Στο +28,1% η μέση ετήσια αύξηση του παγκόσμιου δείκτη τιμών τροφίμων (FAO) το 2021

Παρά το ότι η μέση τιμή του  Δεκεμβρίου υποχώρησε 0.9% σε σύγκριση με την τιμή του προηγούμενου μήνα.   

Μπορεί ο Έλληνας υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, να υποτιμά τις αυξήσεις που έχουν επεκταθεί στα περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες - ίσως γιατί βοηθά κάποιες επιχειρήσεις αλλά όχι τον γενικό πληθυσμό - όμως ο δείκτης που καταγράφει την πορεία των τιμών στην παγκόσια αγορά τροφίμων έχει σημειώσει άλμα 28% σε σχέση με το 2021 σύμφωνα με την υπηρεσία τροφίμων του

ΟΗΕ. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται, οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων υποχώρησαν το Δεκέμβριο μετά από τέσσερα διαδοχικές μηνιαίες αυξήσεις, σημειώνοντας η μέση ετήσια τιμή του άλμα 28% σε σχέση με το 2020 και το υψηλότερο μέσο επίπεδο από το 2011. Στις επι μέρους κατηγορίες προϊόντων τη μεγαλύτερη αύξηση είχαν τα φυτικά έλαια με 65,8% και ακολούθησε ο δείκτης γλυκαντικών (ζάχαρης) με 37,5%. Τα γαλακτοκομικά αυξήθηκαν 16,9% και το κρέας 12,7%. Μόνο τα σιτηρά υποχώρησαν 4%.

Ετσι, ο δείκτης τιμών τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), ο οποίος παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές των πιο εμπορεύσιμων προϊόντων διατροφής παγκοσμίως, ήταν κατά μέσο όρο 133,7 μονάδες τον περασμένο μήνα σε σύγκριση με την αναθεωρημένη τιμή 134,9 του Νοεμβρίου.

Για το 2021 συνολικά, ο δείκτης αναφοράς διαμορφώθηκε σε 125,7 μονάδες ή αυξημένος κατά 28,1% σε σύγκριση με το 2020. Η τιμή αυτή είναι η υψηλότερη από το 2011 όταν ο δείκτης ήταν κατά μέσο όρο στις 131,9 μονάδες.

Ο μηνιαίος δείκτης κινείται σε υψηλά 10 ετών, αντανακλώντας την υποχώρηση της συγκομιδής και την ισχυρή ζήτηση κατά το περασμένο έτος.

Τον Δεκέμβριο με εξαίρεση τα γαλακτοκομικά προϊόντα, υποχώρησαν οι τιμές των άλλων κατηγοριών τροφίμων. Ωστόσο, όλες οι κατηγορίες παρουσίασαν απότομες αυξήσεις το 2021.

Οι υψηλότερες τιμές των τροφίμων συνέβαλαν επίσης σε μια ευρύτερη άνοδο του πληθωρισμού καθώς η οικονομική δραστηριότητα ανακάμπτει από την κρίση του κορωνοϊού.

Ο FAO έχει προειδοποιήσει ότι το υψηλότερο κόστος των τροφίμων στις χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές θέτει σε κίνδυνο τους φτωχότερους πληθυσμούς. Ως γνωστόν η Ελλάδα είναι από τις χώρες που έχει εμπορικό έλλειμμα δηλαδή οι εισαγωγές είναι περισσότερες από τις εξαγωγές παρά την πρόοδο των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια.

Οι επί μέρους δείκτες κινήθηκαν εως εξής:

