Γολγοθάς το Κτηματολόγιο

Γολγοθάς το Κτηματολόγιο07.04.2019Παρασκήνιο

Απίστευτη ταλαιπωρία και τεράστια έξοδα για εκατομμύρια ιδιοκτήτες

➤Ατελείωτο μαρτύριο για τη συλλογή δικαιολογητικών (που σε πάμπολλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν καν)

➤Οριοθετήσεις στα τυφλά για να εισπράξουν τα 35 € ανά δικαίωμα, που οδηγούν με ακρίβεια σε ενστάσεις και αντιδικίες μεταξύ γειτόνων

Τα δικαιώματα που έχουν οι υποχρεοι και δεν τα ξέρουν

Η Θέση μας: Σε κίνδυνο η Ελλάδα

Διαβάστε επίσης:

►Με σέλφι και χαμόγελα δεν πείθονται οι πολίτες►Γιατί ο Κυριάκος καρατόμησε τη Φαίνη των βορ. προαστίων►Ελεγχος του μυαλού με μία ένεση!►Αγιορείτες κατά Βελόπουλου για τα προϊόντα που τηλεπουλάει►Στο σφυρί «κόκκινα» δάνεια (15 δισ.)όλων των κατηγοριών►Ρένα Βελισσαροπούλου: Μία έμπειρη (στα κοινά) εκπαιδευτικός, υποψήφια στον Δήμο Κέας►Κληρονομιές: Εκτοξεύτηκαν (413%) στα χρόνια της κρίσης οι αποποιήσεις

Κτηματολόγιο στην Ελλάδα του 2019: Ενα ατέλειωτο μαρτύριο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Απίστευτη ταλαιπωρία για τη συλλογή δικαιολογητικών (που σε πάμπολλες περιπτώσεις δεν υπάρχουν καν) και τεράστια έξοδα

Από τον
Κώστα Σαλαμούρα

Για να το δηλώσεις (και να το σώσεις, ώστε να μην καταλήξει στα χέρια του Δημοσίου), πρέπει πρώτα να το βρεις. Για να το βρεις, πρέπει (αν είσαι από τους τυχερούς) να έχεις συντεταγμένες.

Αν είσαι από τους άτυχους, που είτε δεν έχουν τοπογραφικό είτε αυτό που έχουν δεν έχει συντεταγμένες για να τις βρεις (τις συντεταγμένες), πρέπει να πληρώσεις μηχανικό. Για να πληρώσεις μηχανικό, πρέπει να σου περισσεύουν τουλάχιστον κανένα 300άρι ευρώ και άπλετος χρόνος (και εσένα και του τοπογράφου μηχανικού).
Αφού κάνεις όλα τα παραπάνω, είσαι εντάξει εφόσον έχεις συμβόλαια. Αν δεν έχεις, πρέπει να βρεις δύο μάρτυρες, να τους κουβαλήσεις σε ένα Ειρηνοδικείο ή σε έναν συμβολαιογράφο (κάνοντας κι άλλα έξοδα) για να δηλώσεις χρησικτησία. Αφού κάνεις κι αυτό, πρέπει να έχεις και βεβαίωση εγγραφής στο υποθηκοφυλακείο. Αν δεν έχεις, πρέπει να κάνεις αίτηση και μπορεί να πάρεις τη βεβαίωση σε κανέναν μήνα. Αφού πάρεις και τη βεβαίωση από το υποθηκοφυλακείο, πρέπει να ξαναβρείς χρόνο.

Αφού τον ξαναβρείς και επισκεφθείς το Κτηματολογικό Γραφείο για να δηλώσεις το ή τα ακίνητά σου, πρέπει να πας να στηθείς στην ουρά μιας τράπεζας για να πληρώσεις το παράβολο.

Αφού πληρώσεις το παράβολο, πρέπει πάλι να βρεις χρόνο για να ξαναπάς στο Κτηματολογικό Γραφείο (έπειτα από τέσσερις εργάσιμες, σου λένε) για να πάρεις την απόδειξη δήλωσης, έτσι ώστε να σου έρθει έπειτα από περίπου ενάμιση χρόνο ένα χαρτί για να δεις αν ο γείτονας δεν έχει δηλώσει λανθασμένες συντεταγμένες και να ησυχάσεις. Και όλα τα παραπάνω για ένα χωράφι.

