Moody's: Δεν έδωσε επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα - Παραμένει στο Ba1 η αξιολόγηση

Η Moody’s προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,4% το 2024 και 2,3% το 2025, υποστηριζόμενη από την εγχώρια ζήτηση και τις εξαγωγές, ενώ οι ρυθμοί πληθωρισμού θα μειωθούν σε περίπου 2%.

Χωρίς αλλαγή για την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας ολοκλήρωσε την αναθεώρηση της οικονομίας ο οίκος Moody's, διατηρώντας το Ba1, ένα σκαλοπάτι κάτω από το investment grade.

Σημειώνεται ότι DBRS και Scope ήταν από τους πρώτους που έδωσαν στη χώρα το

investment grade στις αρχές Σεπτεμβρίου, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια S&P και Fitch. Σημειώνεται ότι ο οίκος Moody's είναι ο μοναδικός που δεν κατατάσσει την Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα.

Υπενθυμίζεται πως στις 15 Σεπτεμβρίου 2023 η Moody’s είχε προχωρήσει σε διπλή αναβάθμιση της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης της Ελλάδας, σε Ba1 από Ba3, θέτοντας το outlook σε σταθερό.

Οι βασικές εκτιμήσεις και το σκεπτικό της αξιολόγησης

Οι αξιολογήσεις Ba1 της Ελλάδας και οι σταθερές προοπτικές υποστηρίζονται από ένα σταθερό ιστορικό μεταρρυθμίσεων, το οποίο οδήγησε σε ορατές βελτιώσεις στους θεσμούς και τη διακυβέρνηση, σε ισχυρότερες επενδύσεις και σε έναν πιο υγιή τραπεζικό τομέα.

Παρά την αναμενόμενη μεγάλη μείωση, το χρέος προς το ΑΕΠ θα παραμείνει πολύ υψηλό.

Τούτου λεχθέντος, η ευνοϊκή δομή του χρέους και το μεγάλο απόθεμα μετρητών είναι σημαντικοί μετριαστικοί παράγοντες.

Η ελληνική οικονομία έχει ξεπεράσει καλά την ενεργειακή κρίση και σημαντικά κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ, Aaa σταθερά) καθώς και ιδιωτικές επενδύσεις θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια.

Μαζί με συνεχείς μεταρρυθμίσεις, αυτό θα συμβάλει στην άνοδο της δυνητικής ανάπτυξης και θα αντισταθμίσει σε κάποιο βαθμό τον αρνητικό αντίκτυπο από δυσμενή δημογραφικά στοιχεία.

Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας επιβραδύνθηκε στο 2% το 2023 από 5,6% το 2022, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός και η νομισματική σύσφιξη επηρέασαν την αύξηση της κατανάλωσης και των επενδύσεων.

Τα έσοδα από τον τουρισμό, ωστόσο, έφτασαν σε νέο ρεκόρ.

Η Moody’s προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,4% το 2024 και 2,3% το 2025, υποστηριζόμενη από την εγχώρια ζήτηση και τις εξαγωγές, ενώ οι ρυθμοί πληθωρισμού θα μειωθούν σε περίπου 2%.

Οι χαμηλότερες τιμές ενέργειας και οι ισχυρότερες εξαγωγές υπηρεσιών συνέβαλαν στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο 6,4% του ΑΕΠ το 2023, από έλλειμμα 10,3% το 2022.

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας βελτιώθηκε απότομα σε λιγότερο από 1% του ΑΕΠ το 2023 από 2,4% το 2022, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Moody’s. Τα στοιχεία που βασίζονται σε μετρητά δείχνουν ισχυρή αύξηση εσόδων κατά 4,9% υπερβαίνοντας την αύξηση των δαπανών μόνο 0,9%.

Η Moody’s αναμένει ότι τα ελλείμματα θα σταθεροποιηθούν στο 0,9% του ΑΕΠ το 2024-2025 και τα πρωτογενή πλεονάσματα περίπου στο 2% του ΑΕΠ.

Ο δείκτης χρέους της Ελλάδας εκτιμάται ότι έχει μειωθεί στο 161% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023 από 172,6% το 2022 και ο Moody’s προβλέπει περαιτέρω μείωση στο 148% μέχρι το τέλος του 2025.

