Εξαγορές και συγχωνεύσεις: Ιστορικό ρεκόρ 20,7 δισ. ευρώ

H ελληνική οικονομία κατάφερε να ξεχωρίσει για τη δυναμική της, καταγράφοντας ρυθμό ανάπτυξης 2,1%, υπερδιπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο

Το 2024 αποδείχθηκε χρονιά-ορόσημο για τις Εξαγορές και Συγχωνεύσεις (Ε&Σ) στην Ελλάδα, καταγράφοντας ιστορικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με την έρευνα «Εξαγορές και Συγχωνεύσεις επιχειρήσεων στην Ελλάδα το 2024» της PwC Ελλάδας.

Η αναπτυξιακή δυναμική των Ε&Σ ενισχύθηκε σημαντικά, χάρη σε μεγάλες επενδύσεις, ιδιωτικοποιήσεις τραπεζών και την ιστορική εισαγωγή των μετοχών της εταιρείας του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις προσέλκυσαν το 2024 συνολικά κεφάλαια ύψους 20,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας εντυπωσιακή αύξηση σε σύγκριση με τα 8,4 δισ. ευρώ του 2023. Συγκεκριμένα, από το συνολικό αυτό ποσό, τα 12,5 δισ. ευρώ προήλθαν από Εξαγορές και Συγχωνεύσεις, 1,3 δισ. ευρώ αφορούσαν εταιρικά ομόλογα, 0,7 δισ. ευρώ προήλθαν από Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου (ΑΜΚ) και 6,2 δισ. ευρώ αφορούσαν έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Επιπλέον, οι συναλλαγές Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά ανήλθαν σε 5,3 δισ. ευρώ λογιστικής αξίας, καταδεικνύοντας τη διαρκή αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα και την προσπάθεια εξυγίανσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Σε τροχιά ανάπτυξης παρά τις διεθνείς προκλήσεις

Η χρονιά που πέρασε, ήταν ακόμη μία χρονιά γεμάτη προκλήσεις για την Ευρώπη, με την αβεβαιότητα να κυριαρχεί λόγω των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή, την παρατεταμένη κρίση στην Ουκρανία, την αργή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και της αυξανόμενης ανησυχίας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η ευρωπαϊκή οικονομία σημείωσε επιβράδυνση, με το ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωζώνης να περιορίζεται στο 0,8%, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, η ελληνική οικονομία κατάφερε να ξεχωρίσει για τη δυναμική της, καταγράφοντας ρυθμό ανάπτυξης 2,1%, υπερδιπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Παράλληλα, η χώρα πέτυχε σημαντική μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, αγγίζοντας το 154,0% το 2024 από 163,9% το 2023, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2010, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού.

Η ανοδική πορεία της οικονομίας αναγνωρίστηκε διεθνώς, με την Ελλάδα να κατατάσσεται από τον Economist στην τρίτη θέση παγκοσμίως για την οικονομική της επίδοση το 2024, δεδομένων της ισχυρής ανάπτυξης, της ενίσχυσης του χρηματιστηρίου, της σταθερής μείωσης του χρέους και της πτώσης της ανεργίας κάτω από το 10%. Οι θετικές εξελίξεις ενισχύθηκαν περαιτέρω από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ήδη από το 2023 από τους οίκους αξιολόγησης R&I, Scope, DBRS, S&P και Fitch. Το 2024, ο Standard & Poor’s αναβάθμισε την προοπτική της Ελλάδας σε θετική, ενώ τον Μάρτιο του 2025 η Moody’s επανέφερε τη χώρα στην επενδυτική βαθμίδα, ως ένδειξη σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας.

