εντατικές διαβουλεύσεις και δύσκολους συμβιβασμούς. Αλλά αυτή είναι και η πορεία της Ευρώπης, της προσπάθειας να συνθέτουμε τις αντιθέσεις μας και να προχωράμε μέσα από προωθητικούς συμβιβασμούς», είπε. Πρόσθεσε ότι διαφώνησαν σε πολλά και διαπίστωσαν ότι τότε, όπως και σήμερα, «μας χώριζαν και μας χωρίζουν σημαντικές διαφορές σε ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο, αλλά μπορέσαμε να ξεπεράσουμε αυτήν την μεγάλη δοκιμασία και τα στερεότυπα μεταξύ μας, και να βρούμε κοινό τόπο, διότι αυτό που προείχε ήταν η διάσωση της Ελλάδας, αλλά και της ίδιας της Ευρώπης με μια έννοια, γιατί η ελληνική κρίση ήταν και μια ευρωπαϊκή κρίση».
«Είμαστε περήφανοι, που μετά από αυτήν την περιπέτεια μπορούμε να πούμε ότι η Ελλάδα, από μέρος του προβλήματος της Ευρώπης, έχει γίνει μέρος της λύσης», τόνισε.

Ανάγκη ολοκληρωμένης πολιτικής για το άσυλο, αναθεώρηση του υφιστάμενου συστήματος
Ο πρωθυπουργός είπε ότι συζήτησαν και για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, τον πρώτο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό μετά τη διπλή, οικονομική και μεταναστευτική κρίση και την προσφυγική κρίση.
Σημείωσε την «ανάγκη καθιέρωσης μιας ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής πολιτικής για το άσυλο και τη μετανάστευση με αναθεώρηση του υφιστάμενου Συστήματος. Μια πολιτική που να συμπεριλαμβάνει πιο ισχυρούς μηχανισμούς στήριξης των χωρών πρώτης γραμμής, έναν ισχυρό μηχανισμό επιστροφών, αλλά και αναβάθμιση των σχέσεων της ΕΕ με χώρες προέλευσης και διέλευσης».
Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι «αυτό που ζητάμε από την Ευρώπη και όχι από τη Γερμανία είναι να προχωρήσουμε σε ένα κοινό ευρωπαϊκό μηχανισμό ασύλου ώστε οι χώρες πρώτης υποδοχής να μην καλούνται να αντιμετωπίσουμε από κοινού ένα θέμα που δεν αφορά αποκλειστικά αυτές, να προχωρήσουμε και στην αναθεώρηση του Δουβλίνου», είπε. «Αν δεν το καταφέρουμε, φοβάμαι ότι η Ευρώπη θα βρεθεί σε πολύ σημαντικούς κινδύνους», τόνισε.
Επισήμανε ότι «η Ελλάδα χτυπήθηκε περισσότερο από κάθε άλλη, από την προσφυγική κρίση» και πως στις πλάτες της βρέθηκε να σηκώνει όλη την Ευρώπη. Υπογράμμισε ότι και σήμερα η Ελλάδα είναι πρώτη σε ποσοστό αιτήσεων ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας.
Υπογράμμισε πως το κρίσιμο υπαρξιακό ερώτημα που θέτει η Ελλάδα στον διάλογο στην Ευρώπη εδώ και τρία χρόνια είναι αν τα προβλήματα που θα αντιμετωπίζουμε ως κράτη-μέλη και τα οποία δεν αφορούν αποκλειστικά εμάς, αλλά διεθνή γεγονότα με βαθύτερες γεωπολιτικές ρίζες, θα τα αντιμετωπίζει μόνο του κάθε κράτος-μέλος, χωρίς τη βοήθεια, την αλληλεγγύη και τον επιμερισμό των βαρών και της ευθύνης. Ή αν η ΕΕ θα λειτουργήσει στη βάση της αλληλεγγύης και του επιμερισμού της ευθύνης.
Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε πολύ κρίσιμη τη συνεργασία που είχαν με την κ. Μέρκελ τις πρώτες μέρες της προσφυγικής κρίσης στα ελληνικά νησιά και επισήμανε τον ρόλο της στο να βρεθεί μια αποτελεσματική λύση που δεν θα υπερβαίνει το αξιακό, νομικό και πολιτικό της Ευρώπης. Τόνισε ότι παρά τις διαφορές που είχαμε στην οικονομική πολιτική της Ευρώπης με την καγκελάριο, στο θέμα αυτό βρεθήκαμε σε μετερίζι μάχης από την πρώτη στιγμή και οι δυο μας, υπερασπιζόμαστε την άποψη ότι η Ευρώπη πρέπει να λειτουργήσει με βάση την αλληλεγγύη και τις αρχές του ανθρωπισμού, αλλιώς δεν θα έχει προοπτική.
«Σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, από τη γειτονική μας χώρα»
Αλέξης Τσίπρας και ‘Αγγελα Μέρκελ συζήτησαν για την Τουρκία, για το Κυπριακό και την ανάγκη εξεύρεσης δίκαιης και βιώσιμης λύσης. Τόνισαν τη σημασία που έχει η συνεργασία με τη γείτονα τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την ευρύτερη περιοχή. «Και βέβαια εξέφρασα την στήριξή μου στην διατήρηση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, προς όφελος του λαού της, αλλά και της ευρύτερης περιοχής».
