Αιώνας της Κίνας ή Νέος Ψυχρός Πόλεμος;

Η Κίνα, η προοπτική της ως παγκόσμια υπερδύναμη και οι εξελίξεις στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο με άξονα την αντιπαράθεση Κίνας-ΗΠΑ, βρέθηκαν στο επίκεντρο σε δύο πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις που έγιναν στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

Στην πρώτη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο Δημοσιογράφος της La Repubblica, Filippo Santelli, τον λόγο πήρε αρχικά ο Cheng Li, Founding Director του Κέντρου Διακυβέρνησης για την Κίνα και τον Κόσμο, του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ.

«Θεωρώ πως η έννοια “ο αιώνας της Κίνας” είναι λανθασμένος. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι πως ο αμερικανικός αιώνας φτάνει στο τέλος του, αλλά φυσικά η Αμερική θα παραμείνει μεγάλη δύναμη», σχολίασε μεταξύ άλλων και σημείωσε πως αυτήν τη στιγμή «το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας δεν έχει κανένα πρόβλημα νομιμοποίησης. Ίσα ίσα έχει καταφέρει να δημιουργήσει οικονομική ευημερία και προοπτική στο μεγαλύτερο μέρος του κινεζικού πληθυσμού».

Σε παρόμοιο κλίμα τοποθετήθηκε και ο Henry Huiyao Wang, Ιδρυτής και Πρόεδρος, Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση (CCG) – Πρώην Σύμβουλος του Κρατικού Συμβουλίου της Κίνας. «Η κινέζικη οικονομία αποδείχθηκε πολύ πιο δυνατή από ό,τι φανταζόμασταν. Η εσωτερική αεροπορική κίνηση έχει επανέλθει στα επίπεδα προ πανδημίας, η εξωτερική στο 80% σε σχέση με το 2019. Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ευρέως στα νοσοκομεία της Κίνας. Μιλάμε για μία χώρα που αυτήν τη στιγμή έχει μία μεσαία τάξη μεγέθους 400 εκατομμυρίων ανθρώπων, που θα γίνουν 800 εκατομμύρια στο μέλλον. Άρα μια τεράστια εσωτερική αγορά», τόνισε.

Στη συνέχεια μίλησε ο Rob de Wijk, Ιδρυτής, Κέντρο Στρατηγικών Μελετών της Χάγης (HCSS), Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Leiden, ο οποίος ανέφερε πως «είμαστε στη μέση μιας παγκόσμιας τεχνολογικής επανάστασης χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη. Είμαι έκπληκτος που η Κίνα δεν έχει περάσει ακόμα στην πρώτη θέση σε αυτόν τον τομέα». Πρόσθεσε πως θεωρεί πως ένας λόγος που η Κίνα δεν έχει καταστεί ακόμα πρώτη παγκόσμια δύναμη έχει να κάνει και με το πολιτικό της σύστημα. «Πάντως, όπως έχει δείξει ο Δαρβίνος, επιβιώνουν αυτοί που προσαρμόζονται πιο εύκολα. Οι ΗΠΑ για την ώρα δεν δείχνουν κάτι τέτοιο».

Στη δεύτερη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο ομότιμος καθηγητής Στρατηγικής στο Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Αθανάσιος Πλατιάς κυριάρχησε το ζήτημα του «Ψυχρού Πολέμου 2.0» που εξελίσσεται με άξονα την αντιπαράθεση ΗΠΑ- Κίνας .

Τον λόγο πήρε αρχικά ο Da Wei, Διευθυντής στο Κέντρο Διεθνούς Ασφάλειας και Στρατηγικής (CISS) και Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tsinghua. «Θεωρώ πως βιώνουμε το τέλος του “Διεθνούς Δικαίου”. Δεν πρόκειται για πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας, είναι οι ΉΠΑ εναντίον όλων και κατά του φιλελευθερισμού. Βιώνουμε μία θεμελιώδη αλλαγή, αλλά δεν ξέρω αν έχουμε τελειώσει με την παλιά κατάσταση στην οποία συμμετέχουμε όλοι μας και από την οποία ακόμα επωφελούμαστε. Το μέλλον είναι απρόβλεπτο».

Η Joan Kaufman, Ανώτερη Διευθύντρια Ακαδημαϊκών Προγραμμάτων, Schwarzman Scholars Program και Λέκτορας στο Harvard Medical School, σχολίασε πως η πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ έχει αρνητικές συνέπειες για την αμερικανική επιστήμη και τεχνολογία. «Είναι εντυπωσιακό το πόσα ιδρύματα έχουν βιώσει την έξοδο ταλέντου από τη χώρα εξαιτίας της δυσπιστίας που υπάρχει απέναντι στου Κινέζους. Φοβάμαι πως θα χάσουμε τελικά τον πόλεμο των ταλέντων, μία ολόκληρη γενιά Κινέζων επιστημόνων που δεν θα εργαστεί στις ΗΠΑ ώστε να ενισχύσει τα αμερικανικά ιδρύματα, αλλά και οι Αμερικανοί επιστήμονες πια ταξιδεύουν λιγότερο στην Κίνα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η Mabel Lu Miao, Συνιδρυτής και Γενική Γραμματέας στο Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση, είπε πως η στάση των ΗΠΑ είναι εγωιστική και αυτοϋπονομευτική. «Θεωρώ πως η Κίνα στέκεται στη λεγόμενη σωστή πλευρά της ιστορίας αυτήν τη στιγμή. Είναι υπέρ του ελεύθερου εμπορίου. Η Κίνα είναι η χώρα που προωθεί ενεργά την παγκοσμιοποίηση και νομίζω αυτή η συγκυρία θα τη βοηθήσει να ενισχύσει τη “soft power” επιρροή της στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου», τόνισε.

Tέλος, παρενέβη ο Ahmed Aboudouh, Ass. Fellow του Chatham House και Επικεφαλής Μελετών Κίνας στο Emirates Policy Center του Ηνωμένου Βασιλείου. «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ξεκάθαρο νικητή αλλά ούτε και ξεκάθαρη εικόνα “Ψυχρού Πολέμου”» είπε μεταξύ άλλων και συνέχισε: «Δεν έχουμε δύο δυνάμεις που ανταγωνίζονται, έχουμε μία ανερχόμενη δύναμη που δεν της αρέσει η έννοια της ηγεμονίας και επιπλέον οι χώρες του Παγκόσμιου Νότου δυναμώνουν τον ρόλο τους. Διανύουμε μία μεταβατική περίοδο ανάμεσα σε δύο παγκόσμιες τάξεις: αυτή που δημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και την επόμενη στην οποία η πρωτοκαθεδρία της Κίνας είναι πιθανή».

Το άρθρο Αιώνας της Κίνας ή Νέος Ψυχρός Πόλεμος; εμφανίστηκε πρώτα στο Εφημερίς Δημοπρασιών & Πλειστηριασμών.