Ο δείκτης τιμών σιτηρών του FAO διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στις 140,5 μονάδες τον Δεκέμβριο, μειωμένος κατά 0,9 μονάδες (0,6%) από τον Νοέμβριο. Οι τιμές εξαγωγής σιταριού μειώθηκαν τον Δεκέμβριο, εν μέσω βελτιωμένων προμηθειών μετά τη συγκομιδή στο νότιο ημισφαίριο και την επιβράδυνση της ζήτησης. Ωστόσο, οι τιμές του αραβοσίτου ήταν πιο σταθερές, υποστηριζόμενες από την έντονη ζήτηση και τις ανησυχίες για την επίμονη ξηρασία στη Βραζιλία. Ενώ οι τιμές των ανθοφόρων φυτών αυξήθηκαν επίσης εν μέρει επηρεασμένες από τις αγορές καλαμποκιού, οι τιμές για το κριθάρι υποχώρησαν ελαφρώς. Οι διεθνείς τιμές του ρυζιού μειώθηκαν επίσης τον Δεκέμβριο, καθώς η ζήτηση υποχώρησε και τα νομίσματα αποδυναμώθηκαν έναντι του δολαρίου ΗΠΑ σε διάφορους μεγάλους προμηθευτές. Για το 2021 συνολικά, ο δείκτης τιμών σιτηρών του FAO ήταν κατά μέσο όρο 131,2 μονάδες, αυξημένος κατά 28 μονάδες (27,2%) σε σύγκριση με το 2020 και είναι το υψηλότερο ετήσιο μέσο επίπεδο που καταγράφηκε από το 2012. Το 2021, οι τιμές του καλαμποκιού και του σιταριού ήταν 44,1% και 31,3% υψηλότερες από ό,τι αντίστοιχους μέσους όρους του 2020 κυρίως λόγω της ισχυρής ζήτησης και των περιορισμένων προμηθειών, ιδίως μεταξύ των μεγάλων εξαγωγέων σιταριού. Το ρύζι ήταν το μόνο σημαντικό δημητριακό που κατέγραψε πτώση στις τιμές το 2021, με τις τιμές να πέφτουν κατά μέσο όρο 4%. Η αδυναμία αντανακλούσε την άφθονη εξαγώγιμη διαθεσιμότητα ρυζιού, η οποία αύξησε τον ανταγωνισμό μεταξύ των προμηθευτών και τους οδήγησε να επιδιώξουν να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο του υψηλού κόστους μεταφοράς και των ελλείψεων εμπορευματοκιβωτίων στη ζήτηση, μειώνοντας τις τιμές. Ο δείκτης Τιμών Φυτικών Ελαίων του FAO διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στις 178,5 μονάδες τον Δεκέμβριο, σημειώνοντας πτώση 6,1 μονάδων (ή 3,3%) από τα πρόσφατα υψηλά ρεκόρ. Η πτώση οφείλεται στην εξασθένηση των τιμών του φοινικέλαιου και του ηλιελαίου, ενώ οι τιμές της σόγιας και του κραμβέλαιου παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες από μήνα σε μήνα. Οι διεθνείς τιμές φοινικέλαιου μειώθηκαν τον Δεκέμβριο, αντανακλώντας κυρίως την υποτονική παγκόσμια ζήτηση εισαγωγών εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο των αυξανόμενων κρουσμάτων COVID-19. Εν τω μεταξύ, οι διεθνείς τιμές για το ηλιέλαιο ήταν επίσης πιο αδύναμες, αντανακλώντας τη δελτίο ζήτησης. Αντίθετα, οι παγκόσμιες τιμές της σόγιας και του κραμβελαίου διατήρησαν την ισχύ τους, σε μεγάλο βαθμό στηριζόμενες από, αντίστοιχα, τη σταθερή ζήτηση εισαγωγών κυρίως από την Ινδία και την παρατεταμένη στεγανότητα της παγκόσμιας προσφοράς. Για το 2021 συνολικά, ο δείκτης τιμών φυτικών ελαίων του FAO ήταν κατά μέσο όρο 164,8 μονάδες, αυξημένος έως και 65,4 μονάδες (ή 65,8%) από το 2020 και σημειώνοντας ένα ετήσιο υψηλό όλων των εποχών. Ο δείκτης τιμών γαλακτοκομικών προϊόντων FAO ήταν κατά μέσο όρο 128,2 μονάδες τον Δεκέμβριο, αυξημένος