Αν έχεις παραπάνω από ένα, καλύτερα μην το σκέφτεσαι, και αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί αποφεύγουν να κάνουν δηλώσεις, με αποτέλεσμα το ποσοστό ολοκλήρωσης της διαδικασίας να κινείται σε απελπιστικά χαμηλά επίπεδα.
Αυτό, με λίγα λόγια, είναι το μπάχαλο που έχει δημιουργήσει το κράτος και ονομάζεται Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Από το φιάσκο του 1995 (και την τιμωρία από την Κομισιόν) σε οριοθετήσεις που οδηγούν με ακρίβεια σε αντιδικίες γειτόνων

Από την εποχή του Οθωνα το ελληνικό κράτος προσπαθεί (;) ανεπιτυχώς να αποκτήσει Κτηματολόγιο. Κάτι που σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θεωρείται δεδομένο, στην Ελλάδα της αρπαχτής και του οχαδερφισμού έχει εξελιχθεί σε αέναη προσπάθεια τετραγώνισης του κύκλου.
Από το 1995 εννοείται πως η προσπάθεια κτηματογράφησης άρχισε σοβαρά, αφού η Ευρωπαϊκή Ενωση διέθεσε στην Ελλάδα τα κονδύλια που ήταν απαραίτητα για να ολοκληρωθεί το έργο σε 35.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Το μόνο που καταφέραμε ήταν να ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση σε 8.440 τετραγωνικά χιλιόμετρα, τα οποία κόστισαν περίπου 280.000.000 ευρώ, αντί των προβλεπομένων περίπου 130.000.000 ευρώ (!!!). Το αποτέλεσμα ήταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητήσει την επιστροφή 100.000.000 ευρώ και να αρνηθεί να χρηματοδοτήσει ξανά το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Βέβαια, ποτέ κανείς δεν έμαθε σε ποιες τσέπες κατέληξαν εκείνα τα χρήματα. Επειτα από λίγα χρόνια, το 2008, άρχισε νέα προσπάθεια κτηματογράφησης, όμως κι αυτή έμεινε ημιτελής, ενώ το 2011 άρχισε και τρίτη. Το 2013 προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός, που ακυρώθηκε, και επαναπροκηρύχθηκε το 2016.

Δεν άλλαξε τίποτα

Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, που περισσότεροι από τους μισούς Ελληνες, εν μέσω κρίσης, είναι υποχρεωμένοι, προκειμένου να σώσουν τις περιουσίες τους, που για πάρα πολλούς αποτελούν μόνο αποτυπώσεις στο Ε9, να συνωστίζονται σε ουρές, να χάνουν εργατοώρες και να υποχρεώνονται σε διόλου ευκαταφρόνητα έξοδα.
Ομως έχει αλλάξει κάτι από το μακρινό 1995; Δυστυχώς όχι, και το διαπιστώνει όποιος έχει την ατυχία να υποβάλλεται σε αυτή την ταλαιπωρία.
Οποιος μπει στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου (www.ktimatologio.gr) θα δει μια ειδυλλιακή εικόνα, η οποία (δυστυχώς) μετατρέπεται σε εφιάλτη όταν προσπαθήσει να εξυπηρετηθεί (ειδικά από την Υπηρεσία Θέασης Ορθοφωτογραφιών). Το γεγονός οδηγεί στον μονόδρομο που είναι η επίσκεψη σε Κτηματολογικό Γραφείο.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, τα δικαιολογητικά που χρειάζονται είναι:
■ Εντυπο δήλωσης (δήλωση του ν. 2308/95)
■ Απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας και του πιστοποιητικού μετεγγραφής
■ Στοιχεία για τον εντοπισμό του ακινήτου
■ Απλό φωτοαντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου
■ Απλό φωτοαντίγραφο εγγράφου που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ (π.χ. απόσπασμα από εκκαθαριστικό σημείωμα Εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμός ΔΕΗ).
Για την περίπτωση χρησικτησίας χρειάζονται Ε9, λογαριασμός ΔΕΗ, μισθωτήρια, αποδεικτικά ΟΣΔΕ, πράξη αναγνώρισης ορίων, ένορκες βεβαιώσεις κ.λπ., ώστε να αποδεικνύεται η 20ετής νόμιμη κατοχή ακινήτου.
Εναλλακτικά, για την περίπτωση που δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς, χρειάζονται:
■ Τίτλοι του κληρονομούμενου (εφόσον υπάρχει)
■ Ληξιαρχική πράξη θανάτου
■ Αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης (εάν υπάρχει)
■ Πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών
■ Πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως κληρονομιάς (όταν υπάρχει διαθήκη)
■ Ε-mail, στοιχεία επικοινωνίας (τηλέφωνο, διεύθυνση κατοικίας).