Αναμφίβολα, ο τουρισμός διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην οικονομική άνοδο, με αριθμούς που άγγιξαν ιστορικά ρεκόρ. Οι αφίξεις ξεπέρασαν τα 40 εκατομμύρια ταξιδιώτες, ενώ τα έσοδα έφτασαν τα 21,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι επενδύσεις παρουσίασαν αξιοσημείωτη αύξηση, με τον Ακαθάριστο Σχηματισμό Παγίου Κεφαλαίου να ξεπερνά τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, το υψηλότερο επίπεδο από το 2010, ενώ για το 2025 προβλέπεται να αγγίξει τα 37 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημαντικός μοχλός ανάπτυξης παραμένει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), μέσω του οποίου η Ελλάδα έχει ήδη ολοκληρώσει τέσσερα αιτήματα πληρωμής, απορροφώντας 18,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από το 50% του συνολικού προϋπολογισμού του εθνικού σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Συνολικά, έως το τέλος του 2026, το σχέδιο αναμένεται να κινητοποιήσει επενδύσεις άνω των 60 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τον Δεκέμβριο του 2024, η χώρα υπέβαλε το πέμπτο αίτημα εκταμίευσης, 3,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, ολοκληρώνοντας 12 επιπλέον μεταρρυθμιστικά ορόσημα και καλύπτοντας σχεδόν το 50% των δεσμεύσεων του προγράμματος.

Ο τραπεζικός τομέας σημείωσε επίσης πρόοδο, με τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) στο 4,6% του συνόλου των δανείων, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, γεγονός που συνέβαλε στην κεφαλαιακή επάρκεια και την οργανική κερδοφορία των τραπεζών.

Έτος-ορόσημο για τις ιδιωτικοποιήσεις

Το 2024 οι ιδιωτικοποιήσεις λειτούργησαν ως καταλύτης για την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων και την αναδιάταξη της κρατικής συμμετοχής στην αγορά. Το συνολικό τίμημα των ιδιωτικοποιήσεων ανήλθε σε 6,2 δισ. ευρώ, θέτοντας νέο ρεκόρ για τη χώρα και επιβεβαιώνοντας το ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) ως στρατηγικών φορέων για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων.

Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρέθηκαν η δημόσια εγγραφή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), η παραχώρηση της Αττικής Οδού, η αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από τις συστημικές τράπεζες, όπως επίσης και νέες συμβάσεις παραχώρησης σε τομείς υποδομών και τουρισμού.

Η διάθεση του 30% του ΔΑΑ από το ΤΑΙΠΕΔ, που πραγματοποιήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου μέσω Χρηματιστηρίου, απέφερε 785 εκατ. ευρώ και επισήμανε την είσοδο ενός στρατηγικού παράγοντα στο επενδυτικό ραντάρ της κεφαλαιαγοράς. Παράλληλα, στις 20 Νοεμβρίου εγκρίθηκε η παραχώρηση της Αττικής Οδού στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έναντι τιμήματος 3,27 δισ. ευρώ, που αποτελεί τη μεγαλύτερη σύμβαση παραχώρησης οδικού δικτύου μέχρι σήμερα.

Καθοριστικής σημασίας ήταν και οι κινήσεις αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τον τραπεζικό τομέα. Στις 7 Μαρτίου ολοκληρώθηκε η πώληση του 27% των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς έναντι 1,35 δισ. ευρώ, ενώ στις 7 Οκτωβρίου διατέθηκε το 10% της Εθνικής Τράπεζας με τίμημα 691 εκατ. ευρώ. Οι δύο αυτές συναλλαγές σηματοδότησαν τη στρατηγική απεμπλοκή του κράτους από τις τράπεζες και την επιστροφή σε μια πιο ιδιωτικοποιημένη τραπεζική αγορά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον καταγράφεται και στον τομέα των λιμενικών και τουριστικών υποδομών. Στις 18 Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκε η πώληση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου (ΟΛΗ) στην κοινοπραξία Grimaldi Euromed SpA - Μινωικές Γραμμές έναντι 80 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τη ναυτιλιακή διασύνδεση με την Ιταλία και τη Μεσόγειο.

Επιπλέον, το ΤΑΙΠΕΔ προχώρησε σε σημαντικές συμβάσεις παραχώρησης όσον αφορά τις μαρίνες. Στις 3 Σεπτεμβρίου υπογράφηκε συμφωνία για τη Μαρίνα Πύλου για 40 έτη έναντι 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ στις 30 Οκτωβρίου δόθηκε στη Lamda Corfu Marina A.E. η παραχώρηση της Μαρίνας Mega Yachts στην Κέρκυρα, έναντι 9,7 εκατ. ευρώ.

Στη λίστα των μελλοντικών ιδιωτικοποιήσεων δεσπόζει η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού και των τριών κάθετων αξόνων, με προτιμητέους επενδυτές την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Egis Projects. Η δεσμευτική προσφορά ανέρχεται σε 1,35 δισ. ευρώ, με την ολοκλήρωση της συναλλαγής να αναμένεται εντός του β΄ τριμήνου 2025.

ΧΑ: Ρεκόρ κεφαλαιοποίησης

Παρά το διεθνές περιβάλλον αβεβαιότητας, υψηλού πληθωρισμού και αυξημένων επιτοκίων, το ελληνικό χρηματιστήριο κατάφερε να καταγράψει αξιοσημείωτες επιδόσεις το 2024, επιβεβαιώνοντας τη στροφή των επενδυτών προς την ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της. Οι ελληνικές επιχειρήσεις άντλησαν συνολικά κεφάλαια ύψους 2,2 δισ. ευρώ μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αντανακλώντας την εμπιστοσύνη τόσο των θεσμικών, όσο και των στρατηγικών επενδυτών.

Το 2024, οι Πρωτογενείς Δημόσιες Προσφορές (IPOs) ανήλθαν σε 833,8 εκατ. ευρώ, ενώ τα εταιρικά ομόλογα άγγιξαν το ποσό των 1,3 δισ. ευρώ, μια σημαντική ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και της σχέσης τους με την κεφαλαιαγορά. Αξίζει να σημειωθεί πως τα κεφάλαια που προσελκύσθηκαν από στρατηγικούς επενδυτές ήταν υπερδιπλάσια σε σύγκριση με το 2023.

Ο Γενικός Δείκτης Τιμών του Χρηματιστηρίου κατέγραψε ετήσια άνοδο 13,7%, σημειώνοντας την τέταρτη συνεχόμενη κερδοφόρα χρονιά για τους επενδυτές. Η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς διαμορφώθηκε στα 103,8 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 15,8 δισ. ευρώ συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

Το 2024 χαρακτηρίστηκε από την έντονη προσφορά υφιστάμενων μετοχών, οι οποίες όμως συνάντησαν ισχυρή ζήτηση, κυρίως από θεσμικούς επενδυτές. Οι συναλλαγές αυτές αντιπροσώπευσαν σχεδόν το 100% των συνολικών εκδόσεων και ανέβασαν τον όγκο των πράξεων στη δευτερογενή αγορά στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007.

Η πιο ηχηρή χρηματοοικονομική κίνηση της χρονιάς ήταν, χωρίς αμφιβολία, η δημόσια εγγραφή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ). Με ύψος 785 εκατ. ευρώ, αποτέλεσε την τέταρτη μεγαλύτερη έκδοση στην ιστορία του ελληνικού χρηματιστηρίου και φανέρωσε τη δυνατότητα άντλησης σημαντικών κεφαλαίων από την εγχώρια αγορά, αναδεικνύοντας παράλληλα την εμπιστοσύνη θεσμικών και ιδιωτών επενδυτών στην ελληνική οικονομία, και μάλιστα σε στρατηγικής σημασίας υποδομές.

Καταγράφηκαν μόλις τρεις νέες εισαγωγές στο ΧΑΑ, αριθμός που δεν κατάφερε να αντισταθμίσει τις έξι διαγραφές τίτλων που βρίσκονταν σε αναστολή διαπραγμάτευσης για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι εταιρείες που αποχώρησαν ήταν οι Entersoft, Epsilon Net, Fieratex, Kreka, Εκδόσεις Λιβάνη και Reds, κάτι που υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη εξυγίανση του ταμπλό μέσω της απομάκρυνσης ανενεργών ή προβληματικών τίτλων.

Επιπλέον, το 2025 αναμένεται η διαγραφή της ΒΙΣ Α.Ε. μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξαγοράς των εναπομεινασών μετοχών από την οικογένεια Φιλίππου. Πρόκειται για μια γενικότερη τάση αναδιοργάνωσης.

Παρά την περιορισμένη δραστηριότητα της περασμένης χρονιάς, φέτος παρουσιάζονται σημάδια αναζωογόνησης. Ήδη από τον Ιανουάριο, η Alter Ego Media του ομίλου Μαρινάκη πραγματοποίησε την είσοδό της στην Κύρια Αγορά, δίνοντας τον τόνο για μια πιο ενεργή, πιο δυναμική χρονιά.

Επιπλέον, έχουν ήδη δρομολογηθεί δύο σημαντικές Αρχικές Δημόσιες Προσφορές, αυτή της εισαγωγής του ομίλου Fais -η οποία αναμένεται να αποτελέσει ορόσημο για το Χρηματιστήριο Αθηνών- όπως και της Korinthian Foods, που θα δώσει νέα πνοή στην αγορά και θα διευρύνει το επενδυτικό σύμπαν.

Εξαιρετικά δυναμική υπήρξε η εικόνα στον τομέα των εταιρικών ομολόγων, όπου το 2024 εκδόθηκαν τέσσερα ομόλογα συνολικής αξίας 1,3 δισ. ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο σε σχέση με το 2023 και τα 601 εκατ. ευρώ για δύο εκδόσεις.

Η αρχή έγινε τον Ιανουάριο του 2024 με την Autohellas, που άντλησε 201,6 εκατ. ευρώ μέσω πενταετούς ομολόγου με κουπόνι 4,2%, ενεργοποιώντας εκ νέου την αγορά.

Ακολούθησε η Intralot τον Φεβρουάριο, με πενταετές ομόλογο 130 εκατ. ευρώ και υψηλότερο κουπόνι στο 6%, αντανακλώντας το αυξημένο επενδυτικό ρίσκο.

Τον Οκτώβριο, δύο σημαντικές εκδόσεις ήρθαν να εδραιώσουν τη δυναμική της αγοράς. Η Metlen Energy, με ESG χαρακτηριστικά, προσέλκυσε 500 εκατ. ευρώ με κουπόνι 4% και η ΔΕΗ (PPC), που επιβεβαίωσε τη θέση της ως ηγέτιδα δύναμη στον ενεργειακό κλάδο, με επταετές ομόλογο 500 εκατ. ευρώ και κουπόνι 4,6%.

Ισχυρή επανατοποθέτηση του χρηματοοικονομικού τομέα

Το 2024 ανέδειξε τον κλάδο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών ως έναν από τους πλέον δυναμικούς και στρατηγικά καθοριστικούς για την ελληνική οικονομία, με 17 σημαντικές συναλλαγές συνολικής αξίας 3,3 δισ. ευρώ. Σημαντική ώθηση έδωσαν η ολοκλήρωση του σχεδίου ιδιωτικοποίησης των ελληνικών τραπεζών και η επιτάχυνση της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), που τελικά αποχωρεί από το τραπεζικό μετοχικό κεφάλαιο ένα χρόνο νωρίτερα από την προβλεπόμενη καταληκτική ημερομηνία του 2025.

Τα δύο placements -της Τράπεζας Πειραιώς και της Εθνικής Τράπεζας- στο Χρηματιστήριο Αθηνών σηματοδότησαν τη μετάβαση σε μια νέα εποχή πλήρους ιδιωτικής τραπεζικής ιδιοκτησίας. Οι συναλλαγές αυτές προσέλκυσαν ισχυρό θεσμικό ενδιαφέρον, ενίσχυσαν την κεφαλαιακή δομή των τραπεζών και συνέβαλαν στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος για την ελληνική αγορά.

Η θετική πορεία του κλάδου ξεκίνησε ήδη από το 2022, με σταθερή ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας και αυξημένες κινήσεις στρατηγικών συνεργασιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επέκταση της Unicredit, που απέκτησε το 100% της Alpha Bank Ρουμανίας και προχώρησε στη συγχώνευσή της με τη Unicredit Ρουμανίας, με την Alpha Bank να διατηρεί ποσοστό 9,9% στη νέα οντότητα.

Οι προοπτικές για το 2025 διαφαίνονται σταθερά θετικές, με τις ελληνικές τράπεζες πλέον σε θέση να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο όχι μόνο στο εσωτερικό αλλά και στη διεθνή αγορά.

Σε τροχιά ανάπτυξης ο κλάδος ΑΠΕ

Το 2024 είχε μεγάλο αντίκτυπο για τον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και της ευρύτερης αγοράς Ενέργειας στην Ελλάδα. Συγχωνεύσεις και εξαγορές σημείωσαν ιστορικό υψηλό, καθώς πραγματοποιήθηκαν 17 σημαντικές συναλλαγές, συνολικής αξίας 3,6 δισ. ευρώ, γεγονός που υπογραμμίζει την αυξανόμενη δυναμική του τομέα και την εντεινόμενη στροφή προς ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.

Το έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις και στρατηγικές κινήσεις στον κλάδο δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο. Τα τελευταία τρία χρόνια (2022-2024), η αγορά έχει γνωρίσει συνεχή άνθηση, ακολουθώντας τις εξελίξεις της πράσινης μετάβασης, τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για καθαρές μορφές ενέργειας, αλλά και την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ήδη μεγάλες εταιρείες ενέργειας αναδιαμορφώνουν στρατηγικά τις επενδυτικές τους προτεραιότητες και επιταχύνουν την τοποθέτησή τους στο χώρο των ΑΠΕ.

Η αξία των συναλλαγών στον τομέα των ΑΠΕ πέρυσι ξεπέρασε εκείνη της παραδοσιακής ενέργειας, ακόμα και χωρίς να συνυπολογιστεί η σημαντική συναλλαγή της Masdar. Η συνολική αξία των συμφωνιών στον κλάδο των ΑΠΕ ανήλθε σε πάνω από 3,2 δισ. ευρώ, καταγράφοντας θεαματική αύξηση σε σχέση με το 2023 και ενισχύοντας τη θέση της χώρας στον ενεργειακό μετασχηματισμό της Ευρώπης.

Με την ενεργειακή μετάβαση να αποτελεί πλέον εθνική και ευρωπαϊκή προτεραιότητα, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ εκτιμάται ότι θα παραμείνουν ισχυρές τα επόμενα χρόνια. Η αγορά στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Το μέλλον της ενέργειας είναι καθαρό, ανανεώσιμο και με πολλές επιχειρηματικές ευκαιρίες.

ΤΜΤ: Έτος συναλλαγών υψηλής κλίμακας

Ο κλάδος των Τηλεπικοινωνιών, των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και της Τεχνολογίας (ΤΜΤ) συνέχισε δυναμικά την ανοδική του πορεία το 2024, δεδομένων του αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος και των σημαντικών στρατηγικών κινήσεων. Συνολικά, υλοποιήθηκαν 15 συναλλαγές αξίας 1,9 δισ. ευρώ, με την τεχνολογία να αποτελεί τον βασικό μοχλό ανάπτυξης.

Κεντρική στιγμή της χρονιάς αποτέλεσε η εξαγορά της BETA CAE Systems από την Cadence Design Systems, ύψους 1,1 δισ. ευρώ, η οποία και αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% της συνολικής αξίας των συναλλαγών στον κλάδο. Η συμφωνία αυτή επιβεβαίωσε το αυξανόμενο διεθνές ενδιαφέρον για ελληνικές τεχνολογικές εταιρείες υψηλής εξειδίκευσης και καινοτομίας.

Παρά το γεγονός ότι παραδοσιακά οι συναλλαγές στον κλάδο χαρακτηρίζονται από μικρότερο μέγεθος ή και μη ανακοινώσιμα τιμήματα (όπως συνέβη σε 4 περιπτώσεις φέτος), το 2024 παρουσιάστηκε αισθητή αύξηση στη μέση αξία συναλλαγών. Για την ακρίβεια, η μέση αξία το 2024 διαμορφώθηκε στα 129 εκατ. ευρώ, έναντι μόλις 24 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ ακόμη και χωρίς τη συναλλαγή της BETA CAE, η μέση αξία αγγίζει τα 57 εκατ. ευρώ, υποδηλώνοντας μια μετακίνηση προς μεγαλύτερης κλίμακας στρατηγικές τοποθετήσεις.

Ναυτιλία: Ισχυρό αποτύπωμα

Το 2024 αποτέλεσε έτος επανεκκίνησης για τον κλάδο της ναυτιλίας, με την επενδυτική δραστηριότητα να σημειώνει αισθητή άνοδο ύστερα από μια περίοδο σχετικής στασιμότητας. Πραγματοποιήθηκαν συνολικά τέσσερις σημαντικές συναλλαγές συνολικής αξίας 1,1 δισ. ευρώ, τοποθετώντας τη ναυτιλία ανάμεσα στους πέντε κορυφαίους κλάδους με βάση την αξία συναλλαγών της περασμένης χρονιάς.

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, όπου κυριαρχούσαν οι αγορές μεμονωμένων πλοίων, φέτος παρατηρείται μια ξεκάθαρη στροφή προς την εξαγορά ολόκληρων ναυτιλιακών εταιρειών. Το φαινόμενο αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα της αυξημένης πίεσης για συμμόρφωση με τις νέες κανονιστικές απαιτήσεις και της ανάγκης για δημιουργία ομοιογενών στόλων, ικανών να υποστηρίξουν τις απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης και των σύγχρονων logistics.

Η δυναμική του κλάδου ενισχύεται και από τη γεωστρατηγική και οικονομική θέση της ελληνικής ναυτιλίας, η οποία συνεχίζει να διατηρεί την ηγετική της παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως η Ελλάδα ελέγχει πάνω από το 20% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου, ενώ, όπως ανέφερε η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), Μελίνα Τραυλού, στη φετινή Γενική Συνέλευση της Ένωσης, η χωρητικότητα των υπό ναυπήγηση πλοίων ελληνικών συμφερόντων αυξήθηκε κατά 65% μέσα σε μόλις ένα χρόνο.

Ενδεικτική της αυξανόμενης κινητικότητας αποτελεί η επικείμενη εξαγορά της Altera Shuttle Tankers (AST) από τη Maistros Shiptrade Ltd, συνδεδεμένη με τον ελληνικό ναυτιλιακό όμιλο Angelicoussis με τίμημα συναλλαγής στα 627 εκατ. ευρώ.

Με φόντο τις προκλήσεις της «πράσινης» ναυτιλίας, τις τεχνολογικές απαιτήσεις και την ανάγκη για αποδοτικότερες επιχειρησιακές δομές, η ελληνική ναυτιλία δείχνει έτοιμη να μπει σε έναν νέο κύκλο επιχειρηματικών μετασχηματισμών και στρατηγικών συγκεντρώσεων δύναμης.

Ο δυναμικός ρόλος των Private Equity

Τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια επιβεβαίωσαν, για ακόμη μία χρονιά, τη σημαίνουσα συμβολή τους στο επενδυτικό τοπίο της Ελλάδας. Το 2024 καταγράφηκε εντυπωσιακή κινητικότητα στον συγκεκριμένο τομέα, με τις εξαγορές και συγχωνεύσεις (Ε&Σ) στις οποίες συμμετείχαν εταιρείες Private Equity να αγγίζουν τα 1,7 δισ. ευρώ, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13,7% της συνολικής αξίας των συναλλαγών του έτους.

Την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις προοπτικές της εγχώριας αγοράς αποδεικνύουν οι 23 συναλλαγές που αφορούσαν ελληνικές επιχειρήσεις. Η πλειονότητα αυτών των συναλλαγών εντοπίζεται σε τρεις βασικούς κλάδους: την αναψυχή, την εκπαίδευση και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τομείς που παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον και δυναμική ανάπτυξης.

Ο κλάδος της αναψυχής απορρόφησε το μεγαλύτερο μερίδιο των επενδύσεων Private Equity, καλύπτοντας το 32,6% της συνολικής δραστηριότητας (μέσω 3 μεγάλων συναλλαγών), γεγονός που αντικατοπτρίζει τη στρατηγική στόχευση σε τουριστικές και ξενοδοχειακές επενδύσεις υψηλής αξίας, ενώ ακολούθησε ο εκπαιδευτικός τομέας με την προσέλκυση 4 σημαντικών συναλλαγών.

Οι σημαντικότερες συμφωνίες της χρονιάς με τη συμμετοχή Private Equity ξεχωρίζουν τόσο για το ύψος του τιμήματος, όσο και για τη στρατηγική τους σημασία. Η υψηλότερη επένδυση ανήκει στη Mediterranean Hospitality Venture PLC, ύψους 254 εκατ. ευρώ, σε ένα πρότζεκτ-ορόσημο για τον τουριστικό τομέα. Η δεύτερη ανήκει στον κλάδο της τεχνολογίας και των λύσεων πληροφορικής και συγκεκριμένα στην Epsilon Net S.A. με τίμημα στα 241 εκατ. ευρώ και, με μικρή διαφορά, ακολουθεί η επένδυσή της Grand Hyatt Athens, με συναλλαγή αξίας 235 εκατ. ευρώ, η οποία ενίσχυσε περαιτέρω την ξενοδοχειακή εμπειρία υψηλών προδιαγραφών στην πρωτεύουσα.