κατά 2,3 μονάδες (1,8% ) από τον Νοέμβριο και 19,0 μονάδες (17,4%) πάνω από την τιμή του Δεκεμβρίου 2020. Τον Δεκέμβριο, οι διεθνείς τιμές για το βούτυρο και τη σκόνη γάλακτος συνέχισαν να αυξάνονται, υποστηριζόμενες από την υψηλή παγκόσμια ζήτηση εισαγωγών, σε συνδυασμό με τις περιορισμένες εξαγωγικές προμήθειες, ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης παραγωγής γάλακτος στη Δυτική Ευρώπη και την Ωκεανία. Παρά τη χαμηλή παραγωγή γάλακτος, η παραγωγή τυριού στη Δυτική Ευρώπη αυξήθηκε καθώς οι παραγωγοί προτιμούσαν το τυρί από τα εναλλακτικά γαλακτοκομικά προϊόντα, προκαλώντας οριακή πτώση στις τιμές του τυριού. Το 2021, ο δείκτης τιμών γαλακτοκομικών προϊόντων FAO ήταν κατά μέσο όρο 119,0 μονάδες, αυξημένος κατά 17,2 μονάδες (16,9% ) από το 2020, αντανακλώντας τη διαρκή ζήτηση εισαγωγών καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, ειδικά από την Ασία, και τις περιορισμένες εξαγώγιμες προμήθειες από τις κορυφαίες περιοχές παραγωγής. Ο δείκτης Τιμών Κρέατος του FAO ήταν κατά μέσο όρο 111,3 μονάδες τον Δεκέμβριο, οριακά διαφοροποιημένος από τον Νοέμβριο και 16,5 μονάδες (17,4%) πάνω από την τιμή του πέρυσι. Τον Δεκέμβριο, οι τιμές των πουλερικών μειώθηκαν, κυρίως λόγω της αύξησης των παγκόσμιων εξαγώγιμων προμηθειών, ενώ οι τιμές των αιγοπροβάτων μειώθηκαν λόγω των αυξημένων προμηθειών από την Ωκεανία. Εν τω μεταξύ, οι τιμές του χοιρινού κρέατος μειώθηκαν για έκτο συνεχόμενο μήνα, αν και ελαφρά, καθώς η συνεχιζόμενη καθοδική πίεση που προήλθε από τη μείωση των κινεζικών εισαγωγών αντισταθμίστηκε από τις αυξημένες πωλήσεις πριν από τα Χριστούγεννα στις μεγάλες χώρες παραγωγής. Το 2021, ο Δείκτης Τιμών Κρέατος του FAO ήταν κατά μέσο όρο 107,6 μονάδες, αυξημένος κατά 12,1 μονάδες (12,7% ) από το 2020. Στις διάφορες κατηγορίες, το πρόβειο κρέας σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές, ακολουθούμενο από τα βοοειδή και τα πουλερικά, ενώ οι τιμές του χοιρινού κρέατος μειώθηκαν οριακά. Ο δείκτης Τιμών Ζάχαρης του FAO διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στις 116,4 μονάδες τον Δεκέμβριο, μειωμένος κατά 3,8 μονάδες (3,1% ) από τον Νοέμβριο και σε χαμηλό πέντε μηνών. Η πτώση του Δεκεμβρίου αντανακλά ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της παραλλαγής Omicron COVID-19 στην παγκόσμια ζήτηση για ζάχαρη μετά την επανέναρξη των μέτρων περιορισμού σε πολλές περιοχές. Η αποδυνάμωση του Ρεάλ Βραζιλίας έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και οι χαμηλότερες τιμές της αιθανόλης συνέβαλαν επίσης στη μείωση των παγκόσμιων τιμών της ζάχαρης τον Δεκέμβριο. Για το σύνολο του έτους, ο δείκτης τιμών ζάχαρης του FAO ήταν κατά μέσο όρο 109,3 μονάδες, αυξημένος κατά 29,8 μονάδες (ή 37,5%) από το 2020 και το υψηλότερο από το 2016. Καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, οι ανησυχίες για τη μειωμένη παραγωγή στη Βραζιλία εν μέσω ισχυρότερης παγκόσμιας ζήτησης για ζάχαρη υποστήριξαν την αύξηση των τιμών.