Ο Ερντογάν ενεργοποιεί τη σύμβαση του Μοντρέ – Τι σημαίνει για τα ρωσικά πλοία

Υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν θα κάνει συμβιβασμούς σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της έναντι των συμμάχων της.

Η Τουρκία δεν μπορεί να εγκαταλείψει τις σχέσεις της με τη Ρωσία ή την Ουκρανία εν μέσω του πολέμου των δυο χωρών, επανέλαβε ο Ταγίπ Ερντογάν.Παράλληλα, πρόσθεσε πως η Άγκυρα θα εφαρμόσει τη Συνθήκη του Μοντρέ για τη διέλευση πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου για να εμποδίσει την κλιμάκωση του πολέμου.

Η Τουρκία χαρακτήρισε χθες Κυριακή «πόλεμο» τη ρωσική εισβολή, έτσι ώστε επικαλούμενη

τη Συνθήκη του Μοντρέ να περιορίσει τη διέλευση ορισμένων ρωσικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Ερντογάν επέκρινε την «αναποφάσιστη» (όπως είπε) στάση των ΗΠΑ και άλλων δυνάμεων της Δύσης αναφορικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «σημάδι αποτυχίας» της διεθνούς τάξης.

Υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν θα κάνει συμβιβασμούς σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της έναντι των συμμάχων της, συμπεριλαμβανομένων του ΝΑΤΟ, αλλά δεν θα μπορούσε επίσης να γυρίσει την πλάτη στα «εθνικά συμφέροντά της» στην περιοχή. Ο Ερντογάν επανέλαβε ότι θεωρεί απαράδεκτη τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Τι λέει η σύμβαση του Μοντρέ

Η Σύμβαση του Μοντρέ ή Συμβαση για το καθεστώς των Στενών (Montreux Convention Regarding the Regime of the Straits),(τουρκικά: Montrö Boğazlar Sözleşmesi) αφορά στο καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων.

Η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε το 1936, παραχωρεί τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία και ρυθμίζει την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή. Η σύμβαση παραχωρεί στη Τουρκία τον πλήρη έλεγχο των Στενών και εγγυάται την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης. Οι όροι της σύμβασης αποτέλεσαν πηγή διαμάχης για χρόνια, κυρίως όσον αφορά τη διέλευση πολεμικών σκαφών της Σοβιετικής Ένωσης από τα Στενά στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ. Τέθηκε σε ισχύ στις 9 Νοεμβρίου, 1936 και καταχωρήθηκε στην Κοινωνία των Εθνών στις 11 Δεκεμβρίου 1936. Eξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, με ορισμένες τροποποιήσεις.

Τη δεκαετία του 1930, η Τουρκία νιώθοντας πολύ ισχυρότερη, ζήτησε και κατάφερε να μεταβάλει το καθεστώς των Στενών, πετυχαίνοντας την επαναστρατιωτικοποίησή τους και την ολοκληρωτική επαναφορά της τουρκικής κυριαρχίας σε αυτά.

Αναφορικά με τη διέλευση των εμπορικών πλοίων, αυτή θα ήταν ανεμπόδιστη σε καιρούς είτε ειρήνης είτε πολέμου, όπου η Τουρκία θα ήταν ουδέτερη. Σε περίπτωση εμπλοκής της Τουρκίας σε πόλεμο, η ναυσιπλοΐα θα περιορίζονταν μόνο σε ουδέτερα εμπορικά πλοία υπό την προϋπόθεση ότι αυτά δεν θα μετέφεραν βοήθεια στους αντιμαχόμενους.

Τα συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης του Μοντρέ, εκτός από την Τουρκία, είναι η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σοβιετική Ένωση, η Αυστραλία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Αγγλία και η Γιουγκοσλαβία.

Οι χώρες αυτές, σύμφωνα με τη συνθήκη που υπεγράφη στις 20/7/1936 στην πόλη Μοντρέ της Ελβετίας, αναγνωρίζουν και επιβεβαιώνουν ότι τα εμπορικά πλοία θα απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία διέλευσης στα Στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων, όλο το 24ωρο, κάτω από οποιαδήποτε σημαία και με οποιοδήποτε είδος φορτίου.

Όσον αφορά τα πολεμικά πλοία, επιτρέπεται η διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μιας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους εκτοπίσματος, μεγέθους, οπλισμού, ενώ περιορίζει σημαντικά το πέρασμα των πολεμικών πλοίων που δεν ανήκουν σε κράτη της Μαύρης Θάλασσας.