Το πρόβλημα είναι πως στις περισσότερες περιοχές από αυτές όπου γίνεται τώρα η κτηματογράφηση δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας, καθώς τα περισσότερα ακίνητα είναι αγροτεμάχια που έχουν κληρονομηθεί από γονείς, οι οποίοι τα είχαν κληρονομήσει από τους δικούς τους γονείς κ.ο.κ. Και όπου υπάρχουν όμως τίτλοι, αυτοί είναι παλιά συμβόλαια με παλιά τοπογραφικά.

Τοπογραφικά που στην ουσία είναι άχρηστα, αφού όλα προ του 2010 δεν διαθέτουν συντεταγμένες για ακριβή προσδιορισμό του ακινήτου. Ο κάτοχος του ακινήτου λοιπόν έχει δύο επιλογές, η μία εκ των οποίων είναι πανάκριβη: να απευθυνθεί σε τοπογράφο μηχανικό για να του φτιάξει «σύγχρονο» τοπογραφικό με συντεταγμένες, το κόστος του οποίου αρχίζει από τουλάχιστον 300 ευρώ (!) για μικρές εκτάσεις. Παράλληλα χρειάζονται και χρόνος αλλά και σαφής υπόδειξη των ορίων του αγροτεμαχίου, κάτι που οι περισσότεροι που έχουν φύγει από τα χωριά τους και απλά έχουν κληρονομήσει δεν γνωρίζουν.

Η λύση που προσφέρει (;) για αυτές τις περιπτώσεις το Ελληνικό Κτηματολόγιο είναι η πολυδιαφημισμένη Υπηρεσία Θέασης Ορθοφωτογραφιών. Μια εφαρμογή που, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, μόνο επαγγελματίες «κομπιουτεράδες» μπορούν να χρησιμοποιήσουν, αφού δεν διαθέτει καμία οδηγία χρήσης. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα χειρότερο στα Γραφεία Κτηματογράφησης, όπου οι ταχύτητες σύνδεσης ίντερνετ είναι στην κυριολεξία για γέλια και οι υπολογιστές πεπαλαιωμένοι. Οσο για τους υπαλλήλους που προσπαθούν να βγάλουν άκρη και να βρουν τα αγροτεμάχια, είναι το ίδιο «άσχετοι» με τους ενδιαφερομένους, αφού οι περισσότεροι εξ αυτών (αν όχι όλοι) είναι νομικοί και όχι μηχανικοί! Το αποτέλεσμα, αυτονόητο. Για μια απλή δήλωση, για την οποία ο δικαιούχος έχει όλα τα προαναφερόμενα δικαιολογητικά, αλλά παλιό (χωρίς ακριβείς συντεταγμένες) τοπογραφικό, χρειάζεται τουλάχιστον μία ώρα, ενώ και η οριοθέτηση που γίνεται επί τόπου, μέσω της εφαρμογής, δεν είναι ακριβής.

Στην αυτονόητη ερώτηση που υποβάλλεις στον υπάλληλο, που εν γνώσει του κτηματογραφεί λανθασμένα όρια ακινήτου, η απάντηση είναι αφοπλιστική: «Σε ενάμιση χρόνο (σ.σ.: που θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και θα βγουν οι πρώτοι χάρτες) θα μπορείτε να κάνετε ένσταση»!
Τι ακριβώς σημαίνει αυτό δεν ξέρουμε, αλλά μπορούμε να υποθέσουμε. Γείτονες θα παίζουν ξύλο και θα τρέχουν σε δικαστήρια για να αποδείξουν τα όριά τους. Ορια που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μην ήταν καταγεγραμμένα επακριβώς, αλλά σε κάποιες άλλες υπήρχαν σε τοπογραφικά χωρίς συντεταγμένες.