Η «baa1» οικονομική ισχύς της Ελλάδας, εξισορροπεί υψηλότερα επίπεδα πλούτου από χώρες με παρόμοια βαθμολογία και ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα τρία χρόνια με μέτριο οικονομικό μέγεθος και προκλήσεις για πιθανή ανάπτυξη από δυσμενή δημογραφικά στοιχεία.

Η βαθμολογία «baa2» των θεσμών και της διακυβέρνησης της Ελλάδας αντικατοπτρίζει την ισχυρή δυναμική στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη επιφέρει απτή πρόοδο σε αρκετούς τομείς.

Ωστόσο, η αναδιάρθρωση του χρέους του 2012 εξακολουθεί να βαραίνει την αξιολόγηση.

Η δημοσιονομική ισχύς του «ba2» βασίζεται στο πολύ υψηλό αλλά γρήγορα μειούμενο χρέος της κυβέρνησης, που υποστηρίζεται από μια καλοήθη δομή χρέους με χαμηλά επιτόκια και πολύ μεγάλες λήξεις.

Η ευαισθησία στον κίνδυνο συμβάντων στο «βα», συνεχίζει να οφείλεται σε κινδύνους που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα, παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ).

Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν βαθιές διαρθρωτικές βελτιώσεις που θα μπορούσαν να προσφέρουν ισχυρότερες πιστωτικές μετρήσεις από αυτές που αναμένει επί του παρόντος η Moody’s έναντι των διαρθρωτικών προκλήσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περισσότερο από ό,τι αναμενόταν επί του παρόντος.

Η συναίνεση γύρω από τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών εργασίας και προϊόντων στην Ελλάδα και αποφέρουν πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα μπορεί να αποφέρει θετικά αποτελέσματα μεγαλύτερα από τα αναμενόμενα. Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.

Επιπλέον, δεδομένου του μεγέθους και της σημασίας τομέων όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία, η οικονομία είναι επιρρεπής σε εξωτερικούς κραδασμούς και περαιτέρω βελτιώσεις όσον αφορά την οικονομική ανθεκτικότητα με τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης θα απαιτήσουν χρόνο.

Ανοδική πίεση θα μπορούσε να προκύψει σε ένα σενάριο συνέχισης των οικονομικών πολιτικών και δέσμευσης για δημοσιονομική εξυγίανση, σε συνδυασμό με επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που απομένουν, ιδίως στο δικαστικό σύστημα, που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε εξωτερικούς κραδασμούς, ταχύτερη από την αναμενόμενη βελτίωση της δημοσιονομικής ισχύος και εργασίας -από τα NPLs θα υποστήριζε υψηλότερη βαθμολογία.

Επιπλέον, μια πιο γρήγορη αλλαγή στην οικονομική δομή της Ελλάδας που συμβάλλει στη βελτίωση της οικονομικής ανθεκτικότητας θα ήταν πιστωτική θετική. Περαιτέρω βελτιώσεις στον τραπεζικό τομέα, μειώνοντας τη μεταβλητότητα της κερδοφορίας και φέρνοντας τους δείκτες ποιότητας και κεφαλαιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων πιο κοντά στον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές.

Πτωτικές πιέσεις θα μπορούσαν να προκύψουν εάν μια αντιστροφή της πορείας πολιτικής που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια ή ενδείξεις ότι οι προηγούμενες μεταρρυθμίσεις δεν δίνουν την ώθηση στην ανάπτυξη και τους δημοσιονομικούς λογαριασμούς που αναμένεται επί του παρόντος, επιβαρύνοντας το επιχειρηματικό κλίμα και τις επενδύσεις θα ασκούσε καθοδική πίεση στην αξιολόγηση.

Ειδικότερα, οι ενδείξεις ότι είναι πιθανή μια διαρκής, ουσιώδης επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανώς σε συνδυασμό με απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα προκαλούσαν αρνητική ενέργεια αξιολόγησης. Μια κλιμάκωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ πιθανότατα θα οδηγήσει σε καθοδική πίεση στην αξιολόγηση.