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι στο πνεύμα των Συμπερασμάτων της συνόδου της ΕΕ του Μαρτίου, τόνισε «τη σημασία που έχει ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, από τη γειτονική μας χώρα». Σημείωσε ότι «οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε περιβάλλον έντασης και παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της ΕΕ». «Αυτό ιδίως σε μια περίοδο», πρόσθεσε, «που υπάρχει μια έντονη κινητικότητα, όπου υπάρχει ένας νέος ενεργειακός χάρτης που θα διαμορφωθεί τα επόμενα χρόνια και που θα πρέπει όλοι απαρέγκλιτα να τηρούν το διεθνές δίκαιο, καθώς αυτές τις μέρες η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρά σε εξορύξεις όντας απολύτως μέσα στο πλαίσιο των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
«Δεν ξεχνάμε τις απαράγραπτες ιστορικές εκκρεμότητες»
«Ασφαλώς, δεν ξεχνάμε τις δυσκολίες, ούτως αυτές που περάσαμε πρόσφατα, ούτε ξεχνάμε και τις δύσκολες αλλά απαράγραπτες -θέλω να το τονίσω – εκκρεμότητες που μας άφησε η ιστορία όπως είναι οι επανορθώσεις και το κατοχικό, το αναγκαστικό δάνειο», υπογράμμισε.
Πρόσθεσε ότι παράλληλα «είμαστε αποφασισμένοι να επικεντρωθούμε και στο νέο πλαίσιο που έχουμε οικοδομήσει, με την Γερμανία να αποτελεί, έναν από τους σημαντικότερους επενδυτές στην Ελλάδα, τον πρώτο μας εμπορικό εταίρο και μια από τις πρώτες χώρες προέλευσης τουριστών. Με την ελληνική κοινότητα στην Γερμανία να διαπρέπει. Με τις διμερείς μας σχέσεις να ενισχύονται με την υιοθέτηση του διμερούς Σχεδίου Δράσης μας, την ίδρυση του Ιδρύματος Νεότητας και την επανεκκίνηση – σε πιο υγιείς βάσεις – της ελληνογερμανικής συνέλευσης».
«Όταν είσαι στη θέση του πρωθυπουργού, εκπροσωπείς όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες»
Ο Αλέξης Τσίπρας ρωτήθηκε τι έχει αλλάξει από το 2014, όταν στήριζε τις διαδηλώσεις κατά της επίσκεψης Μέρκελ τότε, σε σχέση με σήμερα, όπου την υποδέχτηκε, με τον πρωθυπουργό να υπενθυμίζει ότι στήριζε τις διαδηλώσεις και το πρώτο διάστημα που ήταν πρωθυπουργός «διεκδικώντας μια προοπτική ενός βιώσιμου προγράμματος που θα έδινε τη δυνατότητα στην Ελλάδα να βγει από την κρίση χωρίς τη βάσανο της λιτότητας, που θα έδινε ελπίδα και προοπτική». Είπε πως όταν είσαι στη θέση του πρωθυπουργού είσαι υποχρεωμένος να εκπροσωπείς όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, είναι μια θέση που σε γεμίζει ευθύνη για να βρεις την καλύτερη δυνατή λύση προς όφελος όλων όσων εκπροσωπείς. Συνεχίζοντας να μιλά για εκείνη την περίοδο ανέφερε χαρακτηριστικά: Εκπροσωπείς όσους διαδηλώνουν και αυτούς που φοβούνταν τις διαδηλώσεις, αυτούς που είναι άνεργοι και αυτούς που φοβούνται μην χάσουν τις δουλειές τους, αυτούς που δεν έχουν να χάσουν τίποτα και αυτούς που έχουν ένα υστέρημα και καταθέσεις στην τράπεζα και φοβούνται μην τις χάσουν. Έχει υποχρέωση να βρίσκει μαζί με το δίκιο του, τον ρεαλιστικό δρόμο ώστε η συνισταμένη να είναι επωφελής για όλους όσους εκπροσωπείς.
Ο κ. Τσίπρας επανέλαβε ότι «οι ιδεολογικές και πολιτικές μας θέσεις (σ.σ. με την κ. Μέρκελ) είναι διαφορετικές και αυτό δίνει μεγαλύτερη αξία στο γεγονός ότι βρήκαμε το δρόμο εκείνο που θα υπερβεί την κρίση που αντιμετώπιζε τότε η Ελλάδα και η Ευρώπη, δίνοντας σήμερα τη δυνατότητα μετά από 3,5 χρόνια να λέμε ότι οι δυσκολίες είναι πια πίσω μας και ότι η Ελλάδα είναι μια διαφορετική χώρα». «Βεβαίως με πληγές και προβλήματα», πρόσθεσε, «αλλά μια χώρα που μπορεί να ατενίζει το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία».
Ν. Λιονάκης