Πότε λήγουν (σταδιακά) οι προθεσμίες στις 37 περιφερειακές ενότητες

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η κτηματογράφηση σε 37 περιφερειακές ενότητες (νομοί) της χώρας. Οι πρώτες προθεσμίες εκπνέουν σταδιακά τις ερχόμενες ημέρες και αναμένεται να δοθούν νέες παρατάσεις 45 ημερών. Αναλυτικά, οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν δηλώσεις:
■ Εως τις 24 Μαΐου στην περιφερειακή ενότητα Λακωνίας
■ Εως τις 10 Απριλίου στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου Κρήτης (αναμένεται να παραταθεί έως τις 25 Μαΐου)
■ Εως τις 15 Απριλίου στις περιφερειακές ενότητες Ικαρίας, Σάμου, Χίου, Δράμας, Ξάνθης, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας
■ Εως τις 22 Απριλίου στις περιφερειακές ενότητες Αχαΐας και Εύβοιας
■ Εως τις 24 Μαΐου στην περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας
■ Εως τις 24 Απριλίου στις περιφερειακές ενότητες Αρτας, Πρέβεζας, Ιωαννίνων, Λευκάδας, Ροδόπης, Θάσου, Λάρισας, Θεσσαλονίκης, Γρεβενών και Δυτικής Αττικής
■ Εως τις 30 Απριλίου στην περιφερειακή ενότητα Ηλείας
■ Εως τις 3 Μαΐου στις περιφερειακές ενότητες Λασιθίου, Πιερίας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Κορινθίας (υπόλοιπο), Αργολίδας και Αρκαδίας
■ Εως τις 13 Μαΐου σε δύο περιοχές της περιφερειακής ενότητας Κορινθίας (Αρχαίας Κορίνθου, Εξαμιλίων και Ξυλοκερίζης του καλλικρατικού Δήμου Κορινθίων και Αγίων Θεοδώρων, Ισθμίας και Λουτρακίου Περαχώρας του καλλικρατικού Δήμου Λουτρακίου-Αγίων Θεοδώρων)
■ Εως τις 20 Μαΐου στα νησιά Αγαθονήσι, Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Λειψοί, Λέρος, Κάρπαθος, Κάσος, Νίσυρος, Μεγίστη, Τήλος, Χάλκη, Κως και Ρόδος
■ Εως τις 27 Μαΐου στις περιφερειακές ενότητες Μεσσηνίας, Βοιωτίας και Φωκίδας
■ Εως τις 12 Ιουνίου στις περιφερειακές ενότητες Μαγνησίας και στις Σποράδες
Σύμφωνα με την Ελληνικό Κτηματολόγιο, πολύ σύντομα θα αρχίσει η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας σε Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο, Ιθάκη, Λέσβο, Λήμνο και σε όσα από τα νησιά της Αττικής δεν έχουν κτηματογραφηθεί, δηλαδή τον Πόρο, την Υδρα, τις Σπέτσες, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα.

Στα «τυφλά» για να εισπράξουν τα 35 €

Φαίνεται λοιπόν πως το μόνο που ενδιέφερε το Ελληνικό Δημόσιο ήταν να εισπράξει τα 35 ευρώ (ανά δικαίωμα) και όχι να προχωρήσει σε σοβαρή κτηματογράφηση. Αν ο στόχος ήταν το τελευταίο, θα έπρεπε να διαθέσει τα κονδύλια εκείνα που χρειάζονταν ώστε οι υπάλληλοι να είναι γνώστες του αντικειμένου και ίσως να διαθέτει το ίδιο τοπογράφους μηχανικούς (με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή με πιστοποίηση) για να εκδίδουν φθηνά τα τοπογραφικά με ακριβείς συντεταγμένες.
Θα έπρεπε επίσης να διαθέσει κονδύλια για την ενημέρωση του κόσμου και, το κυριότερο, να δώσει πολύ περισσότερο χρόνο, γιατί, έτσι όπως είναι δομημένο το σύστημα, η προθεσμία των τριών μηνών είναι απολύτως ανεπαρκής. Είναι ανεπαρκής και για ακόμα έναν λόγο: Στις περιπτώσεις (και είναι πολλές) όπου δεν υπάρχει πιστοποιητικό μετεγγραφής, το υποθηκοφυλακείο χρειάζεται έως και δύο μήνες για να το εκδώσει.
Με λίγα λόγια, το ελληνικό κράτος αποφάσισε να προχωρήσει στο μεγαλύτερο ίσως έργο στην Ιστορία του χωρίς να προνοήσει για βασικά πράγματα, χωρίς να σκεφθεί καθόλου τους πολίτες και χρησιμοποιώντας τις γραφειοκρατικές δομές του, που όλοι γνωρίζουμε πού το έχουν οδηγήσει.

