Έναρξη για το «Εξοικονομώ 2021»: Τι λένε μηχανικοί και εταιρείες για τα προβλήματα και τις παγίδες

Ανοίγει πανελλαδικά στις 12 το μεσημέρι η πλατφόρμα για το «Εξοικονομώ 2021», με τους μηχανικούς και τις επιχειρήσεις να εντοπίζουν εκ νέου τρωτά σημεία. 

Μεγάλο ενδιαφέρον εκφράζεται και στον καινούργιο κύκλο του «Εξοικονομώ 2021» που ξεκινά από σήμερα 13 Δεκεμβρίου στις 12.00 το μεσημέρι και με προθεσμία αιτήσεων για 50 ημέρες, ηλεκτρονικά και ταυτόχρονα σε όλη την Ελλάδα, αν και σύμφωνα με τους φορείς της αγοράς και τους εξειδικευμένους μηχανικούς και σε αυτόν τον κύκλο δεν λείπουν τα προβληματικά σημεία.

Αυτά εντοπίζονται

κυρίως στην γραφειοκρατία, που εξακολουθεί να υπάρχει και σε αυτόν τον κύκλο, με τη μορφή νέων πιστοποιητικών, δημιουργώντας και επιπρόσθετα κόστη για τους υποψηφίους, ενώ διαχρονικό ζήτημα συνιστά, σύμφωνα με μηχανικούς, αλλά και κατασκευαστές η καθυστέρηση στην εκταμίευση των χρημάτων στους σχετιζόμενους με το πρόγραμμα.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από το Υπουργείο Ενέργειας, το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» εντάσσεται στα έργα που επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βελτιώνοντας την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριώ κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες, με στόχο πάνω από 30% Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας.
Κατά τους αρμόδιους φορείς, η συνολική επένδυση του έργου θα συμβάλει στην εξοικονόμηση ενέργειας κατά τουλάχιστον 213 ktoe ετησίως και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 105.000 κατοικιών έως το 2025.

Την ίδια στιγμή, για πρώτη φορά δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ λαμβάνεται ειδική μέριμνα για μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνους και νοικοκυριά με ΑμεΑ, με το νέο «Εξοικονομώ 2021» να συμβάλει, σύμφωνα με πηγές από το Υπουργείο Ενέργειας, στην ενεργειακή αναβάθμιση 38% περισσότερων κατοικιών σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο καινούργιος κύκλος έρχεται με αρκετή καθυστέρηση, καθώς είχε προαναγγελθεί ότι θα ξεκινούσε μέσα στο φθινόπωρο, ενώ κατά τους μηχανικούς αργοπορία υπήρξε και στην έκδοση του σχετικού ΦΕΚ, με αποτέλεσμα αρκετοί να μην είναι ακόμα έτοιμοι σε σχέση με τις προϋποθέσεις των φακέλων που έχουν να ετοιμάσουν.

Όπως είχε δηλώσει ο αρμόδιος υπουργός ΥΠΕΝ Κώστας Σκρέκας στις αρχές Δεκεμβρίου «υπήρξε καθυστέρηση «3 με 4 εβδομάδες από την αρχική εκτίμηση που είχαμε και το αρχικό ορόσημο το οποίο είχαμε προσδιορίσει να ανοίξει», ενώ ο ίδιος απέδωσε αυτή την αργοπορία στη διεξαγωγή επιπλέον ελέγχων, ώστε να μην υπάρξουν πολλά προβλήματα κατά τη λειτουργία της πλατφόρμας.

Επιπρόσθετα, κατά τον κ. Σκρέκα, μια άλλη αιτία αργοπορίας ήταν το γεγονός ότι από την πρόσφατη δημόσια διαβούλευση προέκυψαν κάποιες βελτιώσεις, οι οποίες και ενσωματώθηκαν, τοποθετώντας, πλέον, την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας μέσα στον Δεκέμβριο.

Από τις μεγάλες εταιρείες και πολιτικούς μηχανικούς που συμμετέχουν παραδοσιακά στο πρόγραμμα, πάντως, παρότι εκφράζεται μια γενική ικανοποίηση για την ύπαρξή του τα τελευταία χρόνια καθώς για αρκετές εν μέσω οικονομικής κρίσης αποτέλεσε σανίδα σωτηρίας, κάθε χρόνο υπάρχουν διάφορα προβλήματα που προκύπτουν, με κυριότερο την αποπληρωμή των χρημάτων που γίνεται σε κάθε κύκλο και με μεγαλύτερο ορίζοντα, που μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις, να φτάσει ακόμα και τους οκτώ μήνες.

Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με στέλεχος της Τεχνικής Κατασκευαστικής Αερίου, μιας από τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα από τα πρώτα χρόνια του «Εξοικονομώ», συνιστά μια διαδικασία που έχει τονώσει τον κλάδο εν γένει των κατασκευών και των προμηθευτών ενεργειακών ειδών, καθώς σημειώνουν στη διάρκεια των κύκλων άνοδο κατά 30% στον κύκλο εργασιών τους.

