Σε διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο για τον Τύπο

«Ενίσχυση της δημοσιότητας και της διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο - Τροποποιήσεις ν. 5005/2022 και ν. 3548/2007 και λοιπές διατάξεις».

Ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Παύλος Μαρινάκης, έθεσε από το Σάββατο, 3 Μαΐου 2025, σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου με τον τίτλο:

«Ενίσχυση της δημοσιότητας και της διαφάνειας

στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο – Τροποποιήσεις ν. 5005/2022 και ν. 3548/2007 και λοιπές διατάξεις».

Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για τη βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω σχεδίου νόμου στο https://www.opengov.gr/ypep/?p=934 . Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τη Δευτέρα, 19 Μαΐου 2025 και ώρα 09:00.

Όπως αναφέρεται στην ανάλυση συνεπειών που συνοδεύει το υπο διαβούλευση νομοσχέδιο σκοπός των αξιολογούμενων ρυθμίσεων, είναι η αναβάθμιση και ο εξορθολογισμός της λειτουργίας του Μητρώου Έντυπου Τύπου (Μ.Ε.Τ.) και του Μητρώου Ηλεκτρονικού Τύπου (Μ.Η.Τ.), τα οποία συστάθηκαν με τον ν. 5005/2022 (Α’ 236), αξιοποιώντας την εμπειρία από τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας τους, με στόχο την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση των διοικητικών βαρών των επιχειρήσεων τύπου. Συγχρόνως εισάγονται διατάξεις που άγουν στον εξορθολογισμό του ν. 3548/2007 (Α’ 68), ο οποίος συνδέεται στενά με τον ν. 5005/2022, καθώς στην πράξη αμφότερα τα νομοθετήματα συνεχίζουν να εφαρμόζονται παράλληλα και να αλληλεπιδρούν ως προς τον τοπικό και περιφερειακό τύπο. Προς τούτο, αντικείμενο των αξιολογούμενων ρυθμίσεων αποτελούν, ιδίως, η αποσαφήνιση εννοιών που χρησιμοποιούνται στον ν. 5005/2022, η τροποποίηση των προϋποθέσεων εγγραφής και επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ. και στο Μ.Η.Τ., ιδίως δια της διεύρυνσης συγκεκριμένων προθεσμιών, η ενίσχυση των δειγματοληπτικών και επιτόπιων ελέγχων των εγγεγραμμένων εντύπων και ηλεκτρονικού τύπου και η στοχευμένη τροποποίηση διατάξεων του ν. 3548/2007, που αφορούν στην προθεσμία υποβολής αιτήσεων εγγραφής εφημερίδων στο Υπομητρώο Περιφερειακού και Τοπικού Τύπου, στη διαδικασία καταβολής των αμοιβών για την καταχώριση δημοσιεύσεων στον περιφερειακό και τοπικό τύπο και στις κυρώσεις των παραβάσεων του ν. 3548/2007.

Με το Μέρος Β’ του προτεινόμενου σχεδίου νόμου διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του ν. 5005/2022 με τη συμπερίληψη του αμιγώς ακουστικού περιεχομένου στην έννοια του ηλεκτρονικού τύπου. Παρατίθενται σαφείς ορισμοί εννοιών που απαντούν ήδη στον ν. 5005/202, ενώ παράλληλα τροποποιούνται οι προϋποθέσεις εγγραφής και επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ. και στο Μ.Η.Τ.

Περαιτέρω, εξορθολογίζεται η διαδικασία ανάρτησης φύλλων στο Μ.Ε.Τ. [εντός πέντε (5) ημερών και όχι αυθημερόν] προς τον σκοπό περιορισμού του διαχειριστικού βάρους που επωμίζονται οι επιχειρήσεις έντυπου τύπου. Αποσαφηνίζεται ότι οι ιδιότητες του διαχειριστή ιστοσελίδας και του διευθυντή απαιτείται να είναι διακριτές από την ιδιότητα του διευθυντή σύνταξης, καθώς η σύμπτωση αυτών των ρόλων στο ίδιο πρόσωπο αποτέλεσε τον κύριο λόγο απόρριψης σημαντικού αριθμού αιτήσεων εγγραφής κατά την προηγούμενη περίοδο υποβολής. Επιπρόσθετα, βελτιστοποιείται η διαδικασία γνωστοποίησης μεταβολών στοιχείων, ενώ συγχρόνως, αποσαφηνίζονται οι περιπτώσεις μεταβίβασης οι οποίες συνιστούν αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος εντύπου και οι οποίες απαιτούν υποβολή νέας αίτησης εγγραφής στα μητρώα εντός εξήντα (60) ημερών από τη μεταβίβαση. Εξάλλου, εισάγεται συνολική αναβάθμιση της διαδικασίας ελέγχου επιχειρήσεων έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου καθώς και των προβλεπόμενων κυρώσεων, οι οποίες επιβάλλονται σε περίπτωση παραβάσεων. Επίσης, επικαιροποιείται το άρθρο 25 του ν. 5005/2022, περί της επιτροπής για την τήρηση των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας, ώστε οι αναφορές του να είναι συνεπείς με τη χρησιμοποιούμενη στο υπόλοιπο νομοθέτημα ορολογία.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο ορισμός του ηλεκτρονικού τύπου στην υφιστάμενη διατύπωση, δεν περιλαμβάνει το αμιγώς ακουστικό υλικό με πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό, αθλητικό, πολιτιστικό ή άλλο περιεχόμενο, ιδίως δε τη χαρακτηριστική περίπτωση του ηλεκτρονικού τύπου, στον οποίο αναρτώνται και δημοσιεύονται ψηφιακά αρχεία ήχου (podcasts), με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό να μην δύνανται να εγγραφούν στο Μητρώο Ηλεκτρονικού Τύπου (Μ.Η.Τ.). Επίσης, η απουσία ορισμού εννοιών που χρησιμοποιούνται στον ν. 5005/2022 δεν εξασφάλιζε ομοιόμορφη εφαρμογή και εν τέλει ασφάλεια δικαίου. Επιπλέον, ως προς τις προϋποθέσεις εγγραφής και επανεγγραφής στο Μ.Ε.Τ. και στο Μ.Η.Τ. παρουσιάζονταν ασάφειες που επιδιώκεται να θεραπευθούν προς τον σκοπό διευκόλυνσης τόσο των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων, όσο και της διοίκησης. Περαιτέρω, η συνολική αναβάθμιση της διαδικασίας ελέγχου επιχειρήσεων έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου, καθώς και των προβλεπόμενων κυρώσεων, κατέστη αναγκαία ως αντιστάθμισμα της θέσπισης διευρυμένων προθεσμιών υποβολής αιτήσεων εγγραφής και ανανέωσης σε Μ.Ε.Τ. και Μ.Η.Τ. αλλά και ενόψει του γεγονότος ότι η ένταξη στα εν λόγω μητρώα συνιστά προϋπόθεση τόσο λήψης κρατικής διαφήμισης, όσο και κρατικών ενισχύσεων, κατόπιν σύμφωνης γνώμης της Κεντρικής

Με τις αξιολογούμενες ρυθμίσεις του Μέρους Γ’ του σχεδίου νόμου εισάγονται τροποποιήσεις στον ν. 3548/2007 και ειδικότερα, α) διευρύνεται η προθεσμία υποβολής αιτήσεων εγγραφής στο Υπομητρώο Περιφερειακού και Τοπικού Τύπου από έναν (1) σε δύο (2) μήνες, β) εισάγεται η δυνατότητα άσκησης ένστασης ενώπιον της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης (Γ.Γ.Ε.Ε.) σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης εγγραφής στο Υπομητρώο, γ) αναμορφώνεται η παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 3548/2007, περί αμοιβών για την καταχώριση δημοσιεύσεων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πληρωμή των περιφερειακών εφημερίδων που προβαίνουν σε δημοσιεύσεις διακηρύξεων και δ) εξορθολογίζονται οι κυρώσεις για παραβάσεις του ν. 3548/2007 τόσο κατά το περιεχόμενο όσο και ως προς τα όργανα που τις επιβάλλουν. Με τις αξιολογούμενες ρυθμίσεις του Μέρους Δ’ αντιμετωπίζονται ζητήματα που άπτονται της αρμοδιότητας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) καθώς και του φορολογικού καθεστώτος για τους υποδιανομείς και τους υποπράκτορες τύπου. Ειδικότερα, α) καλύπτεται το νομοθετικό κενό ως προς τη δυνατότητα δικτύωσης μεταξύ ραδιοφωνικών σταθμών, β) προβλέπεται η δυνατότητα μεταβίβασης του συνόλου ή μέρους των μετοχών και των εταιρικών μεριδίων των φορέων εκμετάλλευσης των σταθμών που είχαν υπαχθεί στο καταργηθέν ειδικό καθεστώς υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν και για όλους τους άλλους νομίμως λειτουργούντες ραδιοφωνικούς σταθμούς και γ) εισάγεται στην παρ. 6 του άρθρου 28Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), ρητή εξαίρεση από τον τεκμαρτό προσδιορισμό κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα για τους υποδιανομείς και τους υποπράκτορες τύπου.