Κι όμως, οι πολίτες έχουν και δικαιώματα

Οι ανάδοχοι που αναλαμβάνουν τις μελέτες είναι υποχρεωμένοι, όπως προκύπτει από τις συμβάσεις που έχουν υπογράψει, σε περιόδους αιχμής να προσλαμβάνουν επιπλέον προσωπικό.
Πόσοι άνθρωποι θα απασχολούνται γι’ αυτή τη δουλειά προβλέπεται επίσης από τις συμβάσεις που έχει υπογράψει η Ελληνικό Κτηματολόγιο Α.Ε. με τους αναδόχους του έργου. Ακόμη κι αν τα όρια που αναφέρονται στις συμβάσεις έχουν εξαντληθεί -σύμφωνα με πληροφορίες μας, δεν έχουν εξαντληθεί-, η Ελληνικό Κτηματολόγιο θα πρέπει να βρει μία λύση.

Οι πολίτες από τη στιγμή που παραλαμβάνουν το χαρτάκι τους δικαιούνται να εξυπηρετηθούν εντός εύλογου χρόνου, ο οποίος δεν πρέπει να υπερβαίνει τις δύο έως δυόμισι ώρες. Προβλέπεται κι αυτό από τις συμβάσεις. Εάν έπειτα από αυτό το χρονικό όριο δεν έχουν εξυπηρετηθεί, θα πρέπει να τηλεφωνούν στη γραμμή εξυπηρέτησης πολιτών της Ελληνικό Κτηματολόγιο (τηλ.: 1015) και να καταγγέλλουν την καθυστέρηση.

Να μην επιτρέπουν στην Ελληνικό Κτηματολόγιο να τους παραπέμπει πίσω στον ανάδοχο, αλλά να επιμένουν να βρεθεί λύση. Ο πολίτης πληρώνει 35 ευρώ και οι ανάδοχοι οφείλουν να απαντούν στα τηλέφωνα, να προσφέρουν νομική και τεχνική παρακολούθηση και έλεγχο καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Οι ανάδοχοι, για να πάρουν το έργο, έχουν υπογράψει ότι θα παρέχουν όλες τις παραπάνω υπηρεσίες προς τον πολίτη ως μέρος του προγράμματος «Ποιότητα». Ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να εντοπίσει με ηλεκτρονική αυτοψία το ακίνητο / οικόπεδο / αγροτεμάχιό σας. Μη δέχεστε να αποχωρήσετε εάν δεν έχουν κάνει τη δουλειά τους προφασιζόμενοι ότι έχει κολλήσει το σύστημα. Είναι δικαίωμά σας να ζητείτε βοήθεια στη συγγραφή του Δ1. Είναι επίσης δικαίωμά σας να σας αντιμετωπίζουν με ευγενικούς τρόπους και διάθεση εξυπηρέτησης.

Ελεγχος ροής

Δικαιούστε να ξέρετε πόσους δικηγόρους και πόσους μηχανικούς απασχολεί ο συγκεκριμένος ανάδοχος στον νομό του, ανά ΟΤΑ, και πόσοι βρίσκονται εκείνη τη στιγμή στο γραφείο. Η Ελληνικό Κτηματολόγιο είναι υποχρεωμένη να έχει άνθρωπο εκεί για να ελέγχει τη ροή. Ζητήστε να μιλήσετε μαζί του. Εάν δεν υπάρχει, σημαίνει ότι δεν έχει την επίβλεψη του έργου.

Οι ανάδοχοι οφείλουν να έχουν ειδικά ραντεβού για τους επαγγελματίες. Εάν δεν επαρκούν, θα πρέπει να διπλασιαστούν.

Η Ελληνικό Κτηματολόγιο πρέπει να γνωστοποιήσει ποιος δικηγόρος από τη μεριά της απαντά και υποστηρίζει κάθε μελέτη και ποιος είναι ο υπεύθυνος που έχει ορίσει για να καταγγέλλονται προσβλητικές συμπεριφορές και δυσλειτουργίες. Επίσης, οφείλει να απαντήσει γιατί εξαντλούνται τα νούμερα από πολύ νωρίς το πρωί.
Οφείλει, τέλος, να απαντήσει εάν αληθεύει η πληροφορία ότι εκκρεμούν τα e-mails παραπόνων που έχουν σταλεί από πολίτες (πρόκειται για 3.000-4.000 πρωτόκολλα), καθώς δεν διεκπεραιώνονται.

Μαρία Παναγιώτου