«Αναμφισβήτητα είναι ένα πρόγραμμα που δίνει και στον πελάτη τη δυνατότητα να αλλάξει την ποιότητα ζωής του και σε εμάς να κινηθούμε ακόμα περισσότερο σαν επιχείρηση. Ωστόσο, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα καλό αρχικό κεφάλαιο από πλευράς πελάτη για να το ξεκινήσει, ενώ πληγή μεγάλη αποτελούν οι μεγάλες καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις των χρημάτων, που στους τελευταίους κύκλους έκαναν ακόμα και 8 μήνες» παρατηρεί ο επικεφαλής μηχανικός της εταιρείας.

Αυτή είναι, κατά τον εκπρόσωπο της συγκεκριμένης επιχείρησης και η βασική διαφορά με τους αρχικούς κύκλους του «Εξοικονομώ» στους οποίους τα χρήματα δίνονταν μετά από ένα μήνα, χωρίς μεγάλη αργοπορία, αποτελώντας τονωτική ένεση για την αγορά.

Σύμφωνα με τον ίδιο, εξάλλου, ανασταλτικός παράγοντας αποτελεί και η «επιπρόσθετη γραφειοκρατία που οδηγεί πολλές φορές στην έλλειψη δικαιολογητικών, με αποτέλεσμα είτε την απόρριψη φακέλων είτε την συμπληρωματική καθυστέρηση στην εκταμίευση των χρημάτων».
Στη μεγάλη βοήθεια του προγράμματος στις επιχειρήσεις του ενεργειακού κλάδου αναφέρεται ο επικεφαλής της εταιρείας Ηλιοθερμική Αναστάσιος Κοτζοχάβος, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι η μεγάλη αλυσίδα προσώπων, καταναλωτής – μηχανικός- εταιρεία- τράπεζα, που εμπλέκονται σε αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές δυσλειτουργίες.

«Η αλήθεια είναι πως το «Εξοικονομώ» είναι κινητήριος μοχλός για πολλούς κλάδους που συνδέονται με την ενέργεια και οι τελευταίοι κύκλοι είναι πολύ πιο ξεκάθαροι σε ό,τι ζητούν σε σχέση με τους παλαιότερους, καθώς έχουν βοηθήσει και οι διαβουλεύσεις που γίνονται τους προηγούμενους μήνες. Το ζήτημα που δημιουργείται, πάντα, είναι το γεγονός ότι σε αυτό υπάρχει η εμπλοκή πολλών ανθρώπων σχετικών, εξακολουθεί να υφίσταται απίστευτη γραφειοκρατία και συνεχώς απαιτούνται νέα έγγραφα. Αυτό είναι, βέβαια, περισσότερο κάτι που αγγίζει τον πολίτη που θέλει να αλλάξει το σπίτι του και τελικά μπροστά σε όλο αυτό τον όγκο εγγράφων και το κόστος το σκέπτεται».
Παράλληλα, κατά τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Γαλάνη το νέο «Εξοικονομώ» κρύβει παγίδες που μπορεί να προβληματίσουν καταναλωτές και μηχανικούς.

«Παρότι κάθε φορά γίνεται διαβούλευση, υπάρχουν πάντα ανοιχτά ζητήματα στο πρόγραμμα. Το πλέον σημαντικό στον φετινό κύκλο είναι ότι έχει αποκλείσει τα μικρά σπίτια, κάτω των 60 τμ, αποθαρρύνοντας τους ιδιοκτήτες τους, ενώ πλέον για να μπορέσει κάποιος να λάβει μέρος, θα πρέπει να δώσει και δικά του χρήματα, κάτι που δεν γινόταν τόσο στους προηγούμενους κύκλους».
Αυτό σημαίνει, κατά τον έμπειρο μηχανικό, ότι στις 20.000 επιδότηση, μπορεί να χρειαστούν άλλες 3.000-4.000 ευρώ για να γίνει ένας πλήρης κύκλος επισκευής, με αποτέλεσμα να απευθύνεται σε καταναλωτές που είναι αποφασισμένοι να δαπανήσουν ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για την ενεργειακή αναβάθμιση του σπιτιού τους.
Εξάλλου, το γεγονός ότι πλέον ζητούνται ενεργειακά πιστοποιητικά από την αρχή, αλλά και ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου ανεβάζει το κόστος, με αποτέλεσμα αρκετός κόσμος να είναι δυσαρεστημένος και να μην υποβάλει τελικά αίτηση.

Οι παρεμβάσεις

Υπενθυμίζεται ότι το νέο Εξοικονομώ καλύπτει τις εξής παρεμβάσεις: Αντικατάσταση κουφωμάτων, τοποθέτηση θερμομόνωσης, συστήματα ψύξης – θέρμανσης και αναβάθμιση φωτισμού.
Σε ό,τι αγορά αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ανά εισοδηματική κατηγορία ορίζεται ως εξής:
• Ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 75% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ και οικογενειακό έως 20.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 70% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα έως 20.000 ευρώ και οικογενειακό έως 30.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 55% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα έως 30.000 ευρώ και οικογενειακό έως 40.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 45% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
• Ατομικό εισόδημα έως 50.000 ευρώ και οικογενειακό έως 